Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

Presentatie over: "Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5"— Transcript van de presentatie:

1 Stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5
Frits Pleiter 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

2 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5
Indeling atoom- en kernfysica (1) wisselwerking (3) bron en röntgentoestel (2) afscherming (3) detectie (4) radiobiologie (6) objectieve risico van straling (6) subjectieve risicoacceptatie (6) grootheden en eenheden (5) wet- en regelgeving (7) praktische stralingshygiëne (8 - 10) afval (11) 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

3 Bron en röntgentoestel ontdekking van radioactiviteit
Henri Becquerel In 1896 experimenteerde Henri Becquerel met uraniumzouten. Na het experiment borg hij het zout op in een kast naast een in papier gewikkelde fotogevoelige plaat. Op een dag zag hij dat deze plaat een zwarting vertoonde op de plaats waar het uraniumzout had gelegen. 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

4 Bron en röntgentoestel definitie van gesloten bron
gesloten bronnen zijn radioactieve stoffen die zijn ingebed in of gehecht aan vast dragermateriaal, of omgeven zijn door een omhulling van materiaal met dien verstande dat hetzij het dragermateriaal hetzij de omhulling voldoende weerstand biedt om onder normale gebruiksomstandigheden elke verspreiding van radioactieve stoffen te voorkomen 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

5 Bron en röntgentoestel toepassingen van gesloten bronnen
meting van respectievelijk onderzoek aan kwaliteit lasnaad Ir, 60Co TBq dikte staalplaat Cs, 241Am 10 GBq dikte sigaretten Sr / 90Y MBq - 40 GBq vulhoogte Cs, 60Co GBq olie- en gasvelden Am GBq chemische analyse röntgenfluorescentie Am, 57Co 40 MBq - 40 GBq gaschromatografie Ni MBq medische toepassingen brachytherapie Sr / 90Y, 125I 2 MBq brachytherapie Cs, 192Ir MBq 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

6 Bron en röntgentoestel ISO 2919
ingekapselde bronnen kunnen getest zijn op 5 onderdelen temperatuur en thermische schok druk stoten vibratie puntbelasting klassering van 1 (niet getest) tot en met 6 (strengste test) gaschromatograaf Ni C32211 industriële radiografie 192Ir C43313 bron met de code C11111 is niet getest, mag wel worden gebruikt 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

7 Bron en röntgentoestel voorbeelden van gesloten bronnen
controle van lasnaad met 192Ir controle van granaat met 252Cf 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

8 Bron en röntgentoestel ontdekking van röntgenstralen
Wilhelm Conrad Röntgen In 1895 ontdekte Wilhelm Conrad Röntgen magische stralen die dwars door een vast object heen ging. Hij noemde het X-stralen. Wij zeggen nu "röntgenstralen". Met röntgenstralen kunnen foto’s worden gemaakt van het inwendige, zoals de botten van een hand of de inhoud van een koffertje. 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

9 Bron en röntgentoestel röntgenbuis
negatieve kathode positieve anode elektronen versnellen elektronen afremmen  (veel) warmte remstraling karakteristieke straling dosistempo > 10 Gy/s mogelijk ! intensiteit verstrooide straling is ongeveer factor 1000 kleiner 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

10 Bron en röntgentoestel röntgenspectrum
remstraling karakteristieke röntgenstraling straling na filtering door buis straling na filtering door extra filter 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

11 Bron en röntgentoestel röntgenspectrum
intensiteit van remstraling neemt toe als Z-waarde van anode groter wordt anodespanning groter wordt anodestroom groter wordt filterdikte kleiner wordt intensiteit van karakteristieke straling neemt toe als energie van remstraling neemt toe als anodespanning groter wordt energie van karakteristieke straling neemt toe als 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

12 Bron en röntgentoestel toepassingen van röntgenstralen
CT-scan 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

13 Bron en röntgentoestel voorbeelden van röntgentoestellen
rond rond tumorbestraling 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5

14 Bron en röntgentoestel NORM
NORM = naturally occuring radioactive materials voorbeelden: uranium + dochters thorium + dochters koolstof (14C) en kalium (40K) soms overal aanwezig (radon in woonruimtes) soms zeer grote hoeveelheden met zeer lage concentratie soms onderworpen aan Besluit Stralingsbescherming olie- en gasindustrie produceert afval dat 210Pb bevat 05/09/2018 stralingsbescherming deskundigheidsniveau 5