EU-zuivelbeleid: verwachtingen en opties Gerrit Meester Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit maart 2006.

Presentatie over: "EU-zuivelbeleid: verwachtingen en opties Gerrit Meester Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit maart 2006."— Transcript van de presentatie:

1 EU-zuivelbeleid: verwachtingen en opties Gerrit Meester Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit maart 2006

2 Te behandelen onderwerpen Klassiek markt- en prijsbeleid Midterm Review en WTO Opties EU en nationaal beleid tot 2013 Afschaffing quotering na 2014/15? Prijzen EU en wereldmarkt in 2012 Schaalvergroting in de melkveehouderij Conclusie

3 Klassiek EU markt- en prijsbeleid Interne EU-prijs Wereldmarktprijs InvoerheffingRestitutie

4 WTO Doha Development Agenda Onderhandelingsronde 2001-2005/2006? Eliminatie uitvoerrestituties uiterlijk 2013 Verdere afbraak invoerbescherming Druk op inkomenstoeslagen blauwe box Grotere invloed ontwikkelingslanden

5 Besluiten Midterm Review 2003 Handhaving melkquota tot en met 2014/15 Verlaging interventieprijzen in 2004-2007 boter 25% (3 x 7% en 1 x 4%) magere melkpoeder15% (3 x 5%) Gedeeltelijke compensatie door zuiveltoeslag Uitbreiding melkquotum 1,5 % in 2006-2008

6 Inkomenstoeslagen zuivel Periode 2004-2007 zuiveltoeslag jaarlijks vastgesteld op basis van het quotum op 31 maart (incl. nationale enveloppe) 11,81 Euro/ton in 2004 23,65 Euro/ton in 2005 35,50 Euro/ton vanaf 2006 Vanaf 2007 zuiveltoeslag opgenomen in systeem ontkoppelde inkomenstoeslagen

7 Minder zekere Europese zaken Tot en met 2013 Korting op inkomenstoeslagen!! Differentiatie korting naar bedrijfsgrootte? Verdere (boter)prijsdaling na 2008? Aanvullende inkomenscompensatie hiervoor? Verdere aanscherping randvoorwaarden toeslagen? Verdere verruiming quota? Na 2013 Nieuwe verlenging quotaregeling? Verdere daling inkomenssteun Verdere aanscherping randvoorwaarden steun

8 Minder zekere nationale zaken tot 2013 Extra nationale korting op toeslagen? Europese Raad staat tot 20% modulatie toe Nieuwe discussie nationale enveloppe? Herverdeling toeslagen? Flat rate of andere vorm van regionalisatie? Aanscherping randvoorwaarden? Alleen voor benadeelde gebieden en publieke diensten (Veerman’s laag 2 en laag 3)? Wat doet de marktprijs voor zuivel?

9 Wel of niet verlenging quota na 2014-2015? Waarom afschaffen? Overbodig voor marktevenwicht Europese prijs dicht bij evenwicht op wereldmarkt Onwenselijk vanwege concurrentie Onwenselijk vanwege administratieve lasten Waarom handhaven? Milieubeheersing: mest Ruimtelijke sturing: Bayerische Wald, Groene Hart Beheersing aanvoer zuivelindustrie Verlenging vergt gekwalificeerde meerderheid EU-lidstaten

10 Algemene aspecten evenwichtsprijzen zuivel EU is grootste melkproducent in wereld: 20-25 % van het wereldaanbod EU productie in groot consumptiegebied: 450 miljoen relatief rijke consumenten Australië en Nieuw Zeeland Goedkoopste aanbieders Slechts 1,5 x productie Nederland Beperkte capaciteit Veel andere aanbieders meer bescherming dan EU

11 Hoe dicht zuivel bij wereld marktprijzen vanaf 2007? Vergelijking prijzen en kostprijzen LEI Berekeningen OECD internationale evenwichtsprijzen Berekeningen Siemen van Berkum (LEI) invloed WTO

12 Prijzen en kostprijzen in dollar in verschillende landen en bedrijfsgrootteklassen (aantal koeien)

13 OECD studie 2005 hervorming en handelsliberalisatie zuivel (1) Effecten hervormingalleen EUalle OECD Melkprijs-16.5%- 9.8% Boterprijs-33.5%-25.3% Kaasprijs-17.0%-10.0% MMP-prijs+ 4.8%+ 7.5% VMP-prijs-14.4%- 7.5% Productie EU-10.7%- 7.3%

14 OECD studie 2005 hervorming en handelsliberalisatie zuivel (2) Economische gevolgen EU in mln. dollars: Inkomens boeren- 8.065 wv quotawaarden- 7.123 wv weidegrond- 193 wv “dairy capital”- 686 Toeleveranciers- 375 Belastingbetalers+2.067 Consumenten+7.123

15 Ondergraven marktontwikkelingen en WTO het EU melkquotastelsel ? (bron: Siemen van Berkum – LEI; 1 euro= 1.15 dollar) Invoertarief EU-Prijs WM-Prijs WM-P+tarief nu EU/ 201220122012 2012 2012 WTOOECDFAPRI OECD FAPRI % % euroeuro euro euro euro Boter 89.9 44.9 246416031771 2323 2566 Kaas 52.7 29.0 258019682366 2539 3052 MMP 80.3 40.1 174717352035 2431 2851 VMP 63.9 31.9 211017692088 2333 2566

16 Verwachtingen 2015 EU prijzen richting wereldmarktniveau Quotastelsel economisch overbodig Nederland vooralsnog voor afschaffing Dalende quotawaarden Toenemende druk op inkomenstoeslagen Financiële Perspectieven 2007-2013: 1 % groei Maar per sector waarschijnlijk kortingen Extra kortingen voor modulatie (tot 20 %)? Naar flat rate of selectievere toepassing? Betekenis EU Plattelandsbeleid beperkt Korting in Financiële Perspectieven 2007-2013

17 Ontwikkelingen melkveehouderij (1) (Bron: LEI achtergrondstudie Kiezen voor landbouw) 199020002004 Bedrijven met koeien46.98029.470 24.330 Gespecialiseerd39.55026.680 22.280 Melkkoeien (x 1000) 1.878 1.504 1.471 Op gespecialiseerde bedrijven: % van de dieren 90 93 94 Gem. aantal dieren 43 52 62

18 Ontwikkeling melkveehouderij (2) (Bron: LEI achtergrondstudie Kiezen voor landbouw) 20042015mutatie Melkkoeien (x 1000)1.4711.109- 24.6% Melkveebedrijven22.28013.820 - 38.0% Dieren per bedrijf 66 80+21.5%

19 Ruimtelijke en milieuaspecten Niet agrarisch grondgebruik Ecologische hoofdstructuur Waterberging Overige claims Nitraatrichtlijn Kaderrichtlijn water

20 Conclusie 1: sterke uitgangspositie NL melkveehouderij internationaal concurrerend Versterking eigen marktpositie blijft noodzakelijk Grootschalige gespecialiseerde melkveehouderij Hoe deze bedrijven inpassen in kleinschalig landschap Prijzen quota en mogelijk grond dalen bij liberalisatie

21 Conclusie 2: onzekerheden rond beleid Nitraatrichtlijn; kaderrichtlijn water Uitkomsten WTO onderhandelingen Verlenging quotering na 2014-15 Waarheen met de inkomenstoeslagen