De Invloed van Populaire leeftijdgenoten op de Bereidheid van Adolescenten om Alcohol te Drinken: Een Experimentele Chat Room Studie Hanneke Teunissen,

Presentatie over: "De Invloed van Populaire leeftijdgenoten op de Bereidheid van Adolescenten om Alcohol te Drinken: Een Experimentele Chat Room Studie Hanneke Teunissen,"— Transcript van de presentatie:

1 De Invloed van Populaire leeftijdgenoten op de Bereidheid van Adolescenten om Alcohol te Drinken: Een Experimentele Chat Room Studie Hanneke Teunissen, Renske Spijkerman, Mitch Prinstein, Rutger Engels & Ron Scholte Behavioural Science Institute

2 Theoretische achtergrond Hoge mate van alcoholgebruik tijdens adolescentie en een vroege startleeftijd kunnen tot verschillende problemen leiden Belangrijk om te weten wat de voorspellers zijn van alcoholgebruik onder adolescenten → Leeftijdgenoten

3 Leeftijdgenoten kunnen op verschillende manieren invloed hebben op het alcoholgebruik van adolescenten: – Directe invloeden, zoals aanmoedigingen om te drinken; – Indirecte invloeden, zoals via sociale normen → Sociale normen: Welk drinkgedrag wordt gewaardeerd en zal tot sociale acceptatie leiden? →Normen beïnvloeden de bereidheid van adolescenten om alcohol te drinken →Bereidheid om alcohol te drinken is een belangrijke voorspeller van drinkgedrag

4 Waarom passen adolescenten zich aan aan de alcoholnormen van leeftijdgenoten? Mogelijke motivatie: Verwachting van sociale beloningen (bijv. Prototype-Willingness model) →Tijdens adolescentie is bereiken van hoge sociale status zeer belangrijk. →Eerder aanpassen aan de normen van populaire leeftijdgenoten dan van niet-populaire leeftijdgenoten?

5 Beperkingen van vorig onderzoek: – Correlationele designs – Vragenlijsten: retrospectieve metingen → Experimenteel design: wat is de invloed van alcoholnormen van leeftijdgenoten op de bereidheid van adolescenten om te drinken?

6 Onderzoeksvragen: 1. Passen jongens hun bereidheid om alcohol te drinken aan wanneer ze geconfronteerd worden met pro-alcohol normen van leeftijdgenoten? 2.Wordt dit beïnvloed door de sociale status van de leeftijdgenoten? 3. Passen jongens hun bereidheid om te drinken ook aan aan anti- alcohol normen van leeftijdgenoten? Sociale status van leeftijdgenoten experimenteel gemanipuleerd Beantwoorden van hypothetische drink situaties in een gesimuleerde Internet chat room (cf. Cohen & Prinstein, 2006)

7 Hypothesen: 1. Jongens zullen hun bereidheid om te drinken aanpassen aan de pro-alcohol normen van populaire leeftijdgenoten, maar niet aan niet-populaire leeftijdgenoten; 2. Dezelfde effecten worden verwacht voor de anti-alcohol normen.

8 Methode 1. Voormeting: klassikale vragenlijstafname: Deelnemers: – 532 adolescenten (46% jongens; M leeftijd = 14.3 [SD =.72]) – 4 middelbare scholen; HAVO en VWO Metingen: – Populariteit – Vriendschappen – Bereidheid om te drinken: hypothetische situaties – Drinkgedrag

9 2.Chat room experiment: Deelnemers: 74 jongens: Gemiddelde sociale status & ooit alcoholgedronken Design: 2 (populaire / niet-populaire leeftijdgenoten) x 2 (pro- / anti- alcohol normen) between subjects design. 4 condities: -Populaire leeftijdgenoten & pro-alcohol normen -Niet-populaire leeftijdgenoten & pro-alcohol normen -Populaire leeftijdgenoten & anti-alcohol normen -Niet-populaire leeftijdgenoten & anti-alcohol normen

10 Chat-room experiment: (cf. Cohen & Prinstein, 2006) Coverstory: “Hoe communiceren adolescenten met elkaar via het Internet?” 3 andere leerlingen: voorgeprogrammeerde electronische confederates Bereidheid om alcohol te drinken (hypothetische situaties) Persoonlijke informatie: beste vrienden en hobby’s “Inloggen”

11 Voorbeeld: Populaire confederates

12 Voorbeeld: Populaire confederates & Pro-alcohol normen

13 Confederates gaven twee soorten antwoorden per conditie: ‘Controle items’: Gelijk aan de gemiddelde score op dat item tijdens de voormeting. ‘Aanpassings items’: In pro-alcohol conditie: hoge scores (meer bereid om te drinken); In anti-alcohol conditie: lage scores (minder bereid om te drinken) → Sociale druk op de ‘aanpassings items’, maar niet op de ‘controle items’ Hypothese: We verwachten vooral invloed van de populaire confederates op de ‘aanpassings items’

14 Resultaten Pro-alcohol conditie: Covariantie analyse met herhaalde metingen (ANCOVA), gecontroleerd voor scores op de voormeting: Deelnemers scoorden hoger (meer bereid om te drinken) op de ‘aanpassings items’ dan op de ‘controle items, F(1,30) = 82.60, p <.001 Significante interactie met de sociale status van de confederates, F(1,30) = 15.52, p <.001

15 p =.007 p <.001 NS Interactie effect tussen aanpassings / controle items en sociale status: Pro-alcohol conditie

16 Resultaten Anti-alcohol conditie: Deelnemers scoorden lager (minder bereid om alcohol te drinken) op de aanpassings items dan op de controle items, F(1,36) = 16.66, p <.001 Significante interactie met de sociale status van de confederates, F(1,36) = 10.88, p =.002

17 Anti-alcohol conditie Interactie effect tussen aanpassings / controle items en sociale status: NS p =.001 p =.02

18 Conclusie Jongens passen hun bereidheid om te drinken aan aan zowel de pro- alcohol als de anti-alcohol normen van leeftijdgenoten; Ze passen zich meer aan aan populaire dan niet-populaire leeftijdgenoten. → Adolescenten passen zich mogelijk vooral aan aan leeftijdgenoten vanwege verwachte sociale beloningen. Opmerkelijke bevinding: deelnemers in het algemeen meer bereid om te drinken na het zien van de normen van niet-populaire leeftijdgenoten dan van populaire leeftijdgenoten. → Overtreffen van de antwoorden van niet-populaire leeftijdgenoten?

19 Suggesties voor vervolgonderzoek: Lange termijn effect en effect op werkelijk drinkgedrag? Populariteit van de deelnemer? Vrouwelijke deelnemers?

20 Bedankt voor uw aandacht! H.Teunissen@pwo.ru.nl