Leerlingenparticipatie in de lagere school

Presentatie over: "Leerlingenparticipatie in de lagere school"— Transcript van de presentatie:

1 Leerlingenparticipatie in de lagere school
Jan Van Dijck VZW Doedèskadèn Leuven

2 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

3 Doedèskaden staat voor artistiek werk en participatief werk.
27/12/2018

4 Jan Van Dijck Te veel verteld ? 27/12/2018

5 Binnen het artistieke luik werken Jan en Jill met heel diverse groepen kinderen, jongeren, volwassenen met djembe, dans, lassen, … in scholen, voorzieningen, socio-culturele organisteis, bedrijven, … Focus ligt hier op la joie de jouer, het meenemen van mensen en groepen 27/12/2018

6 Een participatief luik waarin Jan en ik ook diverse groepen mensen ondersteunen bij het waarmaken van eerlijke participatie binnen hun organisatie. Hier zie je enkele beelden van methodieken. Ons gemeenschappelijk verleden hier ligt bij de Vlaamse Scholierenkoepel, waar we vooral focusten op leerlingenparticipatie. 27/12/2018

7 Oprechte deelneming http://doedeskaden.be/tekst/oprechte- deelneming/
Map al over verteld bij kennismaking 27/12/2018

8 Methodiekfiches De methodiekfiches laten je concreet zien hoe je bepaalde methodieken participatief gebruikt. Fiche 1: Overzicht overlegvormen en totaaloverzicht methodieken. Participatie voor klein en groot. Participatie voor gewoon en buitengewoon onderwijs. Fiche 2: Het organigram Fiche 3: Tekeningen maken Fiche 4: Fotojacht Fiche 5: Meningsuitdrukking via figuren Fiche 6: De ideeënbus, klasbus Fiche 7: Het Grote Groene Envelopmoment Fiche 8: Dobbelen en kaartjes invullen Fiche 9: Afzonderlijke tekeningen van de stappen om zelf een tijdslijn te maken Fiche 10: Detectivespel Fiche 11: Detectiveschrift Fiche 12: Placemat Fiche 13: ‘Dit kan anders’-prikkers Fiche 14: Kleine methodieken Fiche 15: De exploratieroos Fiche 16: Schoolraad Fiche 17: Evaluatiemethodieken Fiche 18: Tekening leeg klascharter (A3) Fiche 19: Inkleurposter (A3) - gratis via bestelformulier Fiche 20: Kinderrechtenfeest. Vier je schoolfeest op een participatieve manier 27/12/2018

9 3 dubbele vragen voor de start
Waarover willen de volwassenen het hebben? Waarover willen de leerlingen het hebben?   De inhoud {wat is bespreekbaar?} Hoe ver willen de volwassenen gaan met het in handen houden en uit handen geven van initiatieven en beslissingen? Hoe ver willen de volwassenen gaan met het in handen nemen en uit handen geven van initiatieven en beslissingen? Inspraakgehalte - afbakening Op welke manier willen de volwassenen vorm geven aan de participatie van de leerlingen? Op welke manier willen de kinderen vorm geven aan hun participatie? {ll raad of werkgroep?} De interactie 27/12/2018

10 zelforganiseren begeleiden samen ondernemen informeren mee beslissen
doel & inhoud Leer-krachtig zijn® in handen van de jongere context jongere(n) zelforganiseren volwassenen interactie procedureel relationeel begeleiden in handen van de volwassene samen ondernemen informeren mee beslissen adviseren

11 Participatiecontinuüm
In handen van de deelnemers informeren adviseren zelforganiseren begeleiden samen ondernemen samen ondernemen begeleiden zelforganiseren adviseren JAN .TOEPASSING . INVULLING VOORBEELDEN ZOEKEN, OOK FANTASEREN IN TWEE GROEPEN , LESTIJD EN LESVRIJE SCHOOLTIJD VOORBEELDEN STEINERSCHOOL LESTIJD EN LESVRIJE SCHOOLTIJD informeren In handen van de begeleiding

12 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

13 Leerlingenraad Schoolniveau Structuur op lange termijn
  Verschillende thema’s   Leerlingen als vertegenwoordiger van hun klasgenoten   Mix nodig met andere participatievormen. Regelmatige bijeenkomsten met ondersteuning van volwassenen. De leerlingen kunnen initiatieven nemen, samen voorstellen formuleren en soms ook beslissen

14 Verbetergroep Schoolniveau Tijdelijk Thematisch
Aanleiding: concreet probleem Jongeren en volwassenen die het probleem goed kennen, het veroorzaken of er hinder van ondervinden Stappenplan Eerst zoekt de verbetergroep de ‘gezamenlijke’ betekenis van het probleem. Daarna werk je samen aan een oplossing. 27/12/2018

15 Klankbordgroep Schoolniveau of klasniveau Tijdelijk Thematisch
Aanleiding: vóór je beslissingen neemt, om het advies van leerlingen en andere betrokkenen in te winnen over een concreet voorstel of plan. Initiatief komt van de persoon met beslissingsbevoegdheid Kinderen op vrijwillige basis 27/12/2018

16 Gemengde werkgroep Schoolniveau Tijdelijk Thematisch
 Aanleiding: idee of voorstel  Geïnteresseerde kinderen en volwassenen  Je denkt en werkt samen alles uit

17 27/12/2018

18 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

19 De leerlingen als medestanders
? Dins- dag Dinsdag 3de lesuur 15 minuten Geen les 15 minuten. Wel enveloppe moment 27/12/2018

20 De leerlingen als medestanders
? Dins- dag Dinsdag 3de lesuur 15 minuten Geen les 15 minuten. Wel enveloppe moment Anders prikkers klasbus klasvlag

21 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

22 Wij willende formele structuren met vertegenwoordiging, zo ook jullie bestaand model van de studentenraad, benutten, en de kracht/het potentieel ervan ten volle gebruiken. Die kracht zit bij: Er zitten straffe mensen (in vele opzichten) met een mandaat om dingen te doen Er zitten mensen die goesting hebben en tijd willen maken voor studentenparticipatie We willen dit niet doen door extra mensen te ronselen om studentenvertegenwoordiger in de studentenraad te worden. Daar botst het vaak op: we vragen engagement van mensen maar ze willen zich niet engageren. Ons gedacht is: je hebt voor goede, waardevolle, eerlijke participatie geen 100 mensen met een studenten-raad profiel nodig. Wel willen we de bestaande studentenraad sterker maken om zelf met meer informele, meer laagdrempelige methodieken naar al hun medestudenten én docenten te stappen om hen te bevragen. Eén voorbeeld van zo’n methodiek is groene enveloppe… Groene enveloppe is duidelijk een voorbeeld van 100% participatie: iedereen wordt bevraagd. Een groene enveloppemoment is één moment waarop een docent samen met zijn studenten één stelling, voorstel, vraag, … bespreekt die in de groene enveloppe zit. De enveloppevraag belangt studenten en docenten aan (werking van de hogeschool, reilen en zeilen binnen de lerarenopleiding, opbouw curriculum, organisatie stages, …). Iemand noteert zo volledig en genuanceerd mogelijk de antwoorden, reacties, bedenkingen en steekt deze in de enveloppe. Na een kwartier (maximum) rondt de docent af. Iemand bezorgt de enveloppe terug aan de verantwoordelijke (groep) die de enveloppevraag bedacht. Die groep krijgt op één week tijd massaal veel reacties binnen, verwerken deze en koppelen terug: hoe gaan we verder aan de slag met de verzamelde informatie?

23 Het groene enveloppemoment
Op een afgesproken moment met iedereen die in de school aanwezig is een bepaalde stelling bespreken. De antwoorden worden in een gemengde werkgroep of leerlingenraad besproken 27/12/2018

24 Anders prikkers 27/12/2018

25 Fotojacht Groepsactiviteit ? Klas , school , buurt en thuis
Afbakening naar favoriete plekjes of andere onderwerpen. Kan op verschillende manieren verwerkt worden.

26

27

28

29 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

30 De Placemat ELKE LEERLING SCHRIJFT INDIVIDUEEL ZIJN ANTWOORD OP EEN OPEN VRAAG BIJVOORBEELD: WAT VIND JE HET BELANGRIJKSTE (3 PUNTEN) OM TE ONTHOUDEN VAN………… 5 REDENEN OM BELOOND TE WORDEN NA DIT INDIVIDUEEL WERK KOMEN TOT EEN GEZAMENLIJK ANTWOORD. DIT GEZAMENLIJK ANTWOORD WORDT IN HET MIDDEN GESCHREVEN;

31 DE KLASBUS Kinderen brengen geregeld ideeën aan die betrekking hebben op de school of de klas. Onder begeleiding of individueel worden de ideetjes op verschillend gekleurde papiertjes genoteerd. Klasonderwerpen worden in de klas besproken – schoolpapiertjes in een werkgroep.

32 De paspop 27/12/2018

33

34 De paspop = directie Ieder schrijft één idee op om bvb de school nog leuker te maken. De deelnemers beoordelen zelf hun voorstel, realistisch of onrealistisch. De realistische voorstellen krijgen een groene sticker om op de paspop te kleven, de onrealistische een groene. De directie (coördinator…) komt kijken , geeft commentaar, en vooral veel duiding.

35 Waardenlijn ? ? ? ? ? 27/12/2018

36 Tekeningen maken Leuke activiteit voor alle leeftijden.
Individueel of in groep ? Brede of afgebakende vragen ? De tekening vertellen ! Twee tekeningen ;leuk op school , vervelend op school.( let op voor persoonlijke opmerkingen)

37 Gids dia leerlingenparticipatie in de lagere school
Participatie continuüm/ invloedenkader Kennismaking en visie de thematische groepen De leerlingenraad en andere werkgroepen “ ne straffe” die NIET mee doet Alle collega’s meekrijgen naar 100% participatie Groene enveloppe - anders prikkers – foto jacht ,enz……. alle leerlingen meekrijgen/ welke methodieken ? Place mat – Ringgesprekken – kring hoe doen we dat in de klas ? Cognitieve en andere leerdoelen Spreiding van de resultaten Rekening houdend met de cultuur en de structuur van je school. Implementatie in jouw school 27/12/2018

38 Verwerking Wat is al zo Doen we zelf Vragen aan school
Vragen aan gemeente GEZEVER 27/12/2018

39 Het kringgesprek (97 -99) 27/12/2018

40 Kringgesprekken Kleine kring Veel interactie Grote kring
Weinig interactie 27/12/2018

41 een onderzoekende houding
een vragende opstelling zoeken naar de dialoog nieuwsgierige houding naar de leerwensen doorvragen bij de jongeren open houding. geduld. een (zelf)kritische houding. toestaan dat het wel eens mislukt… niet bij voorbaat denkt dat hij of zij de interesses van de leerlingen kent met zoveel jaar ervaring… 27/12/2018

42 VAARDIGHEDEN EN STIJL Wat kunnen mijn leerlingen en wat niet.
Wie houdt het gesprek liever zelf in handen, wie wil / kan delegeren naar haar of zijn leerlingen Is het kunnen leidden van een kringgesprek een leerdoel ? Geeft men ook uit handen aan wie het absoluut niet kan ? 27/12/2018

43 Kringgesprekken Kan je enkel leren door te oefenen.
Kan elk jaar verschillend zijn. Is afhankelijk van jouw leer(kracht)stijl. Gelijkwaardigheid vs gelijkheid 27/12/2018

44 SOORTEN KRINGGESPREKKEN
Wie wil er iets vertellen ? Het open kringgesprek. Wie heeft er wat meegemaakt het voorbije weekend? Het persoons- of groepsgerichte. Wat weten we al over El Nino ? Kennis verwervende Wat vinden we van de verhoogde pensioenleeftijd ? Meningsvormende Wat doen we tijdens de dikke truien dag ? Besluitvormende 27/12/2018 KUL doedèskadèn Jan VD

45 27/12/2018