HOOFDPIJN.

Presentatie over: "HOOFDPIJN."— Transcript van de presentatie:

1 HOOFDPIJN

2 Oorzaken Hoofdpijn Goedaardige oorzaken (migraine, spanningshoofdpijn etc) Hoofdpijn secundair aan een neurologische aandoening (tumor, vaatlijden, ontsteking)

3 Oorzaken Hoofdpijn ANAMNESE ONDERZOEK

4

5 Hoofdpijnvormen Migraine (Spier)spanningshoofdpijn Cluster hoofdpijn
Medicatie afhankelijke hoofdpijn

6 MIGRAINE Begin: vaak aura (oogsymptomen, en/of neurologische uitvalsverschijnselen) Gevolgd door bonzende hoofdpijn (eenzijdig) Gepaard gaande met misselijkheid en braken en overgevoeligheid voor licht en geluid.

7 Migraine voorkomen CANADA man 7-10% vrouw 22-23% beide 15-17% USA
UK man 4% vrouw 11% beide 8% NEDERLAND man 6.0% vrouw 14.2% beide 10.3% DENEMARKEN man 8-12% vrouw 24-25% beide 16-18% NOORWEGEN man 5% vrouw 14% beide 12% JAPAN beide 6% HONG KONG beide 1.5% ETHIOPIE beide 3% DUITSLAND man 22% vrouw 32% beide 28% FRANKRIJK man 6% vrouw 18% SAUDIE ARABIE

8 Voorkomen van migraine

9 Visueel aura

10 Migraine ‘Trigger-Factoren’
Chocolade Kaas Alcohol Orale anticonceptiva Cafeïne Menstruatie Tandpijn Angst Emoties Depressie Shock Opwinding Stress Reizen Moeheid Inspanning Roken Honger Slaap Sex Weer Hoogte Heet bad Geuren Geluid Schittering Voeding Hormonaal Externe stimuli Fysieke belasting Emotionele

11 Het klinische beeld

12 Migraine: Werkingsmechanisme
Bron van de pijn: intracraniële extracerebrale bloedvaten Cortex Vasodilatatie Centrale sensibilisatie Neurogene ontstekingsreactie Transmissie pijnsignalen

13 Angst voor iets ergs

14 Alarmsignalen anamnese
Zogenaamde "eerste of ergste hoofdpijn" Abrupt begonnen ernstige hoofdpijn of kort bestaande klachten Verandering in bekend patroon Nieuwe hoofdpijn bij oudere patiënten (debuut boven de 40) Progressieve hoofdpijn Geen reactie op medicatie Overmatig gebruik van alcohol of geneesmiddelen

15 Blijvende verschijnselen
Alarmsignalen aura Acuut ontstaan Langer dan 60 minuten Altijd dezelfde kant Blijvende verschijnselen Eerste aanval Geen hoofdpijn erna

16 Alarmsignalen lichamelijk onderzoek
Koorts, hypertensie Oog/KNO/kaak-verschijnselen Nekstijfheid of andere neurologische afwijkingen

17 Behandeling: toen…

18 Behandeling Geruststelling, uitleg en voorlichting
Conservatieve behandeling Medicamenten - aanval - profylaxe Follow-up met hoofdpijndagboekje

19

20 Conservatieve behandelingsmethoden
Adviezen leefregels en dieet Herkennen en vermijden triggerfactoren Medicatie en intoxicatie analyse Cafeïne analyse Ontspanningstechnieken

21 Medicijnen bij migraine: aanval
Niet-specifieke middelen: - anti-emeticum plus analgeticum - NSAID’s (brufen/diclofenac) Specifieke middelen: - triptanen: verschillende toedieningsvormen

22 Medicijnen bij migraine: ter voorkoming
Bij 2-4 aanvallen per maand - natriumvalproaat (depakine) - bètablokker (propranolol) Topamax

23 7 Triptanen tablet, subcut, neusspray, supp sumatriptan 1991
(smelt)tablet tablet sumatriptan 1991 zolmitriptan 1997 naratriptan 1997 rizatriptan 1998 almotriptan 2001 eletriptan 2001 frovatriptan ?

24 Triptanen Selectieve agonisten voor de 5-HT1B/1D receptoren
Vasoconstrictie meningeale vaten Remming perivasculaire ontsteking Remming pijntransmissie (bij passage BH barrière)

25 Bijwerkingen triptanen
Misselijkheid Duizeligheid Slaperigheid Vermoeidheid Hoofdpijn Braken Pijn op de borst Tintelend gevoel Geen relevante verschillen tussen triptanen Globaal 20-40% milde voorbijgaande klachten Bijwerkingen zelden reden tot staken (< 5%) Groot verschil met ergotamines (11% bijwerkingen, ergotisme, medicatie afhankelijke hoofdpijn)

26

27 Spanningshoofdpijn

28 ‘Band om het hoofd’, ‘helm op het hoofd’
Hoofdpijn is mild tot matig van intensiteit Geen belemmering van dagelijkse activiteiten

29 Ontspanningsoefeningen
Zonder medicijnen Mensendieck Ontspanningsoefeningen Fysiotherapie Yoga Acupunctuur

30 Met medicijnen Pijnstillers (pas op voor medicatie afhankelijke hoofdpijn) Amitriptyline/nortriptyline

31 Cluster hoofdpijn (I) Zeldzaam Klachten - pijn achter of in een oog
- verstopte neus - gezwollen ooglid - tranen Aanvallen treden op in clusters - 1-8 aanvallen per dag (15 min-3 uur) - ook ‘s nachts - 2 maanden Vaker bij mannen

32 Cluster hoofdpijn (II)
Behandeling: - 100% zuurstof - sumatriptan-injecties - profylaxe

33 Medicatie afhankelijke hoofdpijn

34 Wash out

35 Belangrijkste hoofdpijnvormen Hoe vaak komt het voor?

36

37

38 Hersentumor Meestal eerst geleidelijk optredende neurologische uitvalsverschijnselen Soms gedragsverandering Pas later kan hoofdpijn ontstaan

39

40 Subarachnoidale Bloeding
Acuut ontstaan van ernstige hoofdpijn Misselijk/Braken Bewustzijnsstoornis Bij onderzoek: Nekstijfheid

41

42

43

44

45

46 Hersenbloeding Acuut onstaan van neurologische uitval Misselijk/Braken
Hoofdpijn Bewustzijnsstoornis Oorzaken: Bloedverdunners/vaatafwijkingen/Hoge Bloeddruk

47 Arteriitis Temporalis
Pijn bij slaapstreek/ pijn bij kaak en bij eten. Vermoeidheid/ koorts/afvallen Spierpijn/gewrichtsklachten Wazig zien Bij laboratoriumonderzoek: verhoogde bezinking/ bloedarmoede > 50 jaar