Open- en gesloten lettergrepen

Presentatie over: "Open- en gesloten lettergrepen"— Transcript van de presentatie:

1 Open- en gesloten lettergrepen
O-det-te, Ri-a & Mi-lus-ka

2 Open- en gesloten lettergrepen
Inleiding door O-det-te Methodes door Ri-a Materialen door Mi-lus-ka

3 Definities Van Dale: let·ter·greep de; v(m) -grepen kleinste verbinding van letters waarin een woord kan worden verdeeld met het oog op het afbreken aan het einde van een regel, syllabe. Encyclo.nl Klankgroep Abstract: Klankgroepen ontstaan bij het uitspreken van een woord in klankdelen. Voor klankgroep wordt ook wel het verwarrende begrip `auditieve lettergreep` gebruikt. Tekst: Dit begrip wordt gehanteerd bij het aanleren van de open- en gesloten lettergreep. Als een klankgroep eindigt op een korte klank, volgt er een dubbele medeklinker. Als een klankgroep eindigt op een lange klank, volgt een enkele medeklinker. Klankstuk Abstract: Auditieve lettergreep Tekst: In veel spellingmethodes leren kinderen woorden in auditieve lettergrepen verdelen. Het woord wordt, met de klank als uitgangspunt, in lettergrepen verdeeld. Pas later komen de echte lettergrepen aan bod.

4 Theorie uit Taal & Didactiek
Syllaben (= klankstukken/klankgroepen) Morfemen (= kleinste gedeelte van een woord met een betekenis)

5 Lettergrepen en klankgroepen (= syllaben)
Het verschil bij het woord bakker Lettergreep: bak-ker Klankgroep: ba-kur

6 verenkelingsregels verdubbelingsregels

7 Spellingniveaus binnen de open- en gesloten lettergrepen
Niveau 1: korte klank, 1 klinker, 2 verschillende medeklinkers (marmot) Niveau 2: lange klank eind van het woord (hoera) Niveau 3: lange klank, 1 klinker en 1 medeklinker (ezel) Niveau 4: korte klank, 1 klinker, 2 dezelfde medeklinkers (kikker)

8 Mijn afstudeeronderzoek aan de Pabo over de open- en gesloten lettergrepen.

9 Start 3 Eind 3 Start 4 Eind 4 Ezel Kikker Andy 6 1 5 Jeffrey 3 4 Tony 2 Peter Nina Lisa Naomi Rick Armany Dylan sub 5 55 7 43 17 50 8 44 Anne A’dam Manal Dyon Jevaan Alex Ferry Tichina Paraska Pascal sub 6 33 18 32 22 totaal 88 10 61 31 82 12 66

10 Hoe schrijf je een woord met de open- of gesloten lettergreep?

11 Je verdeelt het woord in klankgroepen.
Schema Je kiest een woord. Je verdeelt het woord in klankgroepen. De klankgroep eindigt op een: medeklinker klinker lange klank korte klank a, e, i, o, u e als u Na een korte klank schrijf je twee dezelfde medeklinkers De lange klank heeft pech, je laat een letter weg. Je hoort wat je schrijft. Je schrijft twee dezelfde medeklinkers. Je schrijft wat je hoort. Je schrijft a, e, o of u.

12 Hoe schrijf je een woord met de open- of gesloten lettergreep?
Verdeel het woord in klankgroepen; Luister op welke klank de klankgroep eindigt; Wat voor klank is het; Pas de regel toe die je hebt geleerd; Controleer of je het woord goed hebt geschreven.

13 Hoe worden in de diverse methodes de open- en gesloten lettergrepen aangeleerd en wat zijn de voor- en nadelen?

14 Criteria voor het ordenen van de leerstof van het spellingonderwijs.
De frequentie van woorden. alleen de woorden aanleren die kinderen het meeste gebruiken. De moeilijkheid van de woorden. De indeling in spellingcategorieën. groepen woorden met dezelfde spellingsmoeilijkheid.

15 Open- en gesloten lettergrepen
Voordelen van werken met spellingcategorieën: de leerstof wordt hierdoor gestructureerd; kinderen kunnen gericht oefenen; kinderen krijgen sneller inzicht in het spellingsysteem; kinderen hebben steun aan de indeling in categorieën; spellingcategorieën zijn een hulpmiddel bij het analyseren van spelfouten.

16 Elke methode heeft zijn eigen volgorde van aanleren van spellingcategorieën:
klankzuivere woorden, daarna niet-klankzuivere; eenlettergrepige woorden, daarna meerlettergrepige; woorden met één spellingregel, daarna woorden met meer regels; frequente woorden, daarna minder frequente woorden.

17 Taal Actief Wanneer worden de open- en gesloten lettergrepen aangeboden? Groep 4: - gesloten lettergreep: dokter; - meervouden met gesloten lettergreep: banden; - lange klank aan het eind van een woord: vla; - open lettergreep: jager; - gesloten lettergreep: bakker.

18 Taal Actief

19 Taal Actief

20 Taal Actief Voordelen:
Taal Actief geeft suggesties voor pre teaching lessen en verlengde instructie; Taal Actief werken met algoritmeschema’s; Vrijwel alle lessen zijn deels leerkrachtgebonden. Differentiatie op drie niveaus; Taal actief heeft een reflectieblad voor het woordendictee. Nadelen: Per basisles worden per categorie 20 woorden aangeboden; Er wordt zowel over klankgroepen als over lettergrepen gesproken.

21 Taaljournaal Wanneer worden de open- en gesloten lettergrepen aangeboden? Groep 5: - open lettergreep: -eren, -oren, -euren; - gesloten lettergreep: marmot, kuiken; - open lettergreep: ezel; - lange klank aan het eind van een woord: hoera; - gesloten lettergreep: kikker;

22 Taaljournaal

23 Taaljournaal Voordelen:
De methode geeft extra aanwijzingen voor taalzwakke leerlingen; Eén les is leerkrachtgebonden, de andere twee lessen dienen zelfstandig te worden verwerkt; Taaljournaal werkt met algoritmeschema’s; In het werkschrift staat de spellingstrategie specifiek vermeld bovenaan de bladzijde. Nadeel: remediëring gebeurt voornamelijk met werkbladen.

24 Spelling in Beeld Wanneer worden de open- en gesloten lettergrepen aangeboden? Groep 4: - lange klank aan het eind van een woord: -a, -o, -u; - open lettergreep: -a, -o, -u; - lange klank aan het eind van een woord: ee; - open lettergreep: -e. Groep 5: - open lettergreep: -a, -o, -u; - gesloten lettergreep.

25 Spelling in Beeld

26 Spelling in Beeld Voordelen:
bij Spelling in Beeld kunnen de lessen zelfstandig of samen verwerkt worden; de methode differentieert naar niveau en tempo; Spelling in Beeld werkt met een mapje met uitlegkaarten. Nadeel: niveau- en tempodifferentiatie zit achterin het werkboek, dit zijn oefeningen die aan de spellingcategorie worden aangepast.

27 Hoe kun je actief met kinderen aan de slag om de open- en gesloten lettergrepen en/of klankgroepen aan te leren? Voorwaarden: kinderen kunnen de woorden in klankgroepen indelen; kinderen kunnen duidelijk benoemen of de klankgroep eindigt op een medeklinker of klinker. kinderen kunnen de spraakklank benoemen die aan het eind van de klankgroep gehoord wordt (kort of lang).

28 Werkbladen

29 Spelletjes Goliath Games Prijs: € 22,99 o.a. bij interactief;
101 spelkaarten, 1 dobbelsteen en 1 tik tak boem tijdbom; leuk en hilarisch; met tweetallen of grotere groepen te spelen; zelf het niveau bepalen door het diverse gebruik van de spelkaarten. Prijs: € 22,99 o.a. bij “Vind de woorden met een opgelegde lettergreep, maar wel voordat de bom in je handen ontploft.”

30 ‘Begin- & Eindstukjes Bingo voor 2’ is een variant op bingo;
voor 2 spelers; oefenen met klankgroepen met medeleerling van gelijk niveau; speelveld is aan te passen per niveau van het kind Prijs: Verkrijgbaar via de .

31 Open- en gesloten lettergrepen
Scala Leuker Leren B.V. interactief; spelenderwijs vergroten van de woordenschat; 80 kaarten met meerdere spelvarianten (pesten- of scrabblevariant); alleen, met tweetallen of groepjes van 4 te spelen. Prijs: € 7,95 o.a. bij

32 Legje Zegje OnderwijsPlein.nl ‘Legje Zegje’ is een variant op domino;
oefenen met de open- en gesloten lettergrepen; voor 1 – 4 spelers; 60 kaartjes. Prijs: 8 credits (= € 8,00) bij

33 “Een Gekke Race met…” is een variant op mens-erger-je-niet in 3 speelvormen;
oefenen met open- en gesloten klankgroepen; voor 2 spelers. werkblad is aan te passen per niveau van het kind Prijs: Verkrijgbaar via de .

34 Eerst Spellen dan Tellen Graviant Educatieve Uitgaven
Eerst spellen, dan tellen is een spannend dobbelspel, waarin de leerlingen alert gemaakt worden op de lange- en korte klanken en het, op een juiste wijze toepassen van de open- en gesloten lettergreepregel.  Het programma bestaat uit: een handleiding; een doosje met dobbelsteenblokjes; een set met etiketjes met hierop de "probleemstukjes" die op de dobbelsteenblokjes worden geplakt; een cd-rom o.a. proefspellen, breinbrekers, scorebladen (A4 werkbladen) en "tijdverdrijvers" (digitale zandlopers ). Prijs: € 32,75 bij

35 Open- en gesloten lettergrepen
Bronnen o.a.: Speciale spellingsbegeleiding van Malmberg: Map C Van Dale Online Taal & Didactiek van H. Huizenga