Zonder Gezag geen Veilige Publieke Taak?!

Presentatie over: "Zonder Gezag geen Veilige Publieke Taak?!"— Transcript van de presentatie:

1 Zonder Gezag geen Veilige Publieke Taak?!
Thijs Jansen, School voor Politiek en Bestuur, Universiteit Tilburg

2 2005 4 drukken

3 Stichting Beroepseer Opgericht 2006

4 2009 2009, 2 drukken + Engelse vertaling

5 2012 Recensie Volkskrant: 'Gezagsdragers' leest als een boeiende speurtocht naar een verklaring en oplossing voor de gezagsparadox’ Vier sterren

6 De ondraaglijke lichtheid van de overheidstaal
Boek gezagsdragers De machtsdimensie is taboe: “klantmanager”, “leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker” Overheid oefent macht uit, maar doet net alsof daar geen sprake van is: wordt verdoezeld De ondraaglijke lichtheid van de overheidstaal

7 Wat voor soort professionals horen hierbij?

8 Prototype 1: zelfontplooier

9 Zelf ontplooien/ zelfontplooier
Ambitieus Baan is een middel om je zelf verder te brengen Op zoek naar uitdagingen Op zoek naar erkenning Gericht op eigen ontwikkeling, groei: baan is een stap/ fase in carrière

10 Prototype 2

11 Ondernemend/ ondernemer
Zelfstandig, onafhankelijk Risico’s nemend Verantwoordelijk Houdt van spanning Strijdbaar Competitief

12 Zelfstandig Publiek Professional

13 Prototype 3: Netwerker

14 Netwerken/ netwerker Heeft anderen nodig voor het bereiken doel werk
Moet vertrouwd worden Zoekt naar consensus Vermijdt conflicten Aardig gevonden worden Sociaal vaardig

15 De overheid als cocreatie
Ambtenaar 2.0 Netwerksamenleving

16 DE YES lyriek HRM taal over ambtenaar Ambtenaar 2.0
Cocreatie, slimmer werken Procedurele begrippen: over het YES, en heel weinig over het NO Mijn stelling: het NO is echter minstens even belangrijk

17 Het NEE Publiek belang dienen Macht uitoefenen Burgerplichten
Meerderheid/ minderheid Rechtsstaat

18 Ook plichten

19 Dat is wennen..

20 Verdedigers van de publieke zaak

21 Definitie Gezagsdragers
Het gaat steeds om (semi)professionals die (a) in het algemeen belang (b) met burgers of cliënten werken (c) die niet vrijwillig de relatie met hen zijn aangegaan en (d) waarbij het sommige van deze (semi)professionals is toegestaan om zo nodig dwangmiddelen te gebruiken

22 Macht en gezag

23

24 Ontwikkeling van institutionele binding (B) in relatie tot individuele mondigheid (M)

25 Leiderschap is weer populair
Opmerkelijke omslag midden jaren negentig Slechte herinneringen aan het gezag Democratisering sloot leiderschap uit Geen economische of politieke factoren Maar onzekerheden in het morele domein

26 Aandeel Nederlanders (%) die de stelling dat er sterke leiders nodig zijn steunen (donker) of sterk steunen (licht).

27 Mogelijke verklaring: voortgaande erosie van institutioneel leiderschap…

28 …in combinatie met de gestage opkomst van persoonlijk leiderschap...

29 …wat in feite op een transformatie van de gezagsuitoefening wijst.

30 Drie gezagsbronnen Persoonlijke kwaliteiten +
Geïnstitutionaliseerde normen - Institutioneel niveau Positie in organisatie: bevoegdheden - Functioneel niveau Persoonlijke kwaliteiten + Individueel niveau

31 Dienaar

32 Dienstbaarheid ‘Civil servant’ Bescheiden Dienstbaar Loyaal Trouw
Prudent Ambtenaar, griffier, butler

33 Rechter

34 Rechtvaardigheid Onbevooroordeeld, belangeloosheid
Machtsuitoefening moet op rechtvaardigheid gebaseerd zijn Procedurele rechtvaardigheid

35 Militair

36 Eergevoel Moed Dienstbaarheid Opofferingsgezindheid
Doorzettingsvermogen Directheid Regels Hiërarchie Kameraadschap

37 Leren van de politie Mentale weerbaarheid Morele weerbaarheid
Fysieke weerbaarheid