Vrijheid in expressie in Europa

Presentatie over: "Vrijheid in expressie in Europa"— Transcript van de presentatie:

1 Vrijheid in expressie in Europa
Reactie op Massacultuur

2 Existentialisme Wortels in filosofie van: Soren Kierkegaard
Friedrich Nietzsche Martin Heidegger Karl Jaspers Gabriel Honor Marcel Omstandigheden van begin 20ste eeuw deden machtsbolwerken als religie en wetenschap wankelen: * 2 wereldoorlogen * Economische depressie * Horror van holocaust Verlies van religie als intellectueel en cultureel krachtbolwerk: God bestaat niet Wetenschap en bijzonder vertrouwen in de rede wankelt: intuïtie Existentialisme na WOII: Albert Camus, Jean Paul Sartre en Simone de Beauvoir van grote invloed op intellectuelen en kunstenaars in Parijs Germaine des Prés

3 Existentialisme Nadruk op existentie, l’existence précède l ‘essence
Zijnswijze aan individuele mens, dus subjectief Mens moet zichzelf maken tot wat hij is Nadruk op passie ipv rationaliteit, motivatie is belangrijk Nadruk op eigen vrijheid Nadruk op verantwoordelijkheid voor eigen keuzes en de consequenties daarvan dragen

4 Nutteloosheid in hiernamaals Absurd leven; vraag naar zelfmoord
Albert Camus L’etranger Mythe van Sisyphus L’homme revolté Vrijheid Nutteloosheid in hiernamaals Absurd leven; vraag naar zelfmoord

5 Absurdisme: theater Samuel Beckett, En attendant Godot, 1952, en vertaald in 1954 in het Engels Waiting for Godot :

6 Jean Paul Sartre Existentialisme is humanisme Huis Clos
Tegen bourgeoisie Macht kerk en wetenschap verzwakt L’enfer sont les autres - Mens heeft altijd een keuze

7 Simone de Beauvoir De tweede sekse, 1947 Feministe avant la lettre

8 Alberto Giacometti Condition humaine

9 Francis Bacon Francis Bacon, Studie naar portrte van paus innocentius X door Velazques, `953 9

10 L’art brut Jean Dubuffet

11 Jean Dubuffet

12 Georges Mathieu

13 Antoni Tapiès Tapies 13

14 Bram Bogart

15 Jaap Wage- makers

16 Christian Dotremont Asger Jorn

17 Karel Appel, Jan Elburg, Gerrit Kouwenaar Zittend vlnr: Theo Wolvecamp, Corneille, Constant, Jan Nieuwenhuys, Eugène Brands en Anton Rooskens Lucebert ontbreekt).

18

19 Asger Jorn

20 Cobra Karel Appel

21 Vragende kinderen, 1948 Karel Appel, Vragende Kinderen, 1948 21

22 Schildering Stadhuis Amsterdam, 1951

23 Karel Appel Karel Appel Karel Appel

24 Corneille, Afrikaans Landschap 1950
24

25 Constant Constant, Huilende vrouw gewond door afgevallen blad, 1949 25

26 Christian Dotremont

27 Pierre Alechinsky, die zomer, 1956
27

28 Ed van der Elsken in Parijs
28

29 Ed van der Elsken, 1956 29

30 Ed van der Elsken, Chet Baker, Jazz 1958
30

31 Method Acting James Dean

32

33

34

35 Mari Andriessen, Staking

36 Wessel Couzijn, Badstoel

37 Belichaamde eenheid (1963) voor het Unilever gebouw in Rotterdam

38

39 Shinkichi Tajiri, de Wachter,
Den Haag

40 Massacultuur? Definitie:
* Woordenboek: “Cultuur van de grote massa, gekenmerkt door onpersoonlijkheid en oppervlakkigheid.” Caljé en Den Hollander, 1993: “cultuur verspreid door de massamedia en gericht op anonieme, min of meer koopkrachtige massa. Ze wordt gedragen door een cultuurindustrie die wil aansluiten bij de smaak van de massa en die zich bedient van de moderne productietechnieken.”

41 Uitvindingen van belang voor ontwikkeling massacommunicatie
Rotatiepers 1850 Fotografie (o.a Daguerre) Telefoon 1876 Film 1895 Radio 1887 Zeefdruk 1907 Televisie 1923 Computer 1938

42 Massacultuur/ low culture Burgerlijke cultuur/ high culture
Passieve consumptie Leven begint na de arbeid, in de vrije tijd Consumptiementaliteit wordt aangewakkerd Naar believen en zonder al teveel inspanning, meer ontspanning Gefragmenteerd, niet in termen van traditie of historisch besef: het hier en nu telt Hedonistisch Smaak van de meerderheid Weerloos tegen verleidingen van reclame, propaganda en macht van het geld Burgerlijke cultuur/ high culture nadruk op prestatie, op arbeidzaam leven, op productiviteit, eigen verdienste Leidend is de menselijke rede Cultuur is in aanleg meegegeven, maar moet verworven worden, men moet er moeite voor doen Organische samenhang: historisch besef, traditie Persoonlijkheidsideaal Smaak van de elite Niet door driften en emoties geleid

43 The fifties: Begin massaproductie, reclame, televisie, corporations, auto en supermarkts

44

45 Commercial op Amerikaanse tv:

46 Erased Willem de Kooning
Pre Pop Robert Rauschenberg, Erased Willem de Kooning Robert Rauschenberg, Erased Willem de Kooning

47 Robert Rauschenberg, Monogram, 1955-59

48 Robert Rauschenberg, Bed,1955

49 Jasper Johns Three Flags, 1958
Jasper Johns, Flags Jasper Johns Three Flags, 1958

50 Pop art Richard Hamilton, Just What Is It That makes Today's Homes So Different, So Appealing? , 1956

51 David Hockney, Schilder en zijn model,

52 David Hockney, Big Splash, 1961

53

54

55 Andy Warhol, Marilyn Monroe, 1962
Andy Warhol, 25 blauwgekleurde Marilyns,1962

56 Andy Warhol, Bellevue II, zeefdruk

57 Roy Lichtenstein, M-maybe ( girl’s picture), 1965

58

59 George Segal, Woman in a Doorway II,

60 Claes Oldenburg, vitrine, pastry display, 1961

61

62 E. Kienholz, Het wachten, 1964, Assemblage

63 Nouveau Realiste Martial Raysse, Peinture a haute tension, 1965

64 Arman

65 Cesar

66 Daniel Spoerri

67 Christo, Le Diable, 1963, Trento Museu Arte Centemporaneo

68 Yves Klein, venus Niké van
Samotrace

69 Yves Klein, L’accord bleu (reliëf epongé(, 1966

70 Yves Klein, Antrophometries, 1961

71 Yves Klein Antropometries