De capitulatie van het bankgeheim Prof. Dr. Michel Maus Docent Fiscaal Procesrecht Vakgroep Belastingrecht UGent.

Presentatie over: "De capitulatie van het bankgeheim Prof. Dr. Michel Maus Docent Fiscaal Procesrecht Vakgroep Belastingrecht UGent."— Transcript van de presentatie:

1 De capitulatie van het bankgeheim Prof. Dr. Michel Maus Docent Fiscaal Procesrecht Vakgroep Belastingrecht UGent

2 Het lenteoffensief van 2009 -De booby trap in Brussel -Uitzending Questions à la une 18/02/2009 -http://bouillondecultures.blogspot.com/2009/02/questions-la-une-les- paradis-fiscaux.html -Zitting van de parlementaire onderzoekscommissie fiscale fraude 27/03/2009 -Het bombardement in Londen -G20 top 04/04/2009 -Grijze en zwarte lijst van belastingparadijzen

3 Het bankgeheim nationaal - Artikel 318 WIB92: - voorwaarden voor de opheffing: - onderzoek op basis van art. 315, 315bis en 316 WIB - concrete elementen - een mechanisme van belastingontduiking - frequentie van de opheffing : 28 keer in de periode 2005-2010

4 Het bankgeheim nationaal - Parlementaire onderzoekscommissie fiscale fraude - bankgeheim beletsel voor fraudeonderzoeken - aanbeveling19 eindverslag commissie: - opheffing bankgeheim indien fiscus beschikt over “aanwijzingen dat inkomsten niet werden aangegeven”

5 Het bankgeheim nationaal - Wetgevende initiatieven: - Ecolo/Groen 53-95/001: aanwijzingen dat WIB werd overtreden - PS/SPA 53-130/001: aanwijzingen dat belastbare inkomsten niet werden aangegeven + bij gebrek aan medewerking van de belastingplichtige - CDH 53-665/001: bank is derde 322 WIB - CD&V 53-1189/001: aanwijzingen dat belastbare inkomsten niet werden aangegeven + meldingsplicht aan belastingplichtige

6 Het bankgeheim nationaal - Wetsontwerp houdende diverse bepalingen - aanpassing artikel 322 WIB92: Doorbreking van het bankgeheim: - bank is een derde in de zin van artikel 322, § 1 WIB92 - bij aanwijzingen van belastingontduiking - vraag buitenlandse admin = aanwijzing fraude - onderzoek met het oog op het bepalen van de belastbare grondslag overeenkomstig artikel 341 WIB92 Mogelijke onderzoeksdaden: - opvragen van elke inlichting die “nuttig” kan zijn om het bedrag van de belastbare inkomsten te bepalen

7 Het bankgeheim nationaal - Wetsontwerp houdende diverse bepalingen - Getrapt systeem: - rekeninginfo moet eerst via vraag om inlichtingen worden gevraagd - in de vraag moet melding worden gemaakt van het feit dat bankgeheim zal worden doorbroken - Meldingsplicht: - melding van doorbreken bankgeheim en van aanwijzingen van fraude - gelijktijdig met verzenden van vraag aan bank - cfr. uitbreiding van de onderzoekstermijn

8 Het bankgeheim nationaal - Wetsontwerp houdende diverse bepalingen - Bijzondere verplichting voor banken: - doorgeven van rekeningnummer en identiteit rekeninghouder - aan “Centraal aanspreekpunt” bij Nationale Bank

9 Het bankgeheim internationaal  Europeesrechtelijke regelingen  De Europese Spaarrichtlijn  De ontwerp richtlijnen inzake de administratieve fiscale bijstand  Bilaterale regelingen  Artikel 26 OESO-model dubbelbelastingverdrag  OESO-modelovereenkomst gegevensuitwisseling/Tax Information Exchange Agreement ( TIEA’s )

10 Het bankgeheim internationaal  De Europese Spaarrichtlijn  Beperkte toepassing : “rentebetalingen”  Ontwerp-richtlijn 2008/215: uitbreiding tot inkomsten tak 21 en tak 23 en Trusts  België akkoord ( Parl.Vr., 17/04/08 en 14/01/09 )  Naar een aangifteverplichting voor Tak 21 en Tak 23 beleggingen?

11 Het bankgeheim internationaal  Richtlijn 2010/24/EU van 16 maart 2010 inzake wederzijdse bijstand bij de invordering van belastingen  Geen weigering bijstand ingevolge bankgeheim  Omzetting – inwerking 1 januari 2012  Richtlijn 2011/16/EU van 15 februari 2011 inzake de wederzijdse administratieve bijstand op het gebied van de belastingen  Geen weigering bijstand ingevolge bankgeheim  Omzetting – inwerking 1 januari 2013 bijstand op verzoek  Omzetting – inwerking 1 januari 2015 automatische bijstand  Arbeidsinkomen, bedrijfsleidersbezoldigingen, levensverzekerkingen, pensioenen, onroererend goed, dividenden, meerwaarden en royalties

12 Het bankgeheim internationaal  OESO : Global Forum on Transparency and Exchange Information forTax Purposes  opgericht op G20 Berlijn in 2004 ( omvat 87 staten )  maatstaven internationale fiscale samenwerking  geen beperking samenwerking door bankgeheim  G20 Londen in 2009  politieke druk USA, Frankrijk, Duitsland, G.B.  zwarte/grijze/witte lijst belastingparadijzen  http://www.oecd.org/dataoecd/50/0/43606256.pdf

13 Het bankgeheim internationaal - OESO-model artikel 26 dubbelbelastingverdrag:  geen weigering uitwisseling van bancaire informatie  vooravond G20 Londen april 2009 : België heft voorbehoud op  Artikel 26 modeltekst:  In no case shall the provisions of paragraph 3 be construed to permit a Contracting State to decline to supply information solely because the information is held by a bank, other financial institution, nominee or person acting in an agency or a fiduciary capacity or because it relates to ownership interests in a person.

14 Het bankgeheim internationaal - OESO-modelovereenkomst fiscale samenwerking  artikel 5, par. 4: Each Contracting Party shall ensure that its competent authorities for the purposes specified in Article 1 of the Agreement, have the authority to obtain and provide upon request:  a) information held by banks, other financial institutions, and any person acting in an agency or fiduciary capacity including nominees and trustees;  b) information regarding the ownership of companies, partnerships, trusts, foundations, “Anstalten” and other persons, including, within the constraints of Article 2, ownership information on all such persons in an ownership chain; in the case of trusts, information on settlors, trustees and beneficiaries; and in the case of foundations, information on founders, members of the foundation council and beneficiaries. Further, this Agreement does not create an obligation on the Contracting Parties to obtain or provide ownership information with respect to publicly traded companies or public collective investment funds or schemes unless such information can be obtained without giving rise to disproportionate difficulties.  geen weigering uitwisseling van bancaire informatie

15 Het bankgeheim internationaal - fenomenale vooruitgang inzake TIEAS

16 Het bankgeheim internationaal  -Update België :  minimum12 overeenkomsten : zwarte-lijst standaard OESO  Zie http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/index.htm  Artikel 26 akkoorden met 28 landen :  Australië, Bahrein, China, Congo, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot Britannië, Ijsland, Japan, Koeweit, Luxemburg, Macedonië, Maleisie, Malta, Man, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Rwanda, San Marino, Seychellen, Singapore, Spanje, Tjechië, USA en Zuid Korea.  TIEA’S met 14 landen :  Andorra, Anguilla, Antigua, Bahama’s, Belize, Dominica, Gilbraltar, Grenada, Liechtenstein, Monaco, Montserrat, Saint Nevis, Saint Lucia en Saint Vincent.

17 Het bankgeheim internationaal  Problemen bilaterale regelingen België :  Peer review OESO:  http://www.oecd.org/dataoecd/32/45/43757434.pdf http://www.oecd.org/dataoecd/32/45/43757434.pdf  België thans onder peer review  wettelijk kader voor internationale samenwerking  praktische uitvoering van wettelijk kader  Verschillende problemen:  Slechts 1 van de 42 akkoorden in werking ( Bel-USA verdrag )  Probleem van de “gemengde verdragen”