Wegwijs op het internet

Presentatie over: "Wegwijs op het internet"— Transcript van de presentatie:

1 Wegwijs op het internet
Welkom aan de deelnemers. Als dit de eerste lesbeurt is, dan stellen de deelnemers zichzelf voor: Wie bent u, wat doet u zoal op de computer, wat verwacht je van deze les? Dit laatste wordt kort genoteerd op de computer van de lesgever of op het bord. Deze voorstelling gaat over en. In gewone mensentaal: via de Computer een briefje versturen. Vaardig en! SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

2 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Uw lesgever(s): Animator Toelichting bij “wat is SNV?” Wat is een animator? (lesgever vult eigen naam op voorhand in). Wijzen op onze leuze: senioren leren van en aan senioren. Je kan dat makkelijk uitbreiden tot “volwassen mensen leren van en aan elkaar”. Hier is geen sprake van “de meester of docent” aan de ene kant en “leerlingen” aan de andere. We kunnen onze kennis en kunde met elkaar delen. We proberen ook om aan te sluiten bij de ervaringen van mensen. En wat we tonen en zeggen krijgt u ook mee: zo kan u thuis rustig alles nog eens doornemen, en vooral ook verder toepassen. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

3 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Inhoud (Elektronische post) 1 Wat is en hoe werkt het? programmas en webmail 2 praktisch Outlook Express: berichten aanmaken, verzenden, ontvangen, lezen, beantwoorden, doorsturen, bijlagen meesturen. Het adresboek gebruiken Webmail: op reis, vakantie … We overlopen kort datgene waarover we vandaag willen praten. Bedoeling is om zo snel mogelijk met oefeningen te starten, maar eerst is er toch een beetje theorie nodig. Deel 1: Theorie. Max. 15 minuten: wat “Elektronische Post” juist is, hoe het werkt (in grote lijnen), welke programma’s we nodig hebben. Nota: verschil tussen het gebruik van een programma en webmail komt verder aan bod Deel 2: in de praktijk. 60 à 70 min. Werken met Outlook Express (OE): berichten opstellen, verzenden, enz. Misschien hoorden jullie al dat Microsoft twee programma’s heeft: Outlook en Outlook Express? Outlook is het “grotere” broertje van OE, vooral in kantooromgeving gebruikt. In het nieuwe Vista hebben ze alleen nog “Windows Mail”. Het adresboek gebruiken: hoe contacten toevoegen, bewerken, verwijderen, enz. Deel 3: Virussen, Spam, Phishing, … Wat is dit allemaal. Dienen we ons hier tegen te wapenen en hoe? 3 Virussen, Spam, Phishing, … Wat zijn Virussen, Spam, Phishing ? Hoe dit voorkomen SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

4 E-mail of Elektronische Post
wat is het? Een internetdienst waarmee u tekstberichten kunt versturen en ontvangen U kunt ook “bijlagen”, bv. foto’s, filmpjes, documenten, muziek enz. met uw berichten meesturen. wat hebt u nodig? Een PC met Internet verbinding Een programma om s te behandelen, bv. Outlook Express Een eigen, uniek adres Een elektronische postbus Wat is is een berichtendienst waarmee we tekstberichten zeer snel naar personen overal ter wereld kunnen sturen en ontvangen. We kunnen meer: aan het bericht “bijlagen” koppelen en zo foto’s, filmpjes, documenten, muziek… meesturen. Let echter op: eventueel aangeven dat bijlagen wel tamelijk groot, maar niet onbeperkt groot kunnen zijn. Een veilige limiet is 5 MByte voor alle bijlagen samen. Wat hebt u nodig: Uiteraard een PC met Internetverbinding. Een programma om te behandelen. Meestal wordt het programma Outlook Express van Microsoft gebruikt. Dit programma is een gratis onderdeel van het besturingssysteem, bv. Windows XP. Nota: mensen die met Hotmail, G-mail, enz. werken hebben Outlook Express niet nodig. Die werken via Internet Explorer. Meer daarover bij Webmail. Verder is er ook een eigen, uniek adres en een elektronische postbus nodig. Hierover meer in de volgende dia’s. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

5 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Het adres Vier Vormen van adressen Het adres Het Adres: Je Internet abonnement geeft recht op één of meerdere adressen. Je krijgt één basisadres, en meestal enkele bijkomende adressen, “aliassen” genaamd. Het aantal adressen hangt af van het type abonnement. Voor Breedband aansluitingen is dit doorgaans 4. Een adres bestaat uit “je naam”, het teken (ook “apestaartje” genoemd), een “naam” (provider, bedrijf of organisatie) gevolgd door een “.” (punt of ‘dot’) en een “suffix”, bv. We lezen dit als “Piet Smekens at (of “bij”) Tiscali België”. Een adres is uniek en enig in de wereld (zoals je huisadres)! Het gedeelte voor kan bestaan uit letters en cijfers en kan vier vormen aannemen: Een volledig woord: bv. pietsmekens, rafael45, … Twee of meer woorden gescheiden door een punt: bv. piet.smekens, rafael.de.tweede, … Twee woorden gescheiden door een streepje: bv. piet-smekens, … Twee woorden gescheiden door een liggend streepje (underscore): bv. piet_smekens, rafael_45, … Opletten: in een adres mag NOOIT een spatie voorkomen! Daarom adressen met liggend streepje niet gebruiken. adressen worden dikwijls blauw gekleurd en onderlijnd! Het liggend streepje wordt voor een spatie gehouden: Nota: voor een adres heeft het geen belang dat men kleine- of hoofdletters typt (zelfs een combinatie mag). Het gedeelte voor mag je vrij kiezen. Je provider zal nagaan of de naam of het woord dat je kiest nog niet in gebruik is. Indien reeds gebruikt kan je de “vorm” veranderen, je naam afkorten, een cijfer toevoegen, enz. Een 2e, 3e, .. adres (of “alias”) maak je aan voor een gezinslid, of een schuilnaam om je op nieuwsbrieven e.d. te abonneren. Nota: elke verandering aan adressen ook aanpassen in Outlook Express! Het adres dat u krijgt van uw Internet provider eindigt altijd op Piet Smekens bij providerX in België SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

6 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
De Elektronische Postbus De elektronische postbus de elektronische postbus (mailbox) bevindt zich op de gespecialiseerde computer (mail server) van uw internetaanbieder adres = adres van uw postbus De Elektronische Postbus: Je krijgt van je internetleverancier een eigen “account” of gebruikersrekening. Dat omvat een adres met een gebruikersnaam en een wachtwoord ter beveiliging. Beide kan je ook aanpassen. Je adres is het adres van uw elektronische postbus (mailbox). Die elektronische postbus is niet zichtbaar maar is in feite klein deeltje in een grote, speciale computer (mailserver) van uw internetaanbieder (provider). Vroeger hadden sommigen bij de echte Post in het kantoor een “vaste postbus” met eigen adres. Je moet je voorstellen dat bij er één reuzegrote “poste restante” is, waar ieder abonnee zijn eigen “bakje” heeft. Je hebt die postbus nodig (net zoals de brievenbus thuis) om s te ontvangen wanneer je niet aanwezig bent, of beter niet ‘actief’ verbonden met het Internet. De internetaanbieder zal dan je post ontvangen en bewaren tot je je berichten wenst op te halen. Op het ogenblik dat we Outlook Express opstarten (en ‘actief’ met Internet verbonden zijn) zal het programma automatisch een verbinding met de mailserver van onze provider maken en de s uit onze postbus ophalen en overbrengen op onze PC. Nota: de installateur dient het gekozen adres (of de verschillende adressen) toe te voegen aan de “accounts” van Internet Explorer, anders kunnen we die niet gebruiken. Dit probleem komt regelmatig voor. U krijgt van de Internetaanbieder een “account” met 1. gebruikersnaam waarmee uw postbus wordt herkend 2. Een eigen wachtwoord waarmee uw postbus beveiligd is. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

7 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Voor- en Nadelen Voordelen Bijzonder snel Goedkoop (geen postzegels nodig) Altijd beschikbaar Minder formeel dan een gewone brief Je kunt bijlagen (foto’s, documenten) meesturen. Nadelen Er zijn vele voordelen, en ook enkele nadelen Voordelen: Bijzonder snel: binnen een enkele seconden of minuten wordt je afgeleverd in de postbus van de bestemmeling (waar ook zich deze postbus bevindt). Goedkoop: geen postzegels nodig, geen verschil in prijs voor een naar Amerika, naar Australië of naar je buurman. Altijd beschikbaar: je hoeft de deur niet uit, je zendt een bericht als het je past. Minder formeel (je moet uw mailberichten wel verzorgen, maar er zijn wel minder strikte formele regels dan bij een gewone brief) Je kunt allerhande bijlagen (foto’s, documenten) meesturen. Nadelen: Je kunt geen tastbare pakjes opsturen. Je moet weer het gebruik van een nieuw programma aanleren. Er wordt steeds minder aandacht besteed aan verzorgde en correcte taal Berichten kunnen soms virussen binnenbrengen. Maar: de grote internet aanbieders (Belgacom, Telenet, Scarlet, enz.) houden al de meeste s met virussen tegen . Je wordt er wel van verwittigd dat dit gebeurd is. Je kunt geen tastbare pakjes opsturen Je moet weer het gebruik van een nieuw programma aanleren Taalzorg vermindert, zoals “Hi” of “mvg” Berichten kunnen soms virussen binnenbrengen SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

8 E-mail thuis en Webmail
programma’s Op je persoonlijke PC gebruik je een - programma zoals bv. Outlook Express Daarmee kan je berichten volledig behandelen (schrijven, verzenden, ontvangen, lezen, beantwoorden, doorsturen, enz.) Verzonden en ontvangen berichten staan op je PC Het programma kan alleen berichten met jouw adres(sen) behandelen. Webmail Twee basisvormen van mail: mailprogramma op uw PC thuis of Webmail van om het even waar Op je eigen PC (thuis bv.) werk je best met een programma zoals Outlook Express. Het voordeel is dat al je gegevens - adres, gebruikersnaam, wachtwoord, ontvangen en verstuurde mails - in dit programma opgeslagen zijn (actief zijn) zodat je die niet telkens hoeft in te geven of op te halen. Iemand anders kan dit programma niet gebruiken om zijn/haar s te lezen. Wanneer je Outlook Express start zal dit programma alle gegevens automatisch over het Internet naar je internetaanbieder sturen om jouw s uit je postbus op te halen. Op dat ogenblik worden je s in je postbus ook gewist. Alle s van eenzelfde account (bv. adressen op je naam en aliassen) komen in dezelfde postbus terecht. Wanneer je s van bv. gezinsleden wilt gescheiden houden dan dien je in OE nieuwe identiteiten aan te maken. Daarvoor vraag je aan je Internetaanbieder aparte gebruikersnamen. Wellicht dien je daarvoor bij te betalen, afhankelijk van het type van je abonnement. Alle verzonden en ontvangen s worden op je PC bewaard (tot je ze zelf wist natuurlijk). Je kan ze dus ook lezen en behandelen (in mappen ordenen bv.) als je niet met het Internet verbonden bent. (al speelt dit bij de huidige breedband verbindingen niet erg meer). WEBMAIL Webmail is methode om s te behandelen via het bladerprogramma (Internet Explorer) waarmee je normaal op Internet surft. die u in uw browser kunt lezen en beantwoorden. Het grote voordeel is dat je niet aan je eigen PC gebonden bent maar eender welke PC met een Internet aansluiting kunt gebruiken. Webmail is vooral handig omdat je OVERAL (thuis, in het buitenland, bij familie, in de bibliotheek …) uw berichten kunt lezen. Het nadeel is dat je steeds je gebruikersnaam en wachtwoord dient in te geven (en die dient te kennen!), je adresboek van thuis (in OE) niet beschikbaar is, er geen s op je PC worden bewaard en dat je wordt overspoeld met reclameboodschappen wanneer je je s bewerkt. Mensen die Hotmail kennen gebruiken deze methode. lezen via internet met een bladerprogramma zoals Internet Explorer Overal uw lezen en beantwoorden (in het buitenland, thuis, bibliotheek, Internet café,…) Je dient steeds je gebruikersnaam en wachtwoord in te geven. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

9 2 Werken met Outlook Express M
Outlook Express: berichten aanmaken, verzenden, ontvangen, lezen, beantwoorden, doorsturen, bijlagen meesturen. Het adresboek gebruiken Deel 2: in de praktijk. 60 à 70 min. Werken met Outlook Express (OE): berichten opstellen, verzenden, enz. OE wordt standaard meegeleverd met Windows. Let wel: er is, althans in Windows 2000 tot XP een verschil tussen Outlook en Outlook Express. Outlook is het “grotere” broertje van OE, en wordt vooral in kantooromgeving gebruikt. Voor het “gewone” gebruik volstaat OE ruimschoots. Het adresboek gebruiken: hoe contacten toevoegen, bewerken, verwijderen, enz. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

10 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Het openingsscherm lezen Outlook Express kan je openen vanuit het Start-scherm (Je weet wel: Klik op start, je krijgt startscherm). Meestal staat OE met het bekende brief-pictogram onder Internet Explorer. Soms staat dat pictogram ook in de werkbalk links onderaan. Daarop hoef je maar één keer te klikken. Als je OE start, krijg je normaal dit openingsscherm. Kijk ook al even naar de linkerkolom “Mappen”. Zoals bij de meeste programma’s krijg je Postvak IN voor binnengekomen mails Postvak UIT voor uitgaande mails, die nog niet zijn verstuurd Verzonden items: de verstuurde berichten Verwijderde items (voorlopig verwijderd) Concepten of “kladjes” waaraan nog wordt gewerkt Spam of door de leverancier als ongewenst beschouwd De voornaamste rubriek in het openingsvenster is . Daar word je verwittigd of er nieuwe mails zijn toegekomen in je postbus. Je kan ook van daaruit een nieuw bericht maken. Ons interesseert nu vooreerst de link naar “ lezen”. Wat gebeurt er als we daarop klikken? SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

11 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Outlook Express: Postvak IN Klik in Openings-venster op lezen, en je ziet je POSTVAK IN met alle mails. Nieuwe staan in vet Om mail te openen: selecteer en klik! Na klik op “ lezen” of “nieuwe mail” het venster POSTVAK IN geopend. In vetjes staan de ongelezen mails. Om dergelijk bericht te openen selecteren we het met één klik (wordt blauw gekleurd), en openen het met een dubbelklik. Let ook maar eens op de papierklip in het grijze vak rechts: er is een bijlage meegestuurd. Als dat een foto is, krijg je die meteen te zien. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

12 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Outlook Express: het venster Titelbalk menubalk knoppenbalk De mappen Berichten in een map (vb. verzonden items) Inhoud van een geselecteerd bericht 1 2 3 4 5 6 We bekijken nog eens alle onderdelen van het Outlook – venster Titelbalk Menubalk Knoppenbalk De mappen De berichten in een map (bv. Verzonden items) De inhoud van een geselecteerd bericht SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

13 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Menubalk en knoppenbalk menubalk Knoppenbalk: handig, want gaat met 1 klik 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nieuw bericht: een nieuwe mail schrijven Beantwoorden: aan de afzender Allen beantwoorden: aan een hele groep Doorsturen Afdrukken Verwijderen: opgepast, gaat slechts in 2 keer Verzenden Adresboek Zoeken Zoals in alle windows-programma’s, kan je ook werken met de Knoppenbalk. Dat is handig, want het gaat in één keer! Van links naar rechts zijn dat: Nieuw Bericht: om een nieuwe mail te schrijven Beantwoorden: voor een binnengekomen mail met één klik een antwoord mogelijk maken Allen beantwoorden: als je een mail krijgt die aan een groep mensen wordt verstuurd, kan je naar gans deze groep een antwoord sturen Doorsturen: een ontvangen bericht aan één of meerdere anderen doorsturen Afdrukken: een mail printen Verwijderen (rood kruis): bij klikken hierop wordt de mail naar de map “verwijderde items” overgezet. Let wel: dan is hij nog niet definitief weg. Voor definitieve verwijdering moet je dat bericht in die map selecteren, en nog eens op het rode kruisje klikken. Verzenden: Klik en verstuur! Adresboek: hier staan uw contactpersonen in, mensen aan wie je regelmatig iets toestuurt. Zoeken SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

14 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Een bericht opstellen Klik op “Nieuw Bericht” Het venster hiernaast opent zich Klik in het Vak “Aan” en Typ het adres Voor kopie: klik in CC, en typ Als de opmaakwerkbalk ontbreekt, kan je die activeren via "Opmaak" en daar "Rich Text(HTML)" aanklikken Cursus Hier komt Onderwerp Om een Bericht op te stellen klikken we op de knop “Nieuw Bericht”. Dan opent zich het grote venster “Nieuw Bericht”, met vooral lege vakken: Het vak “Aan” is voor de geadresseerde(n); het vak CC voor één of meerdere personen aan wie we een kopie sturen. In het vak “Aan” tikken we het adres: Willen we daar een tweede persoon aan toevoegen, dan eerst “;” aan het einde van het eerste adres plaatsen, en verdergaan. Voor kopie doen we hetzelfde. Het is ook goed om een Onderwerp aan te duiden: dan weet de geadresseerde waarover het bericht gaat. In het onderste grote tekstvlak schrijven we daarna onze boodschap. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

15 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Een bericht opstellen en verzenden Klik in het witte tekstvlak, en schrijf daar je boodschap Mail Klaar? Klik dan op “Verzenden” Je kan ook kiezen voor ander lettertype, andere grootte, Vet of Schuin, en ook Tekstkleur. Selecteer eerst je tekst (Ctrl+A), en breng dan wijzigingen aan. Om een bericht te schrijven, klikken we eerst in het tekstvlak. Na bij voorbeeld “Dag Jan,” klikken we op Enter, en schrijven dan de eerste regel, enzovoort. Vergeet niet het bericht te ondertekenen! Gewoon “Arial” lettertype in het zwart op witte achtergrond is allicht wat saai. Je kan alles verlevendigen! Zorg ervoor dat de opmaakwerkbalk is ingesteld. Selecteer je hele tekst (Makkelijkst: Ctrl+A). En maak dan de keuzes: Klik naast “Arial” op het uitrolpijltje, en kies een ander lettertype (bij voorbeeld Comic Sans). Je kan een groter of kleiner lettertype kiezen (standaard: 10), tekst in Vet zetten (B) of Schuin (I), onderstrepen, en zelfs ook een kleur kiezen via de A. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

16 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Alle knoppen instellen en Briefpapier Wil je ook een “Blind Copy” sturen, moet je die balk instellen: via Beeld > Alle Knoppen Wou je graag iets levendiger achtergrond? Klik dan op Opmaak > Briefpapier en Kies! Indien het vak CC voor kopie niet verschijnt dan klik je op Beeld > Alle Knoppen. Dan verschijnt ook BCC. BBC: “Blind Carbon Copy” – betekent dat een kopie gestuurd wordt aan persoon X, zonder dat de geaddresseerde of de ontvanger(s) van een mail dit kunnen zien! Je kan je bericht ook verlevendigen door een bepaald soort “Briefpapier” te gebruiken: Klik op Opmaak, Selcteer daar Briefpapier gebruiken, en kies bij voorbeeld “Zonnebloem”. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

17 Contactpersoon toevoegen
Via “Extra > Adresboek” of de Knop Adresboek kan je een Contactpersoon toevoegen. Klik in Venster Adresboek op Bestand > Nieuwe Contactpersoon Scherm “Eigen-schappen” verschijnt. Vul minstens vakken Voornaam, Achternaam en adres in! Contact toevoegen aan adresboek: We openen het adresboek hetzij via Extra > Adresboek, hetzij door op de knop “Adressen” te klikken. In het venster “Adresboek – xxx” klikken we op ofwel Bestand > Nieuwe contactpersoon of op de knop “Nieuw” en selecteren “Nieuwe contactpersoon”. In het venster “Eigenschappen voor” kunnen we de naam en adres van de nieuwe contact invoeren. Door in het adresboek een bestaande persoon aan te klikken kunnen we diens gegevens aanpassen. Nota: In het adresboek kunnen nog veel meer gegevens ingevoerd worden. Noodzakelijk is dit niet. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

18 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Adresboek: Geadresseerden selecteren Via “Extra > Adresboek” of Knop kan je een geadresseerde kiezen. Selecteer de persoon in vak “Naam”, en klik dan op “Aan” (geadresseerde) of op CC of BCC. Maar dan moeten die in het adresboek staan! Als je geregeld mails verstuurt aan dezelfde persoon, dan hoef je dat adres niet steeds weer in te tikken. Via het adresboek kan je die persoon toevoegen in de gewenste velden. Werkwijze: Klik op Extra en dan “Adresboek”, en het venster “Geadresseerde selecteren” verschijnt. Klik daar op de gewenste persoon, en zet zijn adres in het gewenste vak: Klik op “Aan” of “CC” of “BCC”. BBC: “Blind Carbon Copy” – betekent dat een kopie gestuurd wordt aan persoon X, zonder dat de geaddresseerde of de ontvanger van een CC dit kunnen zien! In de volgende dia zal nu wel het BBC – veld zichtbaar zijn. Wil je dat BCC ALTIJD zichtbaar is, klik dan op menu Beeld > en selecteer Alle knoppen SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

19 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Een bijlage selecteren en invoegen Een bijlage toevoegen doe je via “Invoegen > Bijlage” of de Knop . Standaard krijg je dan de map “Mijn Documenten”. Staat de bijlage elders, zoek dan de map via Een bijlage zoeken en selecteren op uw computer Klikken op de knop “Bijlage” voegt de geselecteerde bijlage toe aan het bericht. Let ook even op het onderliggende “berichtvenster”, waarin nu wel het BCC veld zichtbaar is, omdat hierin een contactpersoon werd opgenomen. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1

20 SENIORNET VLAANDEREN basis EMAIL DL 1
Een “Groep” aanmaken Als je, bij voorbeeld alle leden van je Sportclub in één keer wil aanschrijven, dan maak je een GROEP: Adresboek > Nieuw > Nieuwe groep. Typ naam Daarna kan je de leden één voor één invoeren via “Nieuw”, of selecteren uit Contactpersonen Een groep aanmaken: om een bepaald bericht naar een grote groep personen te sturen kan een groep worden aangemaakt. Bv. de “Sportclub”, de “Kaarters”, enz. daartoe selecteren we in “Nieuw”, “Nieuwe groep”. We geven de groep een naam en selecteren de leden uit het adresboek. Tot slot: we krijgen soms veel mails binnen. Die komen allemaal in POSTVAK IN. We kunnen het probleem oplossen door voor een bepaalde groep of een bepaald thema een aparte map te maken. Klik in de Mappenkolom op “Lokale Mappen”. Klik daarna met rechtermuis: er verschijnt een klein venster, met “Openen, Zoeken, en Nieuwe Map… Klik op dit laatste, en geef de nieuwe map een naam, en sluit af met OK. SENIORNET VLAANDEREN basis DL 1