Betrouwbaar vrijen Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA

Presentatie over: "Betrouwbaar vrijen Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA"— Transcript van de presentatie:

1 Betrouwbaar vrijen Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde UA
Maatschappelijke gezondheidszorg VUB

2 Inhoud Wie is er betrokken op jongeren? Knelpunten van CLB-artsen
Vragen van jongeren Wat kunnen jongeren verwachten van een consult? Wat is er nieuw onder de zon? Wat adviseer je in noodsituaties?

3 Sleutelboodschappen Jongeren beginnen er steeds vroeger aan!

4 Preventie Collectief (CLB) Individueel Media, websites, folders....
CLB-artsen Jeugdwerkers Huisartsen, gynaecologen Apothekers Media, websites, folders....

5 Knelpunten CLB-artsen
Updating van eigen kennis en vaardigheden Niet iedereen geschikt voor RSV Onvoldoende omkadering: tijd, taak en functie, geen modaliteiten in de school Juridische knelpunten Samenwerking Kwalitatief onderzoek bij schoolartsen 2003

6 Vragen van jongeren Pil Werking van de pil
Vanaf welke leeftijd krijg je ze? Hoe veilig? Kan ze vervallen? Verdik je van de pil? Beroepsgeheim ‘Moet ik de pil al een jaar innemen alvorens te mogen vrijen?’

7 Vragen van jongeren Condoom Demonstratie gebruik
Kan een condoom vervallen? Condoom: hoe veilig? Gebruik buiten vruchtbare periode nodig? Vrouwencondoom even veilig? Waar verkopen ze condooms? Hoe oud moet je zijn om er te krijgen?

8 Vragen van jongeren Doet de geslachtsdaad pijn?
Hangt een relatie enkel van seks af? Heel veel vragen over ‘vingeren en pijpen’ en de eerste keer. Vanaf welke leeftijd mag je seks hebben? Wat is een orgasme? Word je zwanger van orale seks?

9 Vragen van jongeren Abortus Hoe staan artsen er tegenover?
Wie beslist over abortus? Kan het zonder handtekening van de ouders? Hoe gebeurt het? Wie contacteer je als je een abortus wenst?

10 Determinanten voor gebruik
Informatie Contraceptie Keuze Compliance Motivatie Gedrags- vaardigheden

11 Voorbereiding bij verwijzing
Motivatie voor anticonceptiegebruik Relatie Misschien al angst voor zwangerschap? Navragen of ze reeds een abortus of noodpil hebben gebruikt Thuissituatie: ouders betrokken? Financiële mogelijkheden

12 Voorbereiding bij verwijzing
Peilen naar verwachtingen en angst om een arts te bezoeken Beroepsgeheim: ja Gynaecolgisch onderzoek: neen Kostprijs van de pil: kan gratis bij goedkope pil en < 20 jaar Folder meegeven ter voorbereiding van consult

13 Voorbereiding verwijzing
Mag ik de pil wel nemen? Eén onderzoek: bloeddruk nemen Hoe moet ik de pil nemen? Wanneer werkt ze minder goed? Wat moet ik doen bij een vergeten pil? Eén maal per jaar op consultatie Gynaecologisch onderzoek vanaf 25 jaar om de drie jaar.

14 Welke pil? Vrouwen < 35 jaar Vrouwen ≥ 35 jaar
Combinatiepil : tweede generatie heeft de voorkeur Vrouwen ≥ 35 jaar Niet-rooksters: combinatiepil verder Rooksters: afhankelijk bijkomend risico

15 Specifieke situaties Adolescenten : beginleeftijd is afhankelijk van kans op zwangerschap Cave: abortus reeds op 12 jaar in België

16 Specifieke situaties Migraine met aura
POPs bv. Cerazette® IUD, condoom Langwerkende preparaten bv. Mirena® Hypertensie (tussen140/ /99) POPs IUD,condoom Langwerkende preparaten Hypertensie (boven 160/100) Evenmin POP’s igv ernstig vaatlijden en hartlijden

17 Specifieke situaties Diabetes goed geregeld: COCs kunnen
Met vasculaire complicaties contra-indicatie voor COCs Vrouwen met menorrhagie COCs en Mirena® Vrouwen met VG van ectopische zwangerschap COCs Implanon® maar..... Controleer goed of het wel goed geplaatst is

18 Specifieke situaties Acné of hirsuitisme Desogestrel Norgestimaat
Levenorgestrel Cyproteronacetaat

19 Vervolgconsulten Intake Anamnese Bijwerkingen: gewicht
GalloM, Grimes D et al. Combination Estrogen-Progestin Contraceptives and Body Weight: Systematic Review of RCTs. Obst Gyn 2004;103:359-73 Spotting: - slechte compliance; hormonaal - roken - Chlamydia

20 Vervolgconsulten Uitstrijkjes (WHO-criteria) Tenzij Vanaf 25 - 64 jaar
Driejaarlijks Tenzij Verhoogd SOI risico Vrouwen met oncogeen type HPV intensere opvolging

21 Vergeten pil Indien 1 pil of minder: vergeten pil onmiddellijk innemen
pilstrip verder nemen op normale tijdstip geen bijkomende maatregelen

22 Vergeten pil Vanaf twee vergeten pillen:
Welke cyclusdag in de pilstrip was de eerste vergeten pil ? Dag 1 tot 7 laatste vergeten pil innemen pilstrip verder op normale tijdstip 7 dagen geen coïtus tenzij met condoom enkel indien coïtus zonder condoom < 5 dagen: ook noodpil

23 Eerste week Twee pillen vergeten, ofwel na elkaar, ofwel afzonderlijk maar binnen de eerste week Dag 1 tot 7 Coïtus < 5 dagen Geen coïtus of met condoom Laatste vergeten pil innemen Pilstrip verder innemen 7 dagen geen coïtus tenzij met condoom Noodpil

24 Vergeten pil Dag 8 tot 14 laatste vergeten pil innemen
pilstrip verder op normale tijdstip geen bijkomende maatregelen bij ≤ 3 vergeten pillen vanaf 4 vergeten pillen : noodpil indien coïtus < 5 dagen geleden

25 Vergeten pil Dag 15 tot 21 Dag 15 tot 21 Stop pilstrip
Maximaal 7 pilvrije Start nieuwe pilstrip Geen bijkomende maatregelen Dag 15 tot 21 Laatst vergeten pil innemen Pilstrip verder op normale tijdstip Aansluitend nieuwe pilstrip starten Geen bijkomende maatregelen

26 Vergeten pil Binnen de 72 uur na het onbeschermd
contact: één tablet met 1.5 mg levenorgestrel zo snel mogelijk innemen Ev.tot 120 u na onbeschermd contact Ella-one® Beter is dan een koper-IUD plaatsen

27 Welke noodpil? Norlevo (levenorgestrel) of ellaOne
(ulipristalacetaat) (n= 1200) Ulipristalacetaat (n=596) % ( ) % (ZS) Levenorgestrel (n=604) % ( ) % (ZS) OR in het voordeel van Ulipristalacetaat ( )