PILOOTPROJECT PROEFZORG

Presentatie over: "PILOOTPROJECT PROEFZORG"— Transcript van de presentatie:

1 PILOOTPROJECT PROEFZORG
PARKET GENT PILOOTPROJECT PROEFZORG Annemie Serlippens Substituut procureur des Konings

2 BELEID Federale beleidsnota Drugs (Januari 2001) :
t.a.v. problematische gebruikers  hulpverlening, risicobeperking, reïntegratie  hulpverlening i.p.v. straf  strafrecht = ultimum remedium

3 WETSWIJZIGING 2003: aanpassing drugwetgeving casemanager justitie
casemanager hulpverlening therapeutisch advies

4 PRIORITEIT VERVOLGINGSBELEID
problematisch druggebruik aanpakken via hulpverlening (reïntegratie) voorkomen dat gebruikers in gevangenis terecht komen

5 REALISATIE? In afwachting van realisatie: praetoriaanse probatie
rechtstreekse dagvaarding met oog op probatiemaatregelen

6 PRAETORIAANS praetoriaanse probatie: urinecontroles
doorverwijzing naar hulpverlening  via kantschriften aan politie (LRD)

7 PRAETORIAANS Probleem praetoriaanse probatie:
ernstige overbelasting van LRD met taken die niet tot hun takenpakket behoren opvolging van doorverwijzing quasi onmogelijk

8 PROBATIE Probleem rechtstreekse dagvaarding met oog op probatiemaatregelen: specificiteit problematiek versus tijdsverloop hulpverlening wordt via probatie in laat stadium geactiveerd

9 IDEE PROEFZORG realisatie van casemanager justitie/hulpverlening bleek niet voor morgen via stuurgroep drugcoördinatie stad Gent contacten met Oostvlaamse hulpverlening concept pilootproject proefzorg eind 2004

10 FILOSOFIE Uitgangspunt:
druggebruikers op niveau opsporing en vervolging oriënteren naar de hulpverlening zo snel en efficiënt mogelijk reïntegratie bevorderen recidive en druggerelateerde criminaliteit voorkomen

11 PROEFZORG Start 1 augustus 2005 Protocol tussen: Minister van Justitie
Parket Gent Netwerk zorgcircuit middelenmisbruik Oost-Vlaanderen

12 PRAETORIAANS Bij gebrek aan wetgevend kader
binnen kader van praetoriaanse probatie

13 STREVEN NAAR RECHTSZEKERHEID
In protocol: beleid gedetailleerd uitgeschreven bevordert uniformiteit tussen diverse bevoegde parketmagistraten filter via proefzorgmanager: bewaakt en koppelt terug daar waar nodig

14 BELEID Proefzorg is mogelijk:
bij frequent of herhaald bezit van andere dan cannabisproducten bij problematisch gebruik bij verstoring van de openbare orde in geval van detailhandel enkel om persoonlijk gebruik te financieren bij (geringe) feiten ten aanzien van minderjarigen

15 BELEID In geval van criminaliteit die een rechtstreekse link vindt in een ziekteverschijnsel of een verslaving (drugs, alcohol, medicatie, gokken…) en waarbij geen slachtoffers gekend zijn middels proefzorg is de leemte na COL.8/99 (dossiers bis – 216ter Sv: “moeten bij voorkeur over een geïdentificeerd slachtoffer beschikken”) ingevuld.

16 BELEID Niet: inbreuken op drugwetgeving die voorheen geseponeerd werden (cfr bezit/invoer/teelt van geringe hoeveelheden voor persoonlijk gebruik) drugdealers uit louter winstbejag

17 AANSPREEKPUNT Voor parketmagistraten:
 nood aan tussenpersoon die doorverwijzing naar hulpverlening kan realiseren

18 PROEFZORGMANAGER brug tussen justitie en hulpverlening
realiseert justitiële doorverwijzing naar hulpverlening volgt eventueel het behandelprogramma op

19 MELDPUNT HULPVERLENING
Netwerk Zorgcircuit Middelenmisbruik Oost-Vlaanderen (Popovggz) centraal aanmeldpunt (te Gent in schoot van zowel De Kiem als De Sleutel) aanspreekpunt hulpverlening voor justitie zoekt in samenspraak met cliënt de meest geschikte hulpverleningsvorm gedeeltelijke subsidiëring via GAM

20 OPTIES Proefzorg realiseert 2 alternatieven voor de vervolging:
korte proefzorg lange proefzorg

21 PROEFZORG GUNSTIG bij gunstige evaluatie proefzorg  sepot

22 PROEFZORG ONGUNSTIG bij ongunstige evaluatie proefzorg:
vervolging voor (correctionele) rechtbank Eerder: dossiers werden gecentraliseerd op themazitting proefzorg Nu: dossiers worden behandeld door de drugbehandelingskamer kort op de bal & inhoudelijk sterk dossier

23 DYNAMIEK opleiding Drugs in 3D – Opac
bezoeken hulpverlening aan gerechtsgebouw buitenstage gerechtelijk stagiairs proefzorgdag parketmagistraten sectie drugs 3D-treffen

24 PILOOTPROJECT PROEFZORG Karlo Goethals Proefzorgmanager
PARKET GENT PILOOTPROJECT PROEFZORG Karlo Goethals Proefzorgmanager

25 PROEFZORG Eenvoudig concept Duidelijkheid voor elke actor
Respect voor elk zijn rol Inspraak cliënt/verdachte Verantwoordelijkheid bij cliënt/verdachte

26 PROEFZORGMANAGER (PZM)
justitieassistent – gedetacheerd naar parket sinds 1/8/5 brugfunctie tussen justitie en hulpverlening zijde justitie

27 SAMENWERKING JUSTITIE / HULPVERLENING
********************* HULPVERLENINGSNETWERK JUSTITIE HULPVERLENING M A G I S T R E N **************** PZM

28 POSITIONERING PZM = MEDEWERKER PARKET
invalshoek pzm = strafbaar feit verboden gedrag waarop de samenleving (alternatief) straft ter beveiliging en bevordering van het algemeen welzijn <=> invalshoek hulpverlener = psychosociaal probleem een individu met een individueel probleem helpen ter bevordering van diens persoonlijk welzijn

29 PZM ALS MEDEWERKER VAN HET PARKET
focus op controle # met begeleidend mandaat (bvb. door justitieassistent) Impliceert locatie in gerechtsgebouw nabij pdK = opdrachtgever waaraan pzm is toegevoegd duidelijke profilering tav verdachte & directe communicatie met opdrachtgever => efficiëntie (bvb. 1 beleid & 1 instructie)

30 STRAFBAAR FEIT strafbaar feit wordt ‘gebruikt’
creatie van een (bijkomend) ‘probleem’ Inspelen op balans van voor- en nadelen van gebruik gebruiken is niet langer een individueel gegeven maatschappij moeit zich, ondervindt last

31 CONTACTFASE moeilijkste onderdeel, 88 % daagt op Brief
Herinneringsbrief Telefonisch Contactname met externe Ocmw Raadsman … Hulpverleningsnetwerk

32 CONTACTFASE Grootste uitval => 12 %
Contactgegevens verzamelen, hoe meer hoe beter!! Verbalisanten bevragen coördinaten diepgaand Anticiperend op specificiteit doelgroep

33 EERSTE CONTACT PZM Verhaal verdachte Informeren justitiële situatie
confrontatie: feiten ten laste mogelijke justitiële & andere consequentie Probleemstelling justitieel conflict Responsabiliserend Zijn probleem die hij dient op te lossen Onderhandelingssituatie niet-verlies onderhandeling win-win situatie

34 KORTE HETZIJ LANGE PROEFZORG
oriëntatie vanuit justitieel oogpunt primair: beleid (= protocol) secundair: zwaarwichtigheid feiten hetzij problematisch karakter gebruik

35 PROBLEMATISCH Oordeel gebruiker zelf
Maar na confrontatie met beschikbare gegevens Eerdere feiten Connectiecriminaliteit ‘Overlast’ (derden) Disfunctie levensdomeinen Financiën Huisvesting Familiale en sociale contacten Tijdsbesteding Gebruikersgegevens, vooral Soort middel(en) Gebruiksmotieven Gebruiksgeschiedenis Gebruiksfrequentie Gebruikswijze Gebruiksomstandigheden

36 STADIA VAN GEBRUIK Afhankelijkheid Misbruik Overmatig gebruik
Regelmatig gebruik Experimenteren Kennismaking Ernstige problemen Nauwelijks problemen

37 KORTE PROEFZORG Overeenkomst = 1 contact met hulpverleningsinstantie
Bewijs  sepot Functie kpz tav verdachte inwinnen begeleidingsadvies = vroeghulp Functie kpz parket afsluiten dossier nieuwe interventie is voorbereid => intentieverklaring verdachte staat op papier => justitiële info werd gegeven => weg richting vrijwillige hulpverlening werd geduid

38 LANGE PROEFZORG EERSTE CONTACT PZM
probleemstelling: justitieel conflict en hoe dit richting geven responsabiliserend niet-verlies onderhandeling

39 LANGE PROEFZORG EERSTE CONTACT PZM
Verwijzing meldpunt hulpverlening 3 contacten met hulpverlener Binnen 1 maand na het 1ste contact met pzm Doel: behandelvoorstel ontwikkelen voor komende ½ jaar Afweging Haalbaar voor zichzelf versus verwachting van justitie Gedragen voorstel versus opgelegd  Slaagkans traject stijgt!

40 LANGE PROEFZORG TWEEDE CONTACT PZM
behandelvoorstel in ruggenspraak met het meldpunt hulpverlening indien ongeloofwaardig  terugkoppeling meldpunt hulpverlening indien geloofwaardig  formalisering (proeftijd 6 maanden) maandelijks bewijs

41 LANGE PROEFZORG ANDERE VOORWAARDEN
Recidive Regularisatie adresgegevens Overeenkomst overtuigingsstuk Overeenkomst vermogensvoordeel

42 LANGE PROEFZORG - TIJDSLIJN
1 2 3 4 5 ± 1 m 6 m 5 jaar 1. Datum feiten 2. 1ste contact P2M 3. 2de contact P2M 4. Einde proeftijd 5. Einde verjaringstermijn

43 SAMENWERKING JUSTITIE / HULPVERLENING
********************* HULPVERLENINGSNETWERK JUSTITIE HULPVERLENING M A G I S T R E N **************** PZM Meldpunt HV

44 SAMENWERKING JUSTITIE / HULPVERLENING
********************* HULPVERLENINGSNETWERK Beperkt en duidelijk afgesproken communicatie- patroon JUSTITIE HULPVERLENING M A G I S T R E N **************** PZM Meld-punt HV Verdachte wordt cliënt/patiënt

45 BEROEPSGEHEIM HULPVERLENING
concrete inhoud van behandeling = beroepsgeheim rapportage beperkt tot aanwezigheid en correcte houding t.a.v. begeleiding verantwoordelijkheid rapportage => verdachte

46 EFFECTEN Onderzoek (De Ruyver e.a. – 2007) alternatieve afhandeling t.a.v. druggebruikers: merkbare vooruitgang in levensdomeinen recidivebeperking vroeginterventie rendeert recidivebeperkend effect neemt af naargelang het alternatief verder in de keten van de strafrechtsbedeling wordt opgelegd

47 AANBEVELINGEN ONDERZOEKERS
verdere toepassing van alternatieve afhandeling handhaven doorverwijzingen naar hulpverlening op niveau parket vergroten kennis bij actoren hulpverlening-justitie

48 ANTICIPERENDE JUSTITIE
zes fasen van verandering volgens Prochaska en Diclemente – 1984

49 KWANTITEIT 1 augustus 2005 – 31 juli 2007
464 personen = oriëntatie proefzorg door pdK 88 % wordt bereikt 32 dossiers in voorbereiding d.d. 31/07/07 Wachtlijst nihil d.d. 31/07/07 380 gebruikers = oriëntatie drughulpverlening Slaagkans traject = 82 % 40 % KPZ Slaagkans traject = 97 % 60 % LPZ Slaagkans traject = 64 %

50 KWANTITEIT 2006 –2009 Druk Oriëntatie proefzorg door pdK - 2006: 280
- 2007: 218 - 2008: 338 (extrapolatie 15/5): 424 Opgestarte pz - 2006: 210 => 48 % KPZ – 52 % LPZ - 2007: 158 => 28 % KPZ – 72 % LPZ - 2008: 198 => 17 % KPZ – 83 % LPZ (extrapolatie 15/5): 308 => 31 % KPZ –69 % LPZ + overdracht = totale werkload - naar 2006: 19 => 229 - naar 2007: 78 => 236 - naar 2008: 69 => 267 Druk

51 EVALUATIE aanbevelingen onderzoekers (DSB & IRCP, 2008)
Creëren randvoorwaarden justitie: Implementatie justitiële casemanager Creëren randvoorwaarden hulpverlening : Gevarieerd en uitgebreid = afgestemd op de vraag & met capaciteit Netwerksturing Adequate financiering

52 CEL PROEFZORG Annemie Serlippens, Substituut procureur des Konings
Tel Gsm Fax Ilse Vandenbroucke, Substituut procureur des Konings Tel Gsm Fax Wim Onderdonck, Substituut procureur des Konings Tel Gsm Fax Karlo Goethals, Proefzorgmanager Tel Gsm Fax Kelly Hellemonds, Medewerkster Tel Gsm Fax Parket van de procureur des Konings Opgeeistenlaan 401b, B-9000 GENT