Agressie bij patiënten met niet-aangeboren hersenletsel Prevalentie, aard en patiëntenkenmerken Ada Visscher, Berno van Meijel, Joost Jan Stolker,

Presentatie over: "Agressie bij patiënten met niet-aangeboren hersenletsel Prevalentie, aard en patiëntenkenmerken Ada Visscher, Berno van Meijel, Joost Jan Stolker,"— Transcript van de presentatie:

1 Agressie bij patiënten met niet-aangeboren hersenletsel Prevalentie, aard en patiëntenkenmerken Ada Visscher, Berno van Meijel, Joost Jan Stolker, Jan Wiersma, Henk Nijman

2 Opzet presentatie Niet-aangeboren hersenletsel Agressie Onderzoek
Relevantie voor de verpleegkundige praktijk Samenvatting/conclusies

3 Niet-aangeboren hersenletsel
Beschadiging van het hersenweefsel op enig moment na de geboorte ontstaan, hierdoor breuk in de levenslijn vaak combinatie van stoornissen beperkingen en handicaps hierdoor beroep op hulpverlening

4 Oorzaken van niet-aangeboren hersenletsel
Traumatisch hersenletsel ongeval val schotwond Niet traumatisch hersenletsel Bloedvatstoornissen infecties tumoren vergiftiging zuurstofgebrek

5 AGRESSIE?

6 Agressie Elke verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag dat
dreigend is of daadwerkelijke fysieke schade aanricht aan de patiënt zelf, anderen of objecten (naar Morrison 1990)

7 Omgevings stress Afdelings factoren Patienten Cognitive factoren
Model (adapted) of inpatient aggression in psychiatric hospitals (Nijman 2002) Omgevings stress Afdelings factoren Patienten factoren Cognitive stress opname NAH Agressie Staf factoren Communicatie stress 7

8 Het onderzoek Aanleiding Doel Onderzoeksopzet Meetinstrument
Resultaten Individuele agressie-analyses Relevantie voor de verpleegkundige praktijk Conclusies/aanbevelingen

9 door de verpleegkundigen
Aanleiding onderzoek Ervaren toename van agressie-incidenten door de verpleegkundigen

10 Onderzoeksvragen Hoe vaak komen agressie incidenten voor?
2. Aard van de agressie-incidenten? 3. Patiëntenkenmerken?

11 Onderzoeksopzet Gedurende 17 weken alle agressie incidenten meten
Dossieronderzoek naar patiëntenkenmerken

12 Aggression Scale – Revised
Meetinstrument Staff Observation Aggression Scale – Revised SOAS-R

13 1. Provocatie/aanleiding 2. Door patiënt gebruikte middelen
3. Doelwit van de agressie 4. Consequentie(s) voor slachtoffer(s) 5. Maatregelen om agressie te stoppen geen aanwijsbare provocatie 1 verbale agressie niets / niemand geen Provocatie door: gebruiksvoorwerpen: object(en) Objecten: gesprek met patiënt andere patiënt(en) stoel andere patiënt(en) 2 beschadigd, vervanging niet noodzakelijk 3 kalm weggebracht hulp bij ADL glas / servies patiënt zelf beschadigd, vervanging noodzakelijk orale medicatie patiënt wordt iets niet toegestaan andere objecten, nl.: teamlid personen: parenterale medicatie verzoek van staf aan patiënt medicatie te nemen delen van het lichaam: andere personen 4 voelden zich bedreigd 6 met kracht tegen­gehouden andere aanleidingen, nl.: handen (slaan, stompen, ….) pijn < 10 min 9 separatie (deur op slot) …………. Voeten (trappen) pijn > 10 min fixatie tanden (bijten) zichtbare verwondingen andere maatregelen, nl.: anders, nl.: behandeling noodzakelijk Gevaarlijke objecten of methoden: behandeling door arts noodzakelijk mes wurgpogingen

14 Onderzoeksgroep (n=57) CVA 25% Traumatisch hersenletsel 19%
Hypoxie % Tumor % Alcoholmisbruik 9% Infectieziekte 9% Overige %

15 Resultaten prevalentie
388 incidenten (=28 incidenten/ bed/jaar)

16 Aantal incidenten per patiënt
8 patiënten (14%) betrokken bij 86% van de agressie- incidenten

17 Aantal incidenten per melder
17

18 Resultaten ernstscore
Ernstscore 6,3 (range 0-19; SD=4,1) 33% ernstige incidenten (score >8) Bijna dagelijks voelde een verpleegkundige zich bedreigd

19 Provocatie/aanleiding
70% interactie patiënt – verpleegkundig Patiënt wordt iets niet toegestaan 25% Hulp bij ADL 20% Verzoek om iets te doen 13% 17% geen aanwijsbare oorzaak

20 Gebruikte middelen

21 Doelwit van de agressie
verpleegkundigen

22 Consequenties voor slachtoffer(s)
Bij 30% van de incidenten voelde het slachtoffer zich bedreigd en/of had pijn

23 Maatregelen om agressie te stoppen
In 58% geen of alleen verbale interventies

24 Patiëntenkenmerken Significante relatie agressie en
Mannelijke geslacht Langere duur van de opname Onvrijwillige opname

25 Tijdstip van de agressie-incidenten
70% van de incidenten wordt voorafgegaan door interactie met personeel, (maaltijden, ADL) 25

26 Verschillen hoogfrequente en laagfrequente agressiegroep
Provocatie/aanleiding → andere patiënt Doelwit → andere patiënt Maatregel om agressie te stoppen → gesprek Hoogfrequente agressiegroep Provocatie/aanleiding → hulp bij ADL Maatregel om agressie te stoppen → kalm weggebracht

27 Individuele agressie-analyses
Veel incidenten aan het einde van de week familie-interventie 27

28 Individuele agressie-analye-2
17.00 uur onrust groep omgevingsinterventie

29 Individuele agressie-analyse-3
Medicatiewijziging in januari

30 Relevantie voor de praktijk ?

31 Conclusie/aanbevelingen
Inzicht in de incidentie en aard van agressie-incidenten → voorwaarden voor interventiekeuze. Gegevens gebruiken om incidenten van individuele patiënten te analyseren → individuele patronen SOAS-R is een nuttig instrument om de incidentie en aard van agressie van individuele patiënten in kaart te brengen. Voorwaarde is dat de SOAS-R consequent worden ingevuld.