Taalkennis les 4. Vragen 1 Met welke taal is het Fries het meest verwant? En het Nederlands? Hoe noemen we de taalfamilie waar Nederlands en Zweeds samen.

Presentatie over: "Taalkennis les 4. Vragen 1 Met welke taal is het Fries het meest verwant? En het Nederlands? Hoe noemen we de taalfamilie waar Nederlands en Zweeds samen."— Transcript van de presentatie:

1 Taalkennis les 4

2 Vragen 1 Met welke taal is het Fries het meest verwant? En het Nederlands? Hoe noemen we de taalfamilie waar Nederlands en Zweeds samen bij horen, maar Frans niet? Hoe noemen we de taalfamilie waar Frans en Spaans bij horen, maar Nederlands niet?

3 Vragen 2 Hoe noemen we de taalfamilie waar bijna alle Europese talen bij horen? Hoe noemen we de taalfamilie waar Fries en Nederlands wel bij horen, maar Zweeds niet? Hoe oud zijn het Fries en het Nederlands?

4 Standaardtalen Rond 1600 had elk dorp zijn eigen taal. Opkomende staten wilden een landstaal. Bijbelvertalers hadden een standaard nodig. Ontstaan van de moderne standaardtalen. Standaardschrijftaal in 18 e en 19 e eeuw. In 20 e eeuw worden standaardtalen ook spreektaal.

5 Het Standaardnederlands Rond 1500 sprak en schreef iedereen in Nederland zijn eigen dialect. Er was geen standaardtaal. In de 16 e eeuw kwam er iets op in Europa. Wat was dat? Wat moest er toen komen? Wat was de invloed daarvan op de schrijftaal?

6 Het Standaardnederlands In 1498 gebeurde er iets in Friesland. Wat was dat? De schrijftaal was toen nog Fries. Tussen 1498 en 1550 veranderde dat. Na 1550 werd er geen Fries meer geschreven. Hoe kan dat? Wat werd er toen wel geschreven?

7 Het Standaardnederlands Het Standaardnederlands is ontstaan rond 1550. Het veranderde sterk in de 17 e eeuw. Dat kwam door: * schrijvers (P.C. Hooft, Joost v.d. Vondel enz.) * Statenbijbel (1637) Hoe kwam het nieuwe Standaardnederlands eruit te zien?

8 Het Standaardnederlands Het Standaardnederlands was tussen 1550 en 1950 vooral schrijftaal. Wie spraken het? Waardoor werd het na 1950 steeds meer de algemene spreektaal? Wat gebeurde er met de dialecten?

9 Het Standaardfries Sinds wanneer werd er geen Fries meer geschreven? In 1667 verscheen er voor het eerst in ruim honderd jaar weer een Fries boek. Weet je hoe dat heette en wie het geschreven had?

10 Het Standaardfries Gysbert Japicx, 1603-1666

11 Het Standaardfries In de 19 e eeuw spraken de mensen in Friesland Fries. Ze schreven Standaardnederlands. Er werd toen over een eigen schrijftaal gediscussieerd. Er waren drie ideeën: - de schrijftaal van voor 1550 - de taal van Gysbert Japicx - de moderne spreektaal

12 Het Standaardfries Welke van de drie ideeën is uiteindelijk gekozen? Welk gevolg heeft dat vandaag de dag? Wat is de rol van het Standaardnederlands in Friesland? En van het Standaardfries? Wat gebeurt er met de twee standaardtalen in de 20 e eeuw? Wat voor rol speelt het Engels in Friesland/Nederland?

13 Vragen 2 Wanneer zijn de standaardtalen ontstaan? Wanneer zijn mensen de standaardtalen gaan spreken? Waarom vinden mensen de standaardtaal vaak vreemd? Wat is ouder: dialect of standaardtaal? Wat is ouder: Fries, Nederlands of Engels?