(c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 DARE!! Welkom P. Dijkstra DARE!! Consultancy 12 Maart 2008 Vijzelmolenlaan 7, 3447 GX Woerden.

Presentatie over: "(c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 DARE!! Welkom P. Dijkstra DARE!! Consultancy 12 Maart 2008 Vijzelmolenlaan 7, 3447 GX Woerden."— Transcript van de presentatie:

1 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 DARE!! Welkom P. Dijkstra DARE!! Consultancy 12 Maart 2008 Vijzelmolenlaan 7, 3447 GX Woerden

2 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Inhoud Soorten RFID Frequenties en vermogens (Stralings) risico’s RFID Mens Apparatuur Normen Mens Apparatuur

3 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Passive RFID Geen batterij Alleen straling bij read out units Active RFID Batterij gevoed “Continue” straling Semi-active RFID Batterij voor opslag data Alleen straling tijdens uitlezen Soorten RFID

4 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 frequency rangecommentallowed fieldstrength transmission power < 135 kHzlow frequency, inductive coupling72 dBµA/m max 3.155... 3.400 MHzEAS13.5 dBµA/m 6.765.. 6.795 MHzmedium frequency (ISM), inductive coupling42 dBµA/m 7.400.. 8.800 MHzmedium frequency, used for EAS (electronic article surveilance) only 9 dBµA/m 13.553.. 13.567 MHzmedium frequency (13.56 MHz, ISM), inductive coupling, wide spread usage for contactless smartcards (ISO 14443, MIFARE, LEGIC,...), smartlabels (ISO 15693, Tag-It, I-Code,...) and item management (ISO 18000-3). 60(!) dBµA/m 26.957.. 27.283 MHzmedium frequency (ISM), inductive coupling, special applications only 42 dBµA/m 433 MHzUHF (ISM), backscatter coupling, rarely used for RFID10.. 100 mW 865.. 868 MHzUHF (RFID only), Listen before talk100 mW ERP Europe only 865.6.. 867.6 MHzUHF (RFID only), Listen before talk2W ERP (=3.8W EIRP) Europe only 865.6.. 868 MHzUHF (SRD), backscatter coupling, new frequency, systems under developement 500 mW ERP, Europe only 902.. 928 MHzUHF (SRD), backscatter coupling, several systems4 W EIRP - spread spectrum, USA/Canada only 2.400.. 2.483 GHzSHF (ISM), backscatter coupling, several systems,4 W - spread spectrum, USA/Canada only 2.446.. 2.454 GHzSHF (RFID and AVI (automatic vehicle identification))0.5 W EIRP outdoor 4 W EIRP, indoor 5.725.. 5.875 GHzSHF (ISM), backscatter coupling, rarely used for RFID4 W USA/Canada, 500 mW Europe RFID Transmitted power

5 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 RFID Frequenties

6 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Typically passive, read-only, or read-write transponders Requires a longer, more expensive copper antenna It is the least susceptible to performance degradations from metals and liquid LF has shorter read ranges and typically larger transponder sizes than the other frequencies. Low Frequency (LF) <135 kHz

7 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 High Frequency (HF) 13.56 MHz Typically passive, read-only, read-write, or WORM (write once, read many) transponders Less expensive than inductive LF transponders Relatively short read ranges and slower data rates when compared to higher frequencies used with contactless smart cards Well suited for applications that do not require long reading range of multiple transponders; suitable for higher transponder-to-reader ratio applications Similar to LF transponders, good penetration through non- conductive materials and nonconductive liquids

8 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 UHF Frequency 868 to 915 MHz Active and passive, read-only, read-write, or WORM transponders Offers higher range capability, higher data transfer rates, and faster identification compared to lower frequencies in large volumes UHF transponders have the potential for being less expensive than LF and HF transponders Good penetration through non-conductive materials and non-conductive liquids Provides a good balance between range and performance, especially for multiple transponder reading

9 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Microwave 2.45 and 5.8 GHz Active and passive, read-only, read-write, or WORM transponders Similar characteristics to UHF transponders, but with faster read rates Cost is often twice as much or more than lower frequencies Good penetration through non-conductive materials but absorbed by water and water-based solutions Reflected by metals and other conductive surfaces Offers the most directional signal

10 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 (Stralings) risico’s RFID Risico voor mens (medische gevolgen) Risico voor apparatuur Onrust bij gebruikers (privacy) - Micro RFID

11 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Invloed straling op de mens Welke onderzoeken zijn er gedaan? Thermische effecten Niet thermische effecten Wat zijn de uitkomsten van deze onderzoeken? Wat zijn de ervaringen in het veld? Wat zijn “veilige” waarden?

12 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Invloed straling op de mens Thermische effecten Verhoging van lichaamstemperatuur

13 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Invloed straling op de mens Niet thermische effecten Effecten op celniveau Celmembraan en ionentransport Eiwitexpressie en enzymactiviteit DNA schade Carcinogenese Cel transformatie Tumor inductie Effecten op hersenen en zenuwstelsel Slaapstoornissen

14 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Belangrijke parameters Blootstellingduur - Hoe langer, hoe slechter (kansberekening) Veldsterkte - Effect van “windows” Modulatie frequentie - AM / puls modulatie - Maximale gevoeligheid rond 16 Hz

15 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Specific Absorption Rate SAR De SAR is de geabsorbeerde stralings- energie per massa-eenheid en per tijdseenheid

16 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 SAR voor een volwassene

17 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Limieten voor apparatuur Huishoudelijk en licht industrieel (CE) : 3 V/m Industrieel (CE) : 10 V/m Automotive (e markering) : 30 V/m Automotive (OEM) : 200 V/m

18 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Grenswaarden voor E-Veld 100 V/ m 1.000 V/m 10.000 V/m 1 Hz 10 Hz 100 Hz 1 kHz 10 kHz 100.000 V/ m CENELEC 50166-1 Workplace Public area Laagfrequent velden

19 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Grenswaarden voor B-Veld 0.1 mT 1 mT 10 mT 1 Hz 10 Hz 100 Hz 1 kHz 10 kHz 100 mT 0.01 mT 1000 mT CENELEC 50166-1 Public area Workplace Laagfrequent velden

20 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Grenswaarden voor E-Veld Hoogfrequent velden 1 V/ m 10 V/m 100 V/m 10.000 V/ m Workplace 10 kHz 100 kHz 1 MHz 10 MHz 100 MHz 1 GHz 10 GHz 1.000 V/ m CENELEC 50166-2 Public area

21 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Normen RF-straling (mens) IEC 62209 (deel 1) 'Blootstelling van mensen aan radiofrequente velden van draagbare en op het lichaam gedragen draadloze communicatietoestellen - Ergonomische modellen, apparatuur en procedures'. Nationaal Antennebureau Uitspraken gezondheidsraad Aanbevelingen CENELEC

22 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Richtlijn medische hulpmiddelen Medische hulpmiddelen EMC richtlijn Overige apparatuur Normen RF-straling (apparatuur)

23 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Einde

24 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Effecten op celniveau Membraan: Externe elektrische velden kunnen potentiaal verschil veranderen. Voorbeeld bij spiercellen kan dit leiden tot stimulatie. DNA: Signalen worden door receptoren doorgegeven aan celkern (DNA) dit kan leiden remming of stimulatie van gen- vertaling. Enzymactiviteit: Verandering van celvermeerdering.

25 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Celmembraam en ionentransport Invloed op calciumstroom zichtbaar tussen 0,005 mW/kg ‒ >100W/kg. Boven 1 GHz geen effect. Dit geldt ook voor natrium en kalium, effect alleen afhankelijk van temperatuur. Effect op calcium al zichtbaar bij vermogens- dichtheid van 1 ‒ 2 mW/cm 2 en SAR van 0,15 mW/kg. Bij 6 W/kg op transport natrium. Effect op ionkanalen bij 1 ‒ 2 μW/cm 2 en 0,5 W/kg. Elektromagnetische straling brengt de ionen- concentratie in de cel uit balans, geen eenduidigheid over effect op verandering hersenpotentialen.

26 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Eiwit-expressie / enzymactiviteit Laagste vermogensdichtheid met effect op eiwitexpressie is 9 mW/cm 2. Dit is lager dan waar gebruikers van GSM aan blootgesteld worden.

27 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 DNA schade Fysisch gezien heeft RF-straling niet de energie-inhoud die nodig is om chemische verbindingen te verbreken. Wel effect in combinatie met andere stoffen waardoor DNA beschadigd waardoor kans op kanker. Laagste vermogensdichtheid waarbij DNA schade optreedt is 0,5 mW/cm 2, bij een blootstellingsduur van 15 min.

28 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Carcinogenese Op basis van een aantal studies wordt gesug- gereerd dat er mogelijk verband is tussen RF- straling en het vergroot risico op kanker. Omdat er vele manieren zijn waarop kanker kan ontstaan zijn deze studies niet helemaal representatief.

29 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Cel transformatie Diverse experimenten tonen toename van cel- vermeerdering na blootstelling RF-straling, dit is wel afhankelijk van blootstellings- condities. Laagste vermogensdichtheid voor celtrans- formatie van kankercellen in hersenen 59 μW/cm 2. Normale cellen na 2 uur blootstellen aan RF- straling met SAR van 5 W/kg, en na 5 dagen gepulste straling van 12,3 W/kg. Bij 4,4 W/kg en 24 uur blootstelling is RF- straling katalysator voor kankerverwekkende processen.

30 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Tumor inductie Er zijn te weinig relevante gegevens om te concluderen dat RF-straling negatief effect heeft op de gezondheid van dieren en dat RF- straling kankerverwekkend zou zijn. Aan de andere kant is het onmogelijk te bewijzen dat er geen gezondheidsrisico’s zijn aan bloot- stelling aan RF-straling.

31 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Effecten op hersenen/zenuwstelsel Bij gebruik GSM temperatuurtoename <0,2 o C. Er zijn effecten gevonden op de doorlaatbaar- heid van de bloed-hersenbarrière. De laagste waarde waarbij deze effecten optreden is lager dan die van de bloot- stellingslimiet die nu geldt. Wel moet opgemerkt worden dat diverse onderzoeken elkaar tegenspreken. Gebied waarin meeste effect optreedt is 16 Hz, voor GSM is dit 217 Hz waarbij ook effecten zijn gevonden. Ook in veldsterkte zijn gebieden met sterke effecten.

32 (c) Copyright D.A.R.E!! Development 1995 - 2005 Slaapstoornissen Bij slapende mensen is verandering van hersengolven bij blootstelling aan RF-straling. Afname inslaaptijd. Toename duur slaap.