Een actueel thema Alicja Gescinsca: “Ik sta wantrouwig tegenover links én rechts. Het valt me wel op dat universiteiten in Vlaanderen meestal linkser.

Presentatie over: "Een actueel thema Alicja Gescinsca: “Ik sta wantrouwig tegenover links én rechts. Het valt me wel op dat universiteiten in Vlaanderen meestal linkser."— Transcript van de presentatie:

1 Een actueel thema Alicja Gescinsca: “Ik sta wantrouwig tegenover links én rechts. Het valt me wel op dat universiteiten in Vlaanderen meestal linkser zijn, en dat het voor een rechtse filosoof soms moeilijker is om ernstig te worden genomen, net zoals voor gelovige denkers. Sommigen lijken het vooroordeel te koesteren dat wie gelooft minder intelligent is of niet goed genoeg heeft nagedacht. Gelovige intellectuelen, dat lijkt wel een contradictio in terminis. In België dan, want in Amerika is dat helemaal anders.” … “Ik vind vrijheid van religie en geweten daarin essentieel. Je moet de vrijheid hebben om te geloven of niet te geloven. Dat iemand zijn religie kan belijden is voor mij zo belangrijk dat ik een algemeen verbod op religieuze symbolen een onverantwoorde beperking van de vrijheid vind. En niet alleen van iemands vrijheid, een verbod op religieuze symbolen raakt echt aan de menselijke waardigheid.“ (Knack) 

2 Wat is openbaring in woordenboekbetekenis?
Een openbaring … een ontdekking van iemand (nieuw, ongezien) of iets (plots inzicht) of een gebeurtenis (ontdekking die leven verandert). Een openbaring … “revelatio” [velum (Lat.): sluier]. Reveleren is ontsluieren. Het is een overgang van iets wat verborgen/onbekend/latent is naar iets wat publiek/bekend/manifest wordt. Foto! “Un révélateur est une substance chimique pour le développement photographique (rendre visible).” Een foto “ont- wikkelen”.

3 Wat is openbaring in een Bijbels-christelijke betekenis (cf
Wat is openbaring in een Bijbels-christelijke betekenis (cf. Dei Verbum)? Het heeft God in zijn goedheid en wijsheid behaagd, zichzelf te openbaren … waardoor de mensen door Christus toegang hebben tot de Vader en deel krijgen aan de goddelijke natuur … . Zo spreekt door deze openbaring de onzichtbare God … tot de mensen als tot zijn vrienden en gaat Hij met hen om, teneinde hen uit te nodigen tot de gemeenschap met Hem De diepste waarheid zowel omtrent God als omtrent het heil van de mens gaat open in Christus

4 Openbaring in Bijbels-christelijke betekenis
- De Bijbel beschrijft de openbaring als een vorm van communicatie: de onzichtbare God spreekt tot de mens. - Die communicatie speelt zich in de geschiedenis, in de tijd af. - Christus is zowel de boodschapper als de boodschap (in haar volheid).

5 Wie is de mens?

6 Openbaringsgeloof openbaring geloof Openbaring is zelfopenbaring. Openbaring is aanspreking. Openbaring is aanzoek. Openbaring is IN de tijd. Geloven is ‘respons’ op een aanbod/aanzoek (“Kom en volg Mij”) Geloven is niet “Ik ben het eens” maar “Ja, ik ga met je mee” (Word zoals een kind!) … in de wetenschap (vertrouwen) dat de zin van dat geloof zich pas gaandeweg zal openbaren. Christenen zijn “mensen van de Weg”, maar die Weg is geen vorm van bijzondere kennis maar een vastklampen (cf. Oosterhuis) aan Iemand en op weg gaan.

7 Dan nog Dan nog, dan nog  klamp ik mij, klamp ik mij  vast aan jou, of je wil of niet,  op ongenade of genade.  Ik zal red mij, red mij roepen of zoiets als heb mij lief. (

8 Wat is waarheid? “Ja, zei Jezus, Ik ben koning, met geen andere bestemming ben ik geboren en in de wereld gekomen dan om te getuigen van de waarheid. Iedereen die uit de waarheid is, luistert naar mijn stem. Waarheid, zei Pilatus, wat is waarheid?” (Joh 18, )

9 Wat is waarheid? De waarheid is een persoon
De waarheid is zachtmoedig en onschuldig C. Waarheid bemint

10 Waarheid die bemint “Als de mens het moeilijk heeft om de waarheid te kennen, dan is het niet omdat hij zich vergist. Het is omdat hij weerstand biedt. Hij wil niet.” “In dat licht beseffen we dat het echte tegendeel van de waarheid niet de fout is, maar de leugen. En de leugen legt een gebrek aan liefde bloot.”

11 “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven.”
De Weg: geen plaats (of een vastliggend traject) maar een relatie en dus een onzekere toekomst die/een inzicht dat verschijnt tijdens het stappen. Hoe begin ik te geloven? Door te beginnen te geloven! De Waarheid: Jezus zegt/doet wie God is, liefde die redt en geneest, liefde zoekt de nabijheid van de beminde Het Leven: het échte leven is het leven dat je geeft opdat een ander zou leven, “le sens de la vie, c’est de donner la vie” (J. Vanier)

12 Examenvragen 3 Bespreek de overeenkomsten en de verschillen tussen het natuurlijke geloof (croyance, belief) en het openbaringsgeloof (foi, faith). Vergelijk de betekenis van openbaring in een common-sense betekenis en in een Bijbels-christelijke betekenis. Hoe begrijpt de Kerk (cf. Dei Verbum) de openbaring in de Bijbel? Waarom is het antwoord op de openbaring eerder ‘ja, ik wil’ en niet zozeer ‘ik ben het eens’? Waarom kan een christen zeggen te geloven in de waarheid en toch de waarheid niet in pacht hebben? Bespreek de uitspraak van Jezus: “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven.”

13 Hoofdstuk 3: Waarheid die bemint
Geloof en rede zijn als twee vleugels waarmee de menselijke geest zich verheft om de waarheid te beschouwen. Het streven om de waarheid te leren kennen en ten slotte Hemzelf te kennen, heeft God de mensen in het hart gelegd, opdat hij, door Hem te kennen en te beminnen, ook tot de volledige waarheid over zichzelf kan komen.

14 Hoofdstuk 3: Waarheid die bemint
God kennen Kennen In kennis zijn Het hart Een bijzonder kenorgaan Zetel van spiritueel leven Jezelf kennen

15 1.1 Kennen Ik ken Parijs.

16 Twee vormen van kennen Savoir Connaître
‘Je sais que Paris est la capitale.’ ≈ kennen (weten dat) ‘Je connais Paris.’ ≈ kennen (ermee bekend zijn)

17 Twee vormen van kennen ‘Ik ken mijn vrouw.’ (savoir)
Ik ken haar in algemene zin: ik weet dingen ‘over’ haar. ‘Ik ken mijn vrouw.’ (connaître) Ik ken haar in singuliere zin: ik ben ‘met’ haar bekend. → Individueel (persoonlijk) kennen is onmogelijk zonder een geleefde en beleefde band.

18 Wat is kennen? Individueel of singulier kennen is een vorm van ‘in kennis zijn’. Het is weten IN de tijd en vanuit een GELEEFDE en BELEEFDE relatie. ‘Het’ huwelijk of ‘de’ liefde kan je niet uitproberen. “De vrouw ‘uitproberen’ tot je de goede vindt, is moreel verwerpelijk, maar eigenlijk ook eenvoudig onmogelijk.” (R. Brague) → connaître = co-naître (kennis als ‘samen geboren worden’, in een persoonlijke of relationele kennis) → Je moet de particulariteit beleven!

19 1.2 In kennis zijn Savoir Dieu of connaître Dieu? ‘Je connais Dieu’: ik ben met God bekend, Hij en ik hebben samen een geschiedenis (verbond). Ik kan God slechts persoonlijk leren kennen IN de tijd (het belang van geschiedenis) De openbaring van God schrijft zich in de tijd en in de geschiedenis in. Twee duizend jaar na de incarnatie voel ik de nood dit met klem te herhalen: in het christendom heeft de tijd een fundamenteel belang. In de geschiedenis komt heel het werk van de schepping en het heil aan het licht. (FR, 11)

20 God kennen? Maar Mozes sprak opnieuw tot God: ‘Als ik nu bij de Israëlieten kom en hun zeg: “De God van uw vaderen zendt mij naar u”, en zij vragen: “Hoe is zijn naam?” Wat moet ik dan antwoorden? Toen sprak God tot Mozes: “Ik ben die er is.” En Hij zei: “Dit moet u de Israëlieten zeggen: “Hij die er is zendt mij naar u.” (Ex 3, 13-14)

21 God kennen? Hoe wordt Iemand ‘singulier’ of ‘persoonlijk’ ? Door te spreken! In het spreken laat ik mij als unieke ander kennen. → God spreekt in de geschiedenis: in de lotgevallen van het volk van Israël, in de roepstem van de profeten, in de klaagpsalmen, … → in Jezus (Joh 1, 18): Jezus vertelt God (exeghésato) in woorden en daden → in ontmoetingen → in alles …