Populisme in Nederland en Europa.

Presentatie over: "Populisme in Nederland en Europa."— Transcript van de presentatie:

1 Populisme in Nederland en Europa.
College 3 Mark vlek de Coningh Stichting Oud geleerd, Jong Gedaan

2 Programma College 1: Populisme, een nieuw fenomeen? Wat zeggen wetenschappelijke inzichten over populisme, en is het populisme in Nederland en Europa eigenlijk wel nieuw? College 2: Populisme in Nederland: Fortuyn, Wilders en verder Hoe ziet populisme er uit in Nederland? Zijn Fortuyn, Wilders en andere populisten hetzelfde? College 3: Populisme in Europa: Brexit, Le Pen en Duitsland Wat kunnen we zeggen over de manier waarop populisme is opgekomen in Europa? Kunnen we dat verklaren, en is er met de afgelopen Nederlandse en Franse verkiezingen het populisme een halt toegeroepen? College 4: Grenzen van het populisme: Putin, Erdogan, Trump? Zijn er parallellen te trekken tussen populisme in Nederland, Europa en bijvoorbeeld in andere landen zoals de VS, Rusland, Venezuela en Turkije? Is dat nog wel populisme te noemen?

3 Post-Wilders? Wilders is al enkele jaren gemeengoed in het Nederlands politiek systeem, dit betekent echter niet dat er niets meer verandert.

4 Forum voor Democratie Opgericht door Thierry Baudet, haalde twee zetels in de verkiezingen van 2017. Sterke focus op anti-establishment denken- en retoriek. Het partijkartel Biedt een nieuwe oplossing: democratiseren Digitaal stemmen in de TK Meer directe democratie Gekozen burgermeesters Gelijkenissen maar ook verschillen met de PVV Evenzeer anti-establishment, minder uitgesproken rondom Islam en immigratie. Type populisme?

5 DENK Ontstaan na een breuk van Kuzu en Öztürk met de PvdA
Reactie op het immigratie- en Islamdebat Allochtonen vormen een belangrijk deel van de achterban Presenteert een progressief-socialistisch programma Vervang integratie door acceptatie Ageert tegen structureel en institutioneel racisme Positie van Islam in de samenleving Type populisme?

6 Populisme in Nederland
Programma: Populisme in Europa Scandinavië Duitsland en Frankrijk Italië en Zuid-Europa Een verklaring voor populisme Globalisering en de Modernization losers thesis

7 Populisme in Europa

8 Scandinavië

9 Opkomst van populisme in Scandinavië
Voor Denemarken, Zweden en Noorwegen geldt alle drie dat zij al sinds jaar en dag sterke sociaaldemocraten kennen. In Denemarken en Zweden vergelijkbare patronen met betrekking tot de opkomst van populistische partijen, ondanks de traditioneel sterke positie van de sociaaldemocraten. Wat is hier aan de hand?

10 Volgens Rydgren (2004), twee belangrijke oorzaken:
Dealignment & Realignment of cleavages Salience of the master frame

11 Duitsland en Frankrijk

12 Opkomst van Populisme in Duitsland en Frankrijk
Zowel in Duitsland als Frankrijk zijn de populistische partijen parlementair bijzonder klein (0 en 8 zetels respectievelijk). Echter zijn in beide landen de partijen bekend, breed uitgemeten en vooral het Front National staat natuurlijk bekend als een ‘belangrijke’ populistische partij. Hoe kan dit?

13 De invloed van kiesstelsels
Een kiesstelsel is van enorme invloed op de uitkomst van verkiezingen Het Franse kiesstelsel weet populistische invloeden daarom enorm te dempen. Waarom? Het effect van 2 ronden Maar wat gebeurt er dan in Duitsland?

14 Italië en Zuid-Europa

15 Populisme in Zuid-Europa
Lega Nord, Podemos en Syriza zijn alle drie behoorlijk verschillende partijen: Lega Nord lijkt het meest op de ons bekende rechts radicale populisten, maar voegen een focus op het noorden van Italië toe Podemos lijkt nergens op, en is een links-populistische partij die opkwam in de nasleep van de economische crisis en bezuinigingen Ook Syriza is links, maar vooral anti-establishment en anti-Europees, ook als reactie op de crisis en bezuinigingen Is er iets dat deze partijen bindt?

16 Populisme in Nederland
Programma: Populisme in Europa Scandinavië Duitsland en Frankrijk Italië en Zuid-Europa Een verklaring voor populisme Globalisering en de Modernization losers thesis

17 De Modernization losers thesis
Een veelgehoorde en vaak toepasselijk lijkende verklaring voor de opkomst van populisme is de zogeheten Modernization losers thesis. Wat zou dit betekenen?

18 Modernization losers thesis
Globalisering heeft ongekend veel vooruitgang gebracht in de (Westerse) wereld in de afgelopen 50 jaar. Die vooruitgang is echter niet gelijk verdeeld: er zijn ‘winnaars’ en ‘verliezers’ De kern van de theorie is dat (voornamelijk rechts radicaal) populistische partijen aantrekkelijker zijn voor de ‘verliezers’.

19 Is populisme ‘gestopt’?

20 Vragen?