De ondergang van het Weense systeem

Presentatie over: "De ondergang van het Weense systeem"— Transcript van de presentatie:

1 De ondergang van het Weense systeem 1853-1890
Basiscursus college 2 De ondergang van het Weense systeem

2 Oorzaken Krimoorlog Rusland: Nicolaas droomt van bezit Constantinopel en de zeestraten Frankrijk: Napoleon III wil einde aan Frans isolement en heilige alliantie < door Rusland te verzwakken Engeland: Palmerston zoekt voorwendsel om Russische expansie naar Zuiden in te dammen Rusland tegenover Turkije gesteund door VK en Frankrijk Elke generatie kende zijn Russisch-Turkse oorlog. In de laatste beschermde Tsaar Nicolaas I de onafhankelijkheid van Griekenland en annexeerde de linkeroever van de monding van de Donau. In 1853 bezette Nicolaas Wallachije en Moldavië

3 Wat doet Oostenrijk tijdens Krimoorlog?
Frankrijk koos tegen Rusland. Indien Oostenrijk Rusland steunt dan zal Frankrijk de Italiaanse bezittingen van Oostenrijk aanvallen Rusland is in oorlog met Frankrijk. Indien Oostenrijk voor Frankrijk kiest dan zou Russische expansie in Balkan de Slavische onrust in Oostenrijk-Hongarije > Oostenrijk kiest voor Frankrijk en dus tegen Rusland

4 Gevolgen: In Krimoorlog koos Oostenrijk voor Frankrijk in plaats van Rusland Zowel Rusland als Pruisen waren nu bevrijd van de Metternichiaanse morele zelfbeperking Muisklik Oostenrijk kiest tegen Rusland en voor Frankrijk omdat anders Frankrijk misschien de Italiaanse bezittingen van Oostenrijk afpakt. Oostenrijk kiest dus tegen de Heilige alliantie. Dat heeft grote gevolgen. Rusland en Pruisen bevrijd van de Metternichiaanse zelfbeperking. Dat impliceert Duitse eenwording o.l.v. Pruisen en ook Russische expansie richting Balkan. Dus WO I. Oostenrijk koos voor Frankrijk uit angst zijn italiaanse bezittingen te verliezen maar spoedig zal Frankrijk Piedmont Sardinie helpen om Oostenrijk uit Italie te gooien. Oostenrijk heeft dus verkeerd gegokt.

5 Dit College: na Krimoorlog twee decennia militaire conflicten
Deel I: Napoleon III Deel II: Italiaanse eenwording Deel III: Bismarck Deel IV: Duitse eenwording Deel V: Ordening? Muisklik Metternichs wereld van de Heilige Alliantie is morsdood. Gaat nu alleen nog maar om machtspolitiek Twee mannen zijn cruciaal, Napoleon III de neef van de grote Napoleon en Otto von Bismarck Italiaanse eenwording. 1859 Piedmont verkrijgt Lombardije, revolutie ook Toscane, Modena, Parma, Romagna, 1860 Sardinie, Pauselijke staten en Napels,1866 Venetie, 1870 Rome Duitse eenwording 1864 Schleswig Holstein, 1866 Oostenrijk-Pruisen, 1870 Frans-Duitse oorlog, Duitse eenwording 1871 Franse eeuwigdurende strategische verlamming

6 Het Europa van voor de Duitse en Italiaanse eenwording
Hetr Congres van Wenen was juist de beste regeling voor de Fransen. Voorkomen van Duitse eenheid. Maar Napoloen III wilde juist af van het Congres van Wenen en zocht naar wegen om Franse macht te vergroten. Gevolg was Duitse eenheid

7 Deel I Napoleon III

8 Napoleon III, geboren in 1808, neef van Napoleon Bonaparte, zijn vader was Louis Napoleon Koning van Holland om zijn leven te begrijpen, eerst duik in Franse geschiedenis 1814 herstel Bourbon monarchie, Louis 18, zoon van Napoleon redt het niet 1824 overlijdt Louis 18, zoon Charles X neemt over, contrarevolutie geïntensiveerd schadeloosstelling emigrés, clerus in school maart 1830 motie van wantrouwen, Karel X ontbindt Kamer, herziening kiesrecht, censuur, macht bankiers/industriëlen < 27 juli 1830 juli revolutie, Karel X naar VK Louis Philippe, Hertog van Orléans, eerbiedigt constitutie, kiesrecht > 1832 sterft zoon Napoleon, Louis hoofd familie, wil herstel keizerrijk Louis staatsgreep in 1836 in Straatsburg, 1840 in Boulogne, faalt beide keer levenslang in Forten van Ham, ontsnapt in 1846 verkleed als metselaar schreef twee boeken, pro-keizerrijk, anti-kapitalistisch vlucht naar VK, lid van Wellington’s constables om Chartisten <, was geen anarchist 1848 opstanden van Kopenhagen naar Palermo en van Parijs naar Budapest 22 februari 1848 barricade in Parijs, Koning belooft electorale hervormingen, strijd > 24 februari Louis Philippe vlucht VK Tweede Republiek bloedige Junidagen, jaagt op radicalen Republikeinse constitutie, sterke President, algemeen mannenkiesrecht

9 Napoleon III 1808-1870 Neef van Napoleon Carbonari
1836, 1840 mislukte staatsgrepen 1846 ontsnapt uit Forten van Ham naar VK 1848 revolutie: terug naar Parijs, President van II Republiek 1848 wint steun clericalen door expeditie Rome, onderwijs 1852 Keizer 1848 revolutie in Parijs, Louis keert terug niet gecompromitteerd door bloed Junidagen vriend van volk, gelooft in orde zijn naam: Napoleon Bonaparte Napoleontische legende: Boeren hadden bezit van hun land van Napoleon gekregen 4 presidentskandidaten, Lamartine (idealistische republikein), Generaal Cavaignac (tucht en orde), Ledrun-Rollin (sociale ideeën), vierde kandidaat is Louis Napoleon Bonaparte en hij wordt verkozen, geholpen door Napoleontische legende Napoleon President Mei 1849 verkiezingen, meerderheid royalisten Napoleon III staatsgreep Keizer zonder Parlement tekort aan legitimiteit, democratisch maar ook legitimistisch, Wenen verbood Bonaparte op de Franse troon toch erkend: dagen van principes over

10

11

12 Napoleon III wilde legitimiteit verkrijgen met buitenlandse politiek
Frankrijk: twee strategische opties: 1. Richelieu optie: Centraal Europa verdeeld houden, Duitse eenheid voorkomen, dus Wenen 1815 accepteren 2. Einde van Wenen 1815 d.m.v. Franse leiderschap van kruistocht in dienst van nationale zelfbeschikking, maar dan wel Duitse eenheid op de koop toe nemen Napoleon III doet beide opties tegelijkertijd Richelieu optie sluit nat. zelfbeschik. uit want dat leidt tot Duitse eenheid Republikeinse optie leidt tot ondergang Wenen en dus tot Duitse eenheid, Wenen is eigenlijk beste optie voor Frankrijk Napoleon III had gewoon Centraal Europa verdeeld moeten houden en dus Oostenrijk en VK moeten steunen einde rit had hij ongewild Duitse eenheid > Napoleon III vrevreemdt Frankrijk van Oostenrijk, Engeland en Rusland voert Oostenrijk oorlog in Italië 1859 verkrijgt Savoye en Nice in 1860, VK en Oostenrijk bezorgd steunt 1863 Poolse opstand, Rusland boos einde rit heeft hij ongewild gewoon de Duitse eenheid bevorderd, Frankrijk mist dan Britse, Russische en Oostenrijkse steun

13 Napoleon III bevordert ongewild Duitse eenwording
Kruistocht nationale zelfbeschikking brengt Frankrijk in isolement: 1. Voert oorlog met Oostenrijk in Italië, Italiaanse eenwording, Parijs annexeert in 1860 Savoye en Nice: vervreemdt Frankrijk van Oostenrijk en VK 2. Steunt Poolse opstand in 1863: Frankrijk vervreemdt van Rusland Frans-Duitse oorlog, Frankrijk denkt Duitsland wel aan te kunnen maar mist nu de steun van Rusland, Oostenrijk en VK: gevolg Duitse eenwording Ook vervreemding door steun Paus Neder laag Luxemburgse kwestie 1867

14 De Italiaanse Eenwording 1815-1870
Deel II De Italiaanse Eenwording

15 Mazzini de filosoof, Cavour de politicus (MP Piedmont) en de generaal Garibaldi
volk vervreemdt heersers, verlangen naar liberale nationale staat, Risorgimento: opnieuw grandeur Italië Oudheid/renaissance. Mazzini (filosoof), Garibaldi (Generaal), droomde van een Italiaanse republiek, mislukt in 1848, Cavour (politicus) droomde van eenwording onder Sardijnse koningshuis van Savoye Garibaldi , held van 2 werelden, gevochten voor de onafhankelijkheid Uruquay, leefde in VS, was een van het Triumviraat van 1848/49 in Rome dat mislukte, 1860 Garibaldi’s duizend, roodhemden trekken naar Zuiden, Cavour zag dat oogluikend toe, Garibaldi wint en Kon van twee Sicilien stort ineen, dan wil garibaldi naar Rome optrekken maar dat vindt cavour te ver gaan, snel stuurt Cavour een Sardijns leger naar Pauselijke staten en vermeed Rome en trok naar Napels, Sardijnen veroveren nu het Kon van Napels (2 sicilien) dat Garibaldi een republiek had willen maken, Volksraadpleging in zuiden lkeidt tot sardijnse annexatie, heel Italie een m.u.v. Rome en Venetie Mazzini , lid geheime nationalistische genootschap Carbonari, filosoof, leefde in ballingschap in Engeland en Frankrijk, 1834 een expeditie tegen Koninkrijk sardinie mislukt totaal, stichter van Jong Italie, 1848 Romeinse republiek mislukt in 1849, samenzweerder, Cavour vond Mazzini maar niks, Mazzini was ook een van het Triumviraat, na 1849 rol uitgespeeld, wel actief bij falende opstanden in Milaan 1853, Mantua, Cadore, Lunigiano, en de mislukte sapri expeditie 1857, deed niet mee aan orolog tegen oostenrijk 1859, in 1860 wel even in Zuiden maar maakte de eenwording in 1861 niet mee. Cavour , mp van sardinie (of Savoy of Piedmont) vanaf 1852, slim, liberaal, voor constitutie en parlement, anticlericaal, loyale dienaar van het Kon. Huis van Savoye, was geen republikein maar wilde wel met ze samenwerken om Italie een te maken onder de Sardijnse koning, real politicus, calvinist, Familie komt uit Geneve Hij liet sardiie meevechten in Krim oorlog tegen Rusland, om zo een plaats in het Concert te krijgen om de Italiaanse eenheid te bewerkstelligen. De enige manier om Oostenrijk uit Italie was: hulp Franse leger, Napoleon III wil wel meedoen: Franse hulp aan italiaanse eenheid zouden de Franse liberalen mooi vinden, doctrine van nationaliteiten, 1848 Sardinië: constitutionele monarchie, mp Cavour, wilde Italiaanse eenwording onder sardijnse Koning, Franse steun nodig

16 1816 Oostenrijk bezit Lombardije, Venetië en Toscane, onafhankelijk Sardinië Piedmont, Pauselijke staat, Napels, Lucca, Parma, Modena Sardinie Piedmont, Oostenrijk bezit Venetie, Lombardije en Toscane Pauselijke landen Koninkrijk van napels (twee sicilien) Lucca, Parma, Modena

17 1830, opstanden in Pauselijke staten geinspireerd door Franse revolutie van 1830, opstandelingen krijgen weinig Franse steun. Oostenrijk maakt einde opstand

18 1848 revoluties, Sardinië Piedmont bezet Modena, Lucca, Parma en deel van Venetië en Lombardije
1848 opstanden overal Sardijnse Koning voert constitutie in. Sardinie maakt gebruik van de chaos, bezet Modena, Lucca, Parma en deel Lombardije en venetie

19 1849 Oostenrijk verslaat Sardinië
1849 Oostenrijk verslaat Sardinië. Sardinië verliest Modena, Lucca, Parma, Lombardije en Venetië, Franse leger maakt einde opstand Mazzini en Garibaldi in Rome Sardijnse koning wordt door Oostenrijk verslagen in 1849 sardinie verliest dus weer Lombardije, venetie, Parma, Modena en Lucca In Rome wordt Paus Pius IX vermoord, Komt een radicale Romeinse republiek onder leiding van Triumviraat aaronder Mazzini en Garibaldi die overkwam uit Engeland. Franse leger echter gooit Mazzini en de republikeinen uit Rome, Paus IX weer Paus, Hongaarse opstand in Habsbirgse rijk 1849 slaagt Oostenrijk er met hulp van rusland in om de Hongaarse opstand te bedwingen., Alles weer terug bij af

20 1859 Frans-Sardijns leger verslaat Oostenrijk, Sardinië verwerft deel Lombardije en na opstand en plebisciet Lucca, Modena, Parma, Romagna Cavour doet mee aan Krimoorlog ( ) aan Turkse zijde, om Italiaanse kwestie op de agenda van het Congres van de grote mogendeheden te krijgen. Napoleon III had zelf jeugd deelgenomen aan Italiaanse opstand van 1831, bereid om Cavour te steunen, doctrine nation. zelbesch 1859 Cavour trekt Oostenrijk in oorlog, Franse leger over de Alpen, Frans/Sard leger wint bij Magenta en Solferino Napoleon III bevond zich nu in vreemde situatie: Pruisen mobiliseren Rijnland, bang dat Italie in Franse invloedssfeer komt Italiaanse revolutionairen actief omdat Oostenrijk is verslagen, gaat Napoloen te ver, revoiliutionairen willen dat Sardinie alles annexeert Franse katholieken zijn bang dat de pauselijke macht aangetast, er was nog steeds een Frans garnizoen in Rome on de paus te beschremen tegen Romeinse republicanisme Daarom: Napoleon III aparte vrede met Oostenrijk juli 1859, Cavour boos, Lombardije naar sardinie, Venetie blijft bij Oostenrijk, Italie wordt federatie onder voorzitterschap van de Paus Italiaanse patriotten boos: 1859 Revolutie in Toscane, Modena, Parma, Romagna, na plebisciet bij Sardinië, aangezien Romagna onderdeel was van pauselijke staten, excommuniceerde de Paus de organisatoren van nieuw italie Frankrijk erkent de deal van 1859 krijgt daarvoor Savoye en Nice

21 1860, Frankrijk verwerft Savoye en Nice in ruil verwerft Sardinië geheel Lombardije, Garibaldi 1000 man naar Zuiden Erkend door Frank. plus VK, Frankrijk krijgt Savoye en Nice in ruil voor erkeniing van het grotere Sardinie, liberale Engeland is enthousiast over het grotere liberale sardijnse italie 1860: opstand in Koninkrijk Napels (Twee Sicilien), Garibaldi 1000 roodhemden

22 1861 opstand in Napels, Garibaldi verovert Napels, Cavour verbiedt aanval Rome, Napels na plebisciet bij Sardinië, Koninkrijk Italië zonder Rome Venetië 1860 was er dus een groot Noorditaliaanse koninkrijk (sardinie), pauselijke staten in midden en kon van de twee sicilien in zuiden, Kon van 2 sicilien komt opstand, Sardijnse Republikein Garibaldi militaire expeditie naar Napels, Napels stort in Wil Garibaldi naar Rome gaan dan komt Cavour in het geweer: dan Sardijns leger Pauselijke staten, Rome vermijdend, naar Napels, Napels wordt geen republiek maar onderdeel Sard. koninkrijk 1861 Koninkrijk Italië, zonder Venetië en Rome met als Koning Victor Emmanuel II, huis van Savoye

23 1866 Italië steunt Pruisen tegen Oostenrijk, in ruil daarvoor verkrijgt Italië Venetië
in 1866 Venetië bij Italiaanse Koninkrijk als prijs voor Italiaanse steun aan Pruisen die oorlog voert met Oostenrijk Bismarck gebruikt dus venetie als lokkertje om Italie van oostenrijk los te weken zodat Oostenrijk geisoleerd komt te staan tegenover Pruisen.

24 1870 Franse troepen trekken uit Rome vanwege Frans-Duitse oorlog: Koninkrijk Italië annexeert Rome (pas 1929 erkend) 1870 Rome geannexeerd na het wegtrekken van Franse troepen in de Frans-Duitse oorlog 1870, (1849 Paus beschermd) Paus Pius IX was vroeger liberaal maar door 1848 Romeinse Republiek was hij dat niet meer., 1864 Syllabus Errorum, anti-liberaal anti-wetenschap en rationalisme, Syllabus was geen dogma wel waarschuwing, 1853 onbevlekte ontvangenis van Maria was wel dogma, 1870 pauselijke onfeilbaarheid was ook dogma, Ultramontanisme zegeviert omdat de katholieken in wereld bang zijn voor nationale niet-katholieke stromingen, Tijdens Vaticaans concilie van 1870, annexeert sardinie Rome en pausleijke bezittingen, deze actie verkleinde de wereldlijke macht van de paus en vergrootte daarom de spirituele macht, Paus erkent echter niet de annexatie, Tussen 1870 en 1929 verklaren de Pausen zich gevangen in het Vaticaan, Mussolini 1929 Verdrag van lateranen, Paus erkent Italiaanse staat en deze erkent vaticaanstad als een wereldlijke macht 1516 Concordaat van Bologna, Paus krijgt geld van Franse clerus, Franse Koning benoemt bischoppen en abten, Sinds 1516 hadden de Franse koningen dus al controle over bisschoppen, dus deze konden niet verleid worden om Portestants te worden. 1801 concordaat van napoleon met de Paus, autonomie van Gallicaanse kerk kwam tot een einde, Paus mag Franse bisschoppen afzetten, weer Franse kerkprocessies, Paus erkent Franse republiek, Puas verliest kerkelijke landen in Frankrijk, Avignon kwijt, Franse clerus krijgt salaris staat maar ook Franse dominees 1929 Verdrag van lateranen, Paus erkent Italiaanse staat, en Mussolini erkent Vaticaanstad

25 Deel III Bismarck

26 Jonge Bismarck

27 Bismarck 1815-1898 Zoon van herenboer uit Pommeren
Wens tot behoud geborgenheid leidt tot machtshonger 1847 afgevaardigde in Pruisische Landdag 1848 revolutie, wil Koning beschermen 1851 Duitse Bondsdag Frankfurt Ambassadeur Rusland en Frankrijk MP Pruisen en BZ, conflict Koning en parlement over Legerwet, tot 1869 zonder parl. Meerderheid , sociale wetgeving, rijkskanselier, Kulturkampf tegen katholieken, socialistenwetten tegen socialisten was ook revolutionair want ook tegen Weense systeem 1 april 1815 geboren als zoon van herenboer Pommeren Jeugd idylle Kniephof, bewaren idylle verlangen geborgenheid leidt machtshonger gymnasium Berlijn, zwervende student hekel aan bureaucratie en militaire discipline vindt innerlijke rust in piëtisme bij toeval in 1847 als afgevaardigde in Pruisische landdag felle haat tegen revolutie 1848, democratie is dwaling, bedreigt de oude orde 1850 rede: doel staten macht > Weisze revolutionar, inzetten revolution. middelen om oude orde te bewaren

28 anti-utopisch, anti-nationalistisch, anti-ideologisch, conservatief
ziet in dat Duitse eenheid alleen onder Pruisische leiding kon geen nationalist, probeerde via Duitse eenwording Pruisen te redden wist ook dat hij de geschiedenis alleen kon bijsturen niet sturen depressies, eet en drankzucht wordt afgevaardigde in Frankfurter Bundestag 1862 Min. President Pruisen, lost confrontatie Koning/Parlement over legerhervormingen op, steunt Duitse nationale beweging kiest voor KleinDuitse eenheid plus lanceren van oude Pruis. bestel in Keizerrijk

29 De Witte revolutionair (het inzetten van revolutionaire middelen om de oude orde te bewaren)
Ook Bismarck was net als napoleon III tegen weense systeem, dus revolutionair Pruisen sterkste staat, had Heil. Al. niet nodig, had geen partner nodig om opstand neer te slaan Oostenrijk was obstakel geen partner Napoleon III diplomatie was geen bedreiging maar opportuniteit

30

31 geen HA, maar bondgen.schappen met iedereen, zodat Pruisen altijd dichter staat bij een andere staat, dan de andere staten tot elkaar, Pruisen verkoop steun hoogste bieder Pruisen wilde alleen Duitse eenwording, had eigenlijk alleen conflict met Oostenrijk Bismarck had wel de wind in de rug: andere staten hadden moeilijker dan Pruisen VK balance of power om empire beschermen Rusland, Oosteuropa, Azië, Ottom. Rijk Frankrijk, Italië, Mexico, België Oostenrijk, Balkan, Italië, Duitse Bond

32 Citaten Bismarck Geloof pas iets als het officieel ontkend wordt
Wetten zijn net als worsten, je kunt er beter maar geen getuige van zijn als zij gemaakt worden Indien iemand zegt dat hij het in principe met je eens is dan heeft hij geen zin om het uit te voeren Indien ik met een gentleman te maken heb dan ben ik anderhalve gentleman, indien ik met een schurk te maken heb dan ben ik anderhalve schurk Geschiedenis moet je maken niet schrijven Als je de wereld voor de gek wil houden zeg dan de waarheid Algemeen kiesrecht impliceert dat de staat geregeerd wordt door de peuterklas

33 Citaten Bismarck “Niet door toespraken of meerderheidsbesluiten worden de belangrijkste vraagstukken van onze tijd besloten maar door Eisen en Blut”

34

35 Bismarck in Reichstag

36 Deel IV De Duitse Eenwording

37 1815/16 Duitse Bond Duitse Bond teneinde te voorkomen dat Duitsland te sterk zou worden, Pruisen krijgt de ambitie om het oostelijk en het westelijke rijk te verbinden.

38 Von Treitscke, Omdat eenwording politiek niet kon moest het economisch gebeuren, dat klopt niet, want er was wel degelijk een oorlog voor nodig om de Duitse eenwording te bereiken. Dat was het werk van de slimme Bismarck en de minder begaafde Napoleon III

39 Situatie voor 1848, Denemarken bezit Holstein, Holstein ook lid van de Duitse Bond 1816

40 1848/49 revolutie in Hongarije, Wenen, Berlijn, Frankfurter parlement, ook opstand Sleeswijk
1849 Louis Napoleon president van Frankrijk, parlement vol met royalisten, Legitimisten Voor Karel X Bourbon of Orleanisten voor Louis philippe, rest 1/3 was republikein., 1850 einde van algemeen kiesrecht, Napoleon vindt de socialsiten te radicaal en kan daarom ook de revoolutionaire Republiek van Mazzini in Rome omverwerpen en de Paus beschermen, 1852 Keizer napoleon III na coup. 1848 opstand in Habsburgse Rijk, door Hongaren (Magyaren). Habsburgse rijk bestond uit Duitsers (in oostenrijk proper en Bohemen), Tsjechen (Bohemen en Moravie), Magyaren dominant in Hongarije, In Hongarije leefde ook de Slavische volkeren: Polen, Rutheniers, Slowaken, Serven, Slovenen, Kroaten, en Dalmatiers, hun taal bezat overeenkomsten met Russisch. De Magyaren waren niet Slavisch en bezaten een unieke taal en de Roemenen waren ook niet Slavisch maar hun taal was Latijns, dan waren er nog de Oostenbrijkse bezittingen in Italie (Lombardije en Venetie). 1848 opstand in Wenen, Metterrnich vlucht naar Londen, Bohemen en Ho9ngarije krijgen aparte constitutie maar erkennen wel nog Habsburgse huis. In Lombardije en venetie en Toscane ook opstanden, sardinie annexeert deze gebieden . Oostenrijkse leger verslaat echter Sardinie 15 maart 1848 ook opstand in berlijn, Pruis. Koning belooft constitutie, andere Duitse staten vallen een voor een, komt een Al-Duitse vergadering in Frankfurt die eenwording wil van alle Duitssprekenden. De Tsjechen in Bohemen willen echter geen Duitse eenwording en gaan voor Pan-Slavisme in Praag. Panslavisme was toen anti-Duits en ook anti-tsaar, meeste Panslavisten wilxen opereren binnen het Habsbirgse kader: Austroslavisten. De Duitsers in Bohemen, sudeten Duitsers wilde wel naar Frankfurt. Dan volgen er Oostenrijkse successen, Panslavistische congres verjaagt in Praag juni 1848, Sardinie verslagen in Juli 1848, September 1848 de Magyaarse opstand wordt neergeslagen door Oost. Leger geholpen door Serviers en Kroaten omdat de Magyaren alleen zichzelf bevoordelen. Keizer ferdinand abdiceert eind 1848 en zijn 18 jarige zoon Frans Joseph neemt over tot In 1849 helpt de tsaar de neiwue Oost. Keizer Frans Joseph om de Magyaren te onderdrukken. restauratie Intussen was het Frakfurter parlement bijeen van mei 1848 tot mei 1849.

41 Maart 1848 opstand Duitsers in Sleeswijk tegen de Deense Koning, Deense koning vecht terug

42 April 1848 Frankfurt vraagt dan Pruisisch leger om Duitsers te helpen en dus Denemarken aan te vallen.

43 Vk en Frankrijk boos: Pruisisch leger trekt zich terug, Duitstaligen in Sleeswijk en Holstein proberen dan zelf een staat te vormen

44 1851 Deense Koning annexeert Sleeswijk en Holstein

45 Intussen heeft in 1849 Pruisische leger einde gemaakt aan extremisten in Frankfurter Parlement
Frankfurter Parlement was bijeen en wilde eenwording van de Duitssprekenden. De 39 Duitse staten van 1815 zaten natuurlijk in de weg. In het oude systeem was er een zeker evenwicht tussen Pruisen, Oostenrijk en het derde Duitsland (de overige kleine Duitse staten). In Pruisen waren de landjunkers tegen Duitse eenwording want deze landgoederen met hun horigen zouden wel eens ten onder gaan bij eenwording omdat men ten westen van de Elbe kleine boeren had. In 1848 was ook de revolutie in Pruisen mislukt. De anti-junkers wilde Polen weer vrijheid geven en in hun ogen was junkerdom afhankelijk van leger van de Tsaar. In April 1848 werden de nieuwe pro-Poolse instituties door leger omvergeworpen. Intussen ging het mis met het Frankfurter parlement, De Duitse revolutie kwam te laat omdat de Duitse radicalen al de orlog aan de bourgoisie verklaard hadden. Zonder de man in de straat zijn middle class revoluties niet succesvol. Toen er in Frankfurt opstand kwam van de radicalen vroeg Frankfurt parlement aan Pruisisch leger om orde te herstellen. In Frankrijk was er wel samenwerking lager en middle class. Meeste Frankfurters waren Grootduitsers, dus inclusief oostenrijk dus Habsburgse Keizr anderen, eerste een kleine minderheid, de kleinduitsers kozen voor Koning van Pruisen, De wens van de Frankfurters om de niet-Duitsers te behouden in DTSL maakten ze nog afhaneklijker van Oostenrijkse en Pruis. Leger, Frankfurt steunde dan ook niet Pruisische revolutie in berlijn. Frankfurt wilde geen oorlog met rusland en vond de Pruis. Radicalen te radicaal. Scleswig Holstein gaf ook gelazer. Maart 1848 beginnen de duitsers in Schleswig een revolutie tegen de Deense koning. Denemarken net gemoderniseerd met een constitutie gaat dan Schleswig volledig annexeren, 1815 was dit gebied deel van Duiste bond. Frankfurt vraagt Pruisische leger Denemarken aan te vallen , Engeland en Frankrijk boos, Pruisisch leger trekt zich terug. Weer radicale opstanden in Frankfurt, Pruisisch leger moet weer te hulp schieten, contra revolutie is een feit, december Verklaring van de rechten Duitse volk, dus niet van mens. Oostenrijk doet niet mee, kleinDuitsers winnen, Pruisische Koning weigert echter de kroon te aanvaarden vanuit de goot. Einde Frankfurt door Pruis. Leger, Parlement geen macht

46 1861, Deense Koning wil Duitsers in Sleeswijk en Holstein verdeniseren
Frankfurt 1848 Schleswig Holstein, mislukt door Pruis. leger terugtrekt

47 1863/5, Bondsraad vraagt om Duitse oorlog tegen Denen
1863 Denemarken wil weer Schleswig integreren. In Schleswig wonen Duitsers en denen. De Bondsraad vraagt om een al-Duitse oorlog met de Denen. Bismarck had geen zin om het prestige van de Bondsraad te versterken. Hij wilde geen al-Duitse oorlog maar een Pruisische oorlog. Om zijn doelen te maskeren handelde hij samen met Oostenrijk. In 1864 versloegen Pruisen en oostenrijk samen de Denen

48 Bismarck wil geen Duitse oorlog tegen de Denen maar een Pruisisch-Oostenrijkse Oostenrijk bezet Holstein, Pruisen Sleeswijk 1863 wil Denem. Schlesw.H. integreren 1864 annexatie Schleswig Holstein door Pruisen en Oostenrijk, Bismarck wilde beide gebieden maar wacht nog even. Oost. en Pruis. bezetten het zonder Congres van de grote mogendheden Oostenrijk bezet Holstein, Pruisen Schlesw. Bismarck doet niets aan de grensconflicten en laat ze juist rijpen totdat de tijd rijp is. Rusland doet niets, wil vrije hand in Polen, en Rusland is nog steeds boos op Oostenrijk over de Krimoorlog, bovendien heeft Pruisen Rusland geholpen met een opstand van Poolse russen Italie doet niets omdat het Venetie in het geheim aangeboden kreeg door Bismarck Frankrijk doet niets door binnelandse onrust en door Mexicaanse avontuur, bovendien belooft Bismarck Napoleon III vage expansie VK deed niets omdat Parijs niets deed en Britten voeren een politiek van non-interventie Bismarck verzwakte de positie van oostenrijk in Bondsraad door de democraat te spelen, universeel mannenkiesrecht Bondsraad. Hij calculeerde dat de gewone Duitse burger niets wilde hebben van de kapitalistische liberalen van de oude regeringsstructuren en van Habsburg. Dat klopte.

49 1866 Oorlog Pruisen-Oostenrijk over grensconflicten Sleeswijk-Holstein
Oostenrijk legt ruzie over Schleswig Holstein voor aan Duitse bond, Bismarck is woedend en zegt dat Bondsraad hier geen autoriteit heeft en beschuldigt Oostenrijk van agressie. Pruisische leger trekt Holstein binnen. Oostenrijk vraagt om federale sancties in de vorm van een al-Duits leger tegen Pruisen. 1866 Pruisen in oorlog met de meeste andere Duitse staten plus Oostenrijk, Pruisisch leger wint door zijn superioriteit, naaldgeweer, spoorwegen, Bekwame Von Moltke, Oostenrijks-Pruis. Leger duurde slechts 7 weken, Oostenrijk verslagen bij Sadowa (Koniggratz)

50 1867, Pruisen annexeert Holstein, Hannover, Nassau, Hesse-Cassel, Frankfurt, oprichting Noordduitse Bond Pruisen annexeerde niet allen Holstein maar ook Hanover, hertogdommen van Nassau, Hesse-Cassel en de vrije stad Frankfurt Duitse Bond opgeheven, daarvoor in de plaats de Noordduitse bond.,1867 = Pruisen met 21 andere Duitse staten, samen minder sterk dan Pruisen. Zuiden bleef buiten de Noordduitse Bond te weten: Zuiden rivier Mainz, Oostenrijk, beieren, Baden, Wurttemberg, Hesse-Darmstadt. Er kwam geen Zuidduitse Bond. Kon Italie annexeert venetie De NoordDuitse Bondsraad krijgt ook universeel mannenkiesrecht, sociualisten accepteren de nieuwe bond in ruil voor kiesrecht. Frankrijk krijgt niets voor zijn neutraliteit

51 1871, Bismarck wint Zuid-Duitse staten door oorlog met Frankrijk
Zuidduitse staten machtsvacuüm, wie zou het opeten: Pruisen, Frankrijk, Oostenrijk? Franse publieke opinie belligerent: Mexicaanse fiasco, Italiaanse eenwording, Groot Pruisen, oorlogssucces Napoleon III is zeer welkom Zuidduitse staten bang voor Frankrijk Bismarck denkt Zuidduitse staten voor zich te winnen in oorlog met Frankrijk, Frans-Duitse oorlog 1870 Napoleon III: geen Hohenzollern Spaanse troon, Koning Wilhelm I weigert dat Bismarck haalt beleefdheid uit Emscher Depêche en lekt pers, Franse publiek eist oorlog, Napoleon III verklaart oorlog Vk vindt Frankrijk fout zit, gealarmeerd door mexico, tegen Frans Amerikaans rijk Italië wil Rome annexeren, doet dat ook in 1870 toen de Franse troepen naar Pruisen Russen willen af van de Zwarte Zee clausule 1856, geen schepen in zwarte zee, dit doen zij in 1870 Pruisen krijgt steun Zuidduitse staten, Frankrijk krijgt geen steun Franse leger is technisch verouderd oorlog 19 juli tot 2 september 1870, na Sedan geeft hoofd Franse leger zich over, Napoleon III gevangen 4 september 1870, revolutie in Parijs, Derde Republiek, Parijs weigert te capituleren, 4 maanden belegerd 18 jan 1871 Versailles Duitse Keizerrijk

52 1874, Duitse eenwording inclusief Elzas en groot deel Lotharingen

53 Blauwe arcering is Elzas-Lotharingen, dit Franse verlies veroorzaakt Frans revanchisme, na WO I terug bij Frankrijk Verdrag van Frankfurt 10 mei 1871 Koning van Pruisen Duitse keizer Parijs laat Duitse leger binnen Er was geen Franse regering, Bismarck eist de verkiezing van een parlement met universeel mannenkiesrecht Frankrijk moest 5 miljard gouden francs herstelbetalingen (hoge som) Elzas en meeste van Lotharingen naar DTSL

54 Waarom lieten andere staten Bismarck zijn gang gaan?
Rusland doet niets, wil vrije hand in Polen, en Rusland is nog steeds boos op Oostenrijk over de Krimoorlog, bovendien heeft Pruisen Rusland geholpen Poolse opstand neer te slaan Italie doet niets omdat het Venetië in het geheim aangeboden kreeg door Bismarck Frankrijk doet niets door binnenlandse onrust en door Mexicaanse avontuur, bovendien doet Bismarck Napoleon III vage expansie belofte (België) VK deed niets omdat Parijs niets deed en Britten voeren een politiek van non-interventie

55 Weense systeem bestaat niet meer
Italiaanse en Duitse eenwording zonder sanctie vooraf van Europees congres Geen ideologie zoals Heilige Alliantie Puur om machtspolitiek Bismarck beheerst zich na Duitse eenwording, daarom WO I niet eerder

56 Bismarck 1870-1890, houdt iedereen te vriend
1873 Driekeizersbond, Pruisen, Rusland, Oostenrijk-Hongarije 1877 Russisch-Turkse oorlog, einde Driekeizersbond door verwijdering Rusland-Oostenrijk 1878 Berlijns Congres, Bismarck behoudt de vrede op de Balkan, Rusland ontevreden 1881 opnieuw Driekeizersbond 1882 Triple Alliantie: Dtsl, Oostenrijk, Italië, dus Frankrijk staat alleen Bulgaarse crisis, einde Driekeizersbond, 1887 herverzekeringsverdrag van DTSL met Rusland, door Kaiser Wilhelm II in 1890 opgezegd, 1891 Entente cordiale Frankrijk-Rusland, 1905 Triple Entente Frankrijk-Rusland en VK

57 Falen van Napoleon III Heeft revolutie ontketend zonder uitkomst te voorzien Zonder Wenen en machtsevenwicht is er alleen nog brute machtspolitiek en dan verliest Frankrijk tegen sterke Duitsland Kloof tussen positieve Franse zelfbeeld en werkelijkheid, koos liefst kleinere landen als partner, kon andere grote vier niet domineren

58 Bismarck’s fouten alleen hijzelf had beheersing Realpolitik, zijn opvolgers niet binnenlands politiek heeft Bismarck democratisering <, dus geen rem op Kaiser MAAR: democratisering kan leiden tot buitenlands politieke agressie omdat liberalen koloniën willen! annexatie Elzas Lotharingen: Frans revanchisme

59 Oorlogvoering tijdens Frans-Duitse Oorlog
Deel VI Oorlogvoering tijdens Frans-Duitse Oorlog

60 Frans-Duitse Oorlog Franse leger uistekend maar kwaliteit > kwantiteit 1. ervaring in Krimoorlog, Italië, Mexico en Algerije geen gesloten rangen maar beweegbare colonnes chassepot (double range) was beter dan Zündnadelgewehr Waarom wint Pruisisch leger? Duitse soldaten beter getraind Franse strategie profiteert niet van nieuwe wapen Duitse leger had ervaring 1866, logistiek beter Duitse artillerie had goede Krupp kannonnen

61 Conclusie Napoleon III en Bismarck hebben Weense systeem vernietigd
Napoleon’s tragedie: ambities>capaciteiten Bismarck’s tragedie:zijn capaciteiten>dan die van zijn opvolgers Erfenis Napoleon: strategische verlamming Erfenis Bismarck: Duitse eenheid verstoort Europese machtsevenwicht

62 1890 Wilhelm II ontslaat Bismarck

63 Volgend college Kaiser mist Bismarck zijn beheersing WO I Interbellum