En wat doet taalkunde in het programma van CKI?

Presentatie over: "En wat doet taalkunde in het programma van CKI?"— Transcript van de presentatie:

1 En wat doet taalkunde in het programma van CKI?
Wat is taalkunde? En wat doet taalkunde in het programma van CKI?

2 Wat is taalkunde? Taalkunde is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke taal van mensen. Zie: The sci.lang FAQ: 1 - 7 Talen: Nederlands, Engels, Russisch, Chinees, Swahili, Sanskrit, Nederlandse gebarentaal, …

3 Dus niet: dieren Compositionaliteit Functionaliteit
Verschillen Compositionaliteit Functionaliteit Conventie/natuurlijk Zie: semiotiek

4 Dus niet: kunstmatige talen
Esperanto 1e orde predikatenlogica Prolog, Java Zie: semiotiek

5 Taalkunde als wetenschap (1)
Taalkunde wordt bedreven door wetenschappers. Frank Wijnen Eric Reuland Michael Moortgat

6 Taalkunde als wetenschap (2)
Taalkunde heeft een geschiedenis van wetenschappers: Panini ( 400 B.C), Plato. Panini plato

7 Taalkunde als wetenschap (3)
Grondleggers van de moderne taalkunde: Saussure, Chomsky. Ferdinand de Saussure Noam Chomsky

8 Taalkunde als wetenschap (4)
Taalkunde stelt wetenschappelijke vragen.

9 Wetenschappelijke vragen (1)
Waarin bestaat onze kennis van taal? ‘Langue’ of competence Hoe wordt onze kennis van taal gebruikt? ‘Parole’ of performance Hoe wordt kennis van taal geleerd? taalverwerving of acquisitie Saussure, en vooral Chomsky

10 Wetenschappelijke vragen (2)
Relatie tussen taalvermogen en andere cognitieve vermogens? Is taal ‘anders’? Relatie tussen taal en talen (Nederlands, Engels, Chinees, Swahili, ..) universele grammatica en taaltypologie Taal in computers: representatie, leren, verwerken computationele toepassingen

11 Wetenschappelijke vragen (3)
Relatie tussen taal en samenleving: man/vrouw verhouding, politiek discours, sociale klassen, murks sociolinguistiek Relatie taal en taalgebruik: typen teksten, rhetorica, coherentie communicatiekunde

12 Indeling vakgebied (1) Theoretische taalkunde Hoe werkt taal?
Descriptieve taalkunde Neerlandistiek, Romanistiek, Slavistiek, Arabistiek, ..) Historische taalkunde Hoe ontwikkelen talen zich?

13 Raakvlakken met andere wetenschapsgebieden
Indeling vakgebied (2) Raakvlakken met andere wetenschapsgebieden Sociolinguistiek taal en maatschappij Anthropologische taalkunde taal en cultuur Psycholinguistiek: verwerving, verwerking Mathematische linguistiek: Formele/ wiskundige eigenschappen van taal

14 Indeling vakgebied (3) Toegepaste taalkunde: taalonderwijs, vertalen
Computationele taalkunde: representatie, verwerking, verwerving door computers Klinische taalkunde (afasie, stotteren, sli) Toepassingen

15 Theoretische taalkunde
Indeling vakgebied (4) Theoretische taalkunde Fonetiek (fysische eigenschappen van spraak) Fonologie (klankleer) Morfologie (vormleer) Syntaxis (grammatica) Semantiek (betekenisleer) Pragmatiek (taal in contekst)

16 Uitgangspunten Taalkunde is descriptief, niet prescriptief
Theoretische taalkunde  Generatieve taalkunde  Chomskyaanse taalkunde Taalwetenschap deel van cognitiewetenschap

17 Taalkunde binnen cki (1)
Taalkunde in cognitiewetenschap Taalkundige kennis is onbewuste kennis Representatie van taalkundige kennis en andere soorten van kennis in brein en computer (architecturen voor cognitie)

18 Taalkunde binnen cki (2)
Taalkunde in de cognitiewetenschap Perceptie van taal en spraakherkenning door mens en computer Leren van taal door mens en computer Taalkundige kennis en andere soorten kennis in cognitieve systemen (natuurlijke taal interfaces, kennissystemen, computerondersteund onderwijs, vertaalcomputers, …)

19 Taalkunde binnen cki (3)
Taalkunde in het cki programma Inleiding taalkunde Logisch en functioneel programmeren Natuurlijke Taalverwerking Semantiek Grammaticamodellen in de taaltechnologie

20 Taalkunde binnen cki (4)
College inleiding taalkunde Theoretische taalkunde: syntaxis, semantiek, fonologie/morfologie (hoorcollege) Acquisitie (hoorcollege) Typologie en taalvariatie (project) Taal en technologie (practicum)