Solon en Kroisos Dan toch zeker wel de tweede plaats?

Presentatie over: "Solon en Kroisos Dan toch zeker wel de tweede plaats?"— Transcript van de presentatie:

1 Solon en Kroisos Dan toch zeker wel de tweede plaats?

2 ὣ ς δ ὲ τ ὰ κατ ὰ τ ὸ ν Τέλλον προετρέψατο ὁ Σόλων τ ὸ ν Κρο ῖ σον ε ἴ πας πολλά τε κα ὶ ὀ λβία, Toen Solon Kroisos geprikkeld had door de wederwaardigheden van Tellos te noemen als veelzijdig en gelukkig, 113 τ ὰ κατ ὰ τ ὸ ν Τέλλον : gesubstantiveerde voorzetselgroep; onz mv: de dingen wat betreft Tellos ε ἴ πας – ptc aor van levgw.

3 ἐ πειρώτα τίνα δεύτερον μετ ᾽ ἐ κε ῖ νον ἴ δοι, δοκέων πάγχυ δευτερε ῖ α γ ῶ ν ο ἴ σεσθαι. ὃ δ ᾽ ε ἶ πε "Κλέοβίν τε κα ὶ Βίτωνα. vroeg hij verder wie hij als tweede na hem zag, geheel en al menend tenminste de tweede plaats te zullen behalen. Maar hij zei: ‘Kleobis en Biton. 114 ἐ πειρώτα – welke vorm? 3 e ev impf van ejp-erwtavw ἴ δοι – waarom optativus? afh. vraag (obliquus) ἐ κε ῖ νον – wie wordt bedoeld? Tellos 115 ο ἴ σεσθαι – fut van …? fevrw oJ de = Solon

4 τούτοισι γ ὰ ρ ἐ ο ῦ σι γένος Ἀ ργείοισι βίος τε ἀ ρκέων ὑ π ῆ ν, κα ὶ πρ ὸ ς τούτ ῳ ῥ ώμη σώματος τοιήδε· Want hun, zijnde Argivisch van geslacht, stond voldoende levensonderhoud [of: vermogen] ter beschikking en bovendien een dergelijke (lichaams)kracht: 116 τούτοισι γ ὰ ρ ἐ ο ῦ σι – waarom dativ? Aanvulling bij uJph`n (aan hen … stond ter beschikking) Ἀ ργείοισι – stad in Griekenland; γένος – acc respectus (w.b.) 117 τούτ ῳ - naar welke Griekse woordgroep verwijst dit? βίος τε ἀ ρκέων

5 ἀ εθλοφόροι τε ἀ μφότεροι ὁ μοίως ἦ σαν, κα ὶ δ ὴ κα ὶ λέγεται ὅ δε ὁ λόγος. beiden waren evenzeer kampioenen, en, waar het nu speciaal om gaat, er wordt het volgende verhaal verteld. 117 ὁ μοίως – de uitgang –w~ geeft het bijwoord aan; Dus: ὁ μοίως - op gelijke wijze / manier = evenzeer. Ander vb: (119) pantw~ - op alle manieren, in ieder geval, absoluut

6 ἐ ούσης ὁ ρτ ῆ ς τ ῇ Ἥ ρ ῃ το ῖ σι Ἀ ργείοισι ἔ δεε πάντως τ ὴ ν μητέρα α ὐ τ ῶ ν ζεύγεϊ κομισθ ῆ ναι ἐ ς τ ὸ ἱ ρόν, ο ἱ δέ σφι βόες ἐ κ το ῦ ἀ γρο ῦ ο ὐ παρεγίνοντο ἐ ν ὥ ρ ῃ · Toen de Argivers een feest hadden voor Hera, moest hun moeder absoluut met een span (ossen) gebracht worden naar de tempel, maar hun runderen verschenen niet op tijd uit het akkerland. 118 ἐ ούσης ὁ ρτ ῆ ς – gen abs; 119 ἔ δεε = ejdei (niet samengetrokken vorm) κομισθ ῆ ναι – inf aor passief 120 δέ – geeft een tegenstelling aan: maar σφι –dat possessivus

7 ἐ κκληιόμενοι δ ὲ τ ῇ ὥ ρ ῃ ο ἱ νεηνίαι ὑ ποδύντες α ὐ το ὶ ὑ π ὸ τ ὴ ν ζεύγλην ε ἷ λκον τ ὴ ν ἅ μαξαν, ἐ π ὶ τ ῆ ς ἁ μάξης δέ σφι ὠ χέετο ἡ μήτηρ· In het nauw gebracht door de tijd doken [ptc.] de jongemannen zelf onder het juk en trokken de wagen, en op de wagen reed hun moeder, Altaar met afbeelding van Kleobis en Biton 121 ὑ ποδύντες – ptc aor A (ptc praes = uJpodumenoi. uJpoduomai heeft een stamaoristus uJp- e- du-n, met als ptc uJpodu~, uJpodunto~. 122 sfi – dat. possessivus

8 σταδίους δ ὲ πέντε κα ὶ τεσσεράκοντα διακομίσαντες ἀ πίκοντο ἐ ς τ ὸ ἱ ρόν. en nadat zij haar helemaal over 45 stadiën hadden gebracht, kwamen ze aan bij de tempel. 122 σταδίους – afstandsmaat, ca 185 meter (lengte van één stadion)

9 τα ῦ τα δέ σφι ποιήσασι κα ὶ ὀ φθε ῖ σι ὑ π ὸ τ ῆ ς πανηγύριος τελευτ ὴ το ῦ βίου ἀ ρίστη ἐ πεγένετο, Toen zij dat gedaan hadden en gezien waren door de verzamelde menigte, viel hun een zeer mooi levenseinde ten deel, 124 ποιήσασι κα ὶ ὀ φθε ῖ σι - benoem! Ptc aor A en ptc aor P Dativus meervoud; is nl. aanvulling bij ἐ πεγένετο (aan hen… viel ten deel)

10 διέδεξέ τε ἐ ν τούτοισι ὁ θε ὸ ς ὡ ς ἄ μεινον ε ἴ η ἀ νθρώπ ῳ τεθνάναι μ ᾶ λλον ἢ ζώειν. en in hen liet de god zien dat het voor een mens beter is dood te zijn veeleer dan te leven. 125 ἐ ν τούτοισι - kan zijn onz mv of mann mv. Leg beide uit. mann mv: bedoeld zijn Kleobis en Biton (in het geval van K. en B. liet de god zien …. onz mv: bedoeld zijn de gebeurtenissen rond Kleobis en Biton: en in deze dingen / situatie liet de god zien…. 125 ε ἴ η - opt obliquus 126 τεθνάναι - inf perf A (vertaling dus: ‘dood zijn’ en niet: ‘sterven’)

11 Ἀ ργε ῖ οι μ ὲ ν γ ὰ ρ περιστάντες ἐ μακάριζον τ ῶ ν νεηνιέων τ ὴ ν ῥ ώμην, α ἱ δ ὲ Ἀ ργε ῖ αι τ ὴ ν μητέρα α ὐ τ ῶ ν, ο ἵ ων τέκνων ἐ κύρησε· Immers de Argivers gingen [ptc.] om hen heen staan en roemden de kracht van de jongemannen, en de Argivische vrouwen (roemden) hun moeder, omdat zij zulke kinderen had gekregen. 126 – ptc aor van peri-iJstamai In een shame-culture is roem belangrijk. Welke 2 vormen van roem ontstaan door he toptreden van Kleobis en Biton? - jongens: kracht (τ ῶ ν νεηνιέων τ ὴ ν ῥ ώμην) - moeder: goede kinderen gebaard (ο ἵ ων τέκνων ἐ κύρησε)

12 ἡ δ ὲ μήτηρ περιχαρής ἐ ο ῦ σα τ ῷ τε ἔ ργ ῳ κα ὶ τ ῇ φήμ ῃ, στ ᾶ σα ἀ ντίον το ῦ ἀ γάλματος ε ὔ χετο Κλεόβι τε κα ὶ Βίτωνι το ῖ σι ἑ ωυτ ῆ ς τέκνοισι, De moeder, zeer verheugd zijnde over de daad en de roem, ging [ptc.] tegenover het beeld staan en bad dat de godin aan Kleobis en Biton, haar kinderen, 129 τ ῇ φήμ ῃ - dit znw is verwant aan het ww. fhvmi: het gaat om wat de mensen van je zeggen 130 το ῖ σι ἑ ωυτ ῆ ς τέκνοισι – in feite overbodig; weten we al; onderstreept haar trots als moeder.

13

14 ο ἵ ἐ τίμησαν μεγάλως, τ ὴ ν θε ὸ ν δο ῦ ναι τ ὸ ἀ νθρώπ ῳ τυχε ῖ ν ἄ ριστον ἐ στί. die haar op grootse wijze hadden geëerd, gaf wat voor een mens het beste is (om) te krijgen. 130 μιν = (128) hJ de; mhvthr τ ὴ ν θε ὸ ν δο ῦ ναι - AcI bij eu[ceto (129) τ ὴ ν θε ὸ ν – vrouwelijk; natuurlijk is Hera bedoeld. δο ῦ ναι – welke vorm? inf aor van divdwmi

15 μετ ὰ ταύτην δ ὲ τ ὴ ν ε ὐ χ ὴ ν ὡ ς ἔ θυσάν τε κα ὶ ε ὐ ωχήθησαν, κατακοιμηθέντες ἐ ν α ὐ τ ῷ τ ῷ ἱ ρ ῷ ο ἱ νεηνίαι ο ὐ κέτι ἀ νέστησαν ἀ λλ ᾽ ἐ ν τέλεϊ τούτ ῳ ἔ σχοντο. Na dat gebed, toen zij hadden geofferd en gesmuld, gingen de jongemannen slapen [ptc.] in de tempel zelf en stonden niet meer op, maar bleven in dat einde. 132 ε ὐ ωχήθησαν – deponens; niet passief vertalen! κατακοιμηθέντες - idem 133 ἐ ν τέλεϊ τούτ ῳ - wat wordt hiermee bedoeld? κατακοιμηθέντες

16 Ἀ ργε ῖ οι δ ὲ σφέων ε ἰ κόνας ποιησάμενοι ἀ νέθεσαν ἐ ς Δελφο ὺ ς ὡ ς ἀ ριστ ῶ ν γενομένων." De Argivers maakten [ptc.] beelden van hen en wijdden deze in Delphi omdat zij, naar hun mening, zich de meest voortreffelijke mannen betoond hadden [letterlijk: geworden waren]. 134 ὡ ς -+ ptc geeft een subjectieve mening aan; de mening van de Argivers dus, niet van Solon. Vandaar de vertaling ‘naar hun mening’. De beroemde Kouros-beelden van Kleobis en Biton, gevonden in Delphi

17 De beelden stonden wellicht opgesteld in een zogenaamd schathuisje in Delphi

18 De vondst van een van de beelden van Kleobis en Biton in Delphi