Sociale vitaliteit in Noord-Groningen

Presentatie over: "Sociale vitaliteit in Noord-Groningen"— Transcript van de presentatie:

1 Sociale vitaliteit in Noord-Groningen
Jan Dirk Gardenier

2 Leefbaarheid versus sociale vitaliteit
het welzijn en de welvaart van inwoners binnen een bepaalde (fysieke en sociale) omgeving Sociale vitaliteit: ‘Een sociaal vitaal platteland is een platteland waar bewoners zich inspannen voor elkaar en hun omgeving, maar ook een platteland waar nieuwe groepen bewoners erbij horen en bewoners de weg naar instanties en beleidsmakers kennen, zodat nieuwe initiatieven van de grond kunnen komen.’

3 Belang sociale vitaliteit
De oplossing van actuele problemen bestaat namelijk niet uit het terughalen van het traditionele dorp door het najagen van bevolkingsgroei en het streven naar een evenwichtige bevolkingsopbouw, laat staan door voorzieningen met subsidie in stand te houden en vrouwen van betaald werk af te houden. Het gaat dus niet zozeer om het opsporen van de achtergronden van leefbaarheid en sociale vitaliteit in het traditionele dorp, maar vooral om inzicht te verwerven hoe op basis van nieuwe voorwaarden leefbaarheid en sociale vitaliteit in dorpen kan ontstaan. Thissen, Leefbaarheid en Vitaliteit van dorpen: Mythes en Uitdagingen, 2009

4 Antwoord op de vragen: in wat voor soort dorpen en bij wat voor soort bewoners is sociale vitaliteit sterk en juist niet sterk aanwezig? zijn er zogenaamde knoppen te identificeren waar gemeenten aan kunnen draaien om iets te kunnen betekenen?

5 Wat beïnvloedt sociale vitaliteit
Dorpskenmerken: - dorpsgrootte - afstand tot de stad - dynamiek Sociale vitaliteit Persoonskenmerken: - leeftijd - geslacht - gezinssamenstelling - werkzaam - inkomen - nieuwkomer/autochtoon - opleidingsniveau

6 Conceptueel model Type leefomgeving Groepen bewoners Sociale samenhang
Leefbaarheid Sociale vitaliteit SCP, Overgebleven dorpsleven 2008

7 Verbindende sociale vitaliteit vrijwillige bijdrage van bewoners aan hun omgeving
Thema’s Indicatoren Geloofsgenootschappen en verenigingen Bezoek kerk Lid vereniging Vrijwilligerswerk/ mantelzorg Uren/week actief als vrijwilliger Mantelzorg Tradities Bezoek dorpshuis/-feest Volgen regionaal/lokaal nieuws Spreken/verstaan Gronings

8 Vernieuwende sociale vitaliteit mate waarin bewoners om kunnen gaan met veranderingen in lokale omstandigheden Thema’s Indicatoren Vertrouwen in politieke invloed Mening over invloed op lokale politiek Betrouwbaarheid/ tevredenheid landelijke politiek Houding tegenover nieuwkomers Visie op nieuwkomers Nieuwkomer verrijking of bedreiging

9 Resultaten Dorpskenmerken Dorpskenmerken Dorpskenmerken Dorpskenmerken
Verbindende sociale vitaliteit Verbindende sociale vitaliteit Verbindende sociale vitaliteit Verbindende sociale vitaliteit Dorpskenmerken Vernieuwende sociale vitaliteit Persoonskenmerken: met partner > 45 jaar met kinderen autochtone bewoners Verbindende sociale vitaliteit Persoonskenmerken: nieuwkomers Vernieuwende sociale vitaliteit

10 Percentage >= 45 jaar

11 Percentage met kinderen

12 Nieuwkomers

13 Indicatoren verbindende soc vitaliteit
Gemiddeld Noord-Groningen: van buiten 22%, met kind 35%, > 45 jaar 48%

14 Conclusie Dorpskenmerken geen voorspeller voor sociale vitaliteit, persoonskenmerken wel Dorpen Noord-Groningen niet homogeen qua samenstelling Sociale vitaliteit complex verschijnsel dat zich niet ruimtelijk concentreert: gemeenten doen er goed aan te kijken naar de samenleving in individuele dorpen en te anticiperen op wat er al in de dorpen gebeurt Sociale vitaliteit houdt niet per se in dat dorpsbewoners reageren op de wijze zoals de overheid dat graag ziet