Chris Hellinga Wetenschappelijk Adviseur

Presentatie over: "Chris Hellinga Wetenschappelijk Adviseur"— Transcript van de presentatie:

1 Chris Hellinga Wetenschappelijk Adviseur
Advisor Delft Energy Initiative Lid stuurgroep Energie KIVI NIRIA

2 KIVI NIRIA TU Delft Rapport (2006-2008): Smart Energy Mix
Boekje 2010 : De energievoorziening van Nederland. Vandaag (en morgen) ? Toekomst – Het 3 scenario model TU Delft Delft Energy Initiative Energy on the Campus Energy Club

3 Een beeld van Nederland op zon, wind en biomassa
Huidig energiegebruik: hoeveel, waarvoor? Trends tot 2050 Groei Besparing Systeemveranderingen Energiebehoefte in 2050 Aandeel elektriciteit? Invullen met zon, wind, biomassa + ……

4 De inzet van energie is twee maal zo groot als de vraag van de Nederlandse eindgebruikers

5 w

6 Per sector 2008 Uranium % 16 producten Steenkool (16%) 20 12 bebouwde
Warmte + bio Steenkool Aardgas Aardolie Elektriciteit % 16 20 12 13 3 100 energie afnemers (49%) producten (16%) conversie- verliezen internationale lucht- en scheepvaart (20%) bebouwde omgeving industrie energievraag nationaal transport producten conversie- verliezen internationale lucht/ scheepvaart land-/tuinbouw Transport (32%) Industrie (29%) Bebouwde omgeving (20%) Conversieverliezen (16%) Land en tuinbouw (3%)

7 Toekomstige vraag; vb. bebouwde omgeving
2008 2050 % 16 20 12 13 3 100 bebouwde omgeving industrie energievraag nationaal transport producten conversie- verliezen internationale lucht/ scheepvaart land-/tuinbouw energiedrager apparaten ruimte- verwarming & tapwater (<70 C) functie ruimte- verwarming & tapwater apparaten Isolatie (-50% verwarming) warmte) 28 kWh/p/d groei besparing functie toepassing elektriciteit warmte- pompen, enz ipv gas Isolatie (-50% warmte) 13 kWh/p/d systeemverandering energiedrager inzet electriciteit aardgas warmte + bio overig fossiel 39 kWh/p/d

8 Belangrijkste aannames
+ 0,68% / year Energievraag (PJ) Groei +0,4% per jaar (=+18% in 2050) Besparing Warmte bebouwde omgeving -50% Verbrandingsmotoren % Tuinbouw -25% Industrie -25% Systeemveranderingen Laagwaadige warmte (<70C) : elektrisch (warmtepompen, aard- en restwarmte) Licht wegvervoer : elektrisch

9 Transport per vervoerssegment
Nu geschikt voor elektrisch transport 17 kWh/p/d = 60% nationiale transport energie = 25% totale transport energie

10 Systeem veranderingen Meer “energie functies”
Voortvloeiende ontwikkeling van de energievraag Systeem veranderingen Meer “energie functies” Besparingen <- Bebouwde omgeving % warmte/m2 <- Industrie: -25% <- Verbrandingsmotoren % Electric transp. Warmtepompen, xx -> (biomassa conversie; -> CCS)

11 Toekomstige energiebronnen
Electriciteit Wind: 25% van jaargemiddelde electricitsvraag Zon-PV: in de zomer de overige elektriciteit The rest (transportation/feedstock for chemical industry) Biomass Monthly solar intensityin London and Edinburgh (source: David MacKay, 2008) Monthly capacity factor of wind turbines in Germany (source: ISET Wind Energy Measurement Network (2004) Wind: Factor 2 Zon: Factor 10 => “winter elektriciteitsgat” (18%) = (hier) fossiel (+CCS) / nuclear

12 Inzet van bronnen 2050 159 159

13 Inzet elektriciteit 2008 2050 10% Elektriciteit 2050
Fossiel/nucleair 10% Lucht-/ scheepvaart 4145 PJ = 193 kWh/p/d 3474 PJ = 160 kWh/p/d 2008 2050 Elektriciteit 2050 absoluut 3* huidige inzet 30% voor biomassa conversie Wind + zon = 82% Seizoensinvloed:18% uit fossiel/nucleair (16 GW) Dit is 75% van huidige centrale opwekkingscapaciteit

14

15

16 Conclusies De inzet van energiedragers in de NL economie is twee maal zo groot als de afname door eindgebruikers In 2050 gebruiken we mogelijk 3 * zoveel elektriciteit als nu Wat “slechts” 50% van de nationale vraag naar energiedragers is Electriciteit kan (jaargemiddeld) duurzaam in NL worden opgewekt (Seizoens) fluctuaties hebben grote invloed op het energiesysteem. Opslag, smart grids, (internationale) uitwisseling zijn belangrijk Biomassa zal belangrijk worden (zwaar transport (lucht, water, weg) en grondstoffen. Ook inzetten op directe omzetting zonlicht->brandstoffen, wind/nucleaire scheepvaart, … ?) Internationale afhankelijkheid zal blijven

17 Energy savings are extremely important ….
To think about ….. Energy savings are extremely important ….

18 Vergroening chemische industrie
BIOMASSA zetmeel / suiker / lignocellulose Iso-butanol ethanol methaan SNG Iso-butyleen Ethyleen Vergas- sing Innovatie met toegevoegde waarde Building blocks bestaande Chemie Vergisting Aerobic An-aerobic andere succinic acid azijn- zuur melk- zuur Funct. moleculen concerveermid. plastics synthet. polymeren lijm plastics, verdikkings- middelen Paraxyleen PET-flessen Propyleen kunstmest methanol =80% chemische industrie Plastics, surfactants, wasmiddelen Plastics, tapijt Bioraf- finage Fermentatie en andere processen glycerol Reforming Ton Runneboom KVIV Antwerpen Feb

19 Vergroening via ARG-etheenpijpleiding
Ton Runneboom KVIV Antwerpen Feb

20 The European Bulk Chemical industry needs Bio- Ethylene