Recht in het gedwongen kader

Presentatie over: "Recht in het gedwongen kader"— Transcript van de presentatie:

1 Recht in het gedwongen kader
Les 3 Kinderbeschermingsmaatregelen

2 Rode draad week 3 De drie uitgangspunten voor kinderbeschermingsmaatregelen Ondertoezichtstelling Uithuisplaatsing Bevoegdheden gezinsvoogd/gecertificeerde instelling Gedeeltelijk overnemen gezag Gezagsbeëindigende maatregel (vervangt de ontheffing en ontzetting) Crisissituatie: VOTS – Spoedmachtiging uhp Voorlopige voogdij

3 Gezagsbeëindigende Maatregel art. 1: 266 BW
1 maatregel - vervangt de ontheffing en ontzetting Ouders zijn niet staat om binnen een aanvaardbare termijn de opvoedingsverantwoordelijkheid op te pakken of Ouders misbruiken hun gezag Gevolg ouders blijven juridische ouders maar iemand anders gaat het gezag uitoefenen Wie kan verzoek indienen Raad – OM (dient de Raad geen verzoek in dan kan de pleegouder de kinderrechter hierom verzoeken art. 1:267 BW (herstel mogelijk art. 1:277 BW)

4 Voorlopige Voogdij Voorlopige voogdij – gezag wordt voorlopig opgedragen aan een gecertificeerde instelling in afwachting van een definitieve gezagsvoorziening. (grond gelijk aan gezagsbeëindigende maatregel) Voorlopige voogdij kan in twee zeer verschillende situaties worden opgelegd Ouders worden geschorst in hun gezag (art. 1:268 BW) Er wordt geen gezag over de jeugdige uitgeoefend Art. 1:268 BW Gehele of gedeeltelijke schorsing in de uitoefening van het gezag

5 Casus 1 Een vriend van moeder blowt en handelt ook in het huis van moeder in verdovende middelen. De gezinsvoogd van de minderjarige kinderen van moeder heeft al vele malen aangegeven dat hij met name de handel en het rondslingeren van spullen die met de handel te maken hebben buitengewoon ongewenst vindt voor de kinderen. Maar zijn gesprekken helpen niet, het gebruik van de vriend van moeder en zijn handel gaan gewoon door. Leg uit of de gezinsvoogd een schriftelijke aanwijzing kan geven om dit ongewenste gedrag te stoppen.

6 Casus 2 Een gezinsvoogd neemt contact op met de psychiater van moeder om te horen hoe het met haar behandeling staat. Hij wil vooral weten of de psychiater moeder al weer in staat acht om de dagelijkse zorg voor haar kind op zich te nemen. De psychiater laat de gezinsvoogd weten dat hij deze vragen alleen kan beantwoorden met schriftelijke toestemming van moeder. Hoe beoordeel je dit antwoord van de psychiater?

7 Casus 3 Na de scheiding is er een omgangsregeling vastgesteld door de rechter tussen vader Bas en zoon John (10). De gezinsvoogd wil de contacten tussen Bas en zijn vader tijdens de ondertoezichtstelling beperken. Nu zien ze elkaar ieder weekend op zaterdagmiddag. De gezinsvoogd wil een omgangsregeling van eenmaal per drie weken. Leg uit hoe de gezinsvoogd deze contacten kan beperken

8 Rode draad week 4 Minderjarigheid Handelingsonbekwaam Wettelijke vertegenwoordiging Aansprakelijkheid van ouders/voogd

9 Minderjarig Art. 1:233 BW Minderjarigen zijn zij, die nog niet de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt Uitzondering: gehuwd of geregistreerd gehuwd of geregistreerd zijn geweest Op grond van artikel 253ha meerderjarig zijn verklaard.

10 Wat betekent minderjarigheid
Bescherming Handelingsonbekwaam: kan niet zelfstandig zijn/haar rechten uitoefenen. gevolg Minderjarigen moeten vertegenwoordigd worden door zijn/haar wettelijke vertegenwoordiging voor het verrichten van rechtshandelingen en om in rechte op te treden

11 Handelings(on)bekwaamheid
Rechtshandeling: handeling waaruit rechtsgevolg uit voortvloeit… bijvoorbeeld kopen van een biertje… Veel minderjarigen op groepen ervaren het openen van een bankrekening als een probleem, immers toestemming ouder voor nodig. Minderjarigen tot 18 jaar zijn handelingsonbekwaam art. 1:234 BW = niet zelfstandig in het juridisch verkeer optreden Toestemming van ouders/voogd Stel: Minderjarige sluit een overeenkomst – dan is deze overeenkomst vernietigbaar. Er komt wel een geldige overeenkomst tot stand – maar ouders van de minderjarige kunnen deze overeenkomst vernietigen Toestemmig mag verondersteld worden als het gaat om een rechtshandeling waarvan men mag uitgaan dat de minderjarige van deze leeftijd zelfstandig mag verrichten 1:234 lid 3 BW. MvT worden de volgende voorbeelden genoemd: kopen van levensmiddelen, vervoersbewijs, filmvoorstelling, aanschaffen studieboeken, cd’s…….

12 Processuele (on)bekwaamheid
Formele rechtsingang Minderjarigen in Nederland hebben geen algemeen geldende zelfstandige rechtsingang. Een uitzondering vormt het bestuursrecht (8:21 Awb) indien de minderjarige tot een redelijke waardering van zijn belangen in staat wordt geacht. Geen leeftijd genoemd…. De wet voorziet wel voor een aantal specifieke onderwerpen een formele rechtsingang voor minderjarigen van 12 jaar en ouder. art. 1:259 BW minderjarige vanaf 12 jaar kan rechter verzoeken gecertificeerde instelling te vervangen Art. 1:261 lid 2 BW minderjarige vanaf 12 jaar verzoek opheffing ots Art 1:264 lid 1 BW minderjarige vanaf 12 jaar verzoek vervallen verklaring aanwijzing Art 1:265 lid 2 BW minderjarige vanaf 12 jaar kan beslissing uitlokken tot beeindiging/bekorting en wijziging uithuisplaatsing - afwijzing minderjairge naar de rechter (lid 4) Art 1:263g lid 2 BW minderjarige vanaf 12 jaar verzoek gewijzigde contactregeling tussen minderjarige en niet gezagsouder te wijzigen.

13 Processuele (on)bekwaamheid
Informele rechtsingang Minderjarige kan ook aan de rechtbank kenbaar maken dat hij/zij de vaststelling, wijziging of stopzetting van de omgangsregeling wenst. Dit wordt de zogenaamde informele rechtsingang genoemd. Verhoor minderjarige 809 RV In zaken die betrekking hebben op minderjarigen beslist de rechter niet voordat hij de jongere van 12 jaar of ouder in de gelegenheid heeft gesteld zijn mening kenbaar te maken, tenzij het naar het oordeel van de rechter een zaak van kennelijk ondergeschikt belang betreft. De rechter kan een kind dat de leeftijd van 12 jaren nog niet heeft bereikt, in de gelegenheid stellen hem zijn mening kenbaar te maken op een door hem te bepalen wijze.

14 Meerderjarig verklaring minderjarige moeder
Meerderjarig verklaring minderjarige moeder 1:253ha BW Moeder kan het gezag over haar minderjarig kind krijgen: 16 jaar of ouder Omstreeks tijdstip bevalling 16 jaar Indienen van het verzoek: - voor de bevalling of - voor het bereiken van de leeftijd van 16 Rechter beslist niet eerder dan na de bevalling. Is de moeder nog geen zestien bij de geboorte – dan pas als leeftijd heeft bereikt. Inhoudelijke toetsing (niet bij voorraad tenzij regeling) Vraag: is toewijzing van het verzoek in het belang van de moeder en haar kind wenselijk is.

15 Wettelijke vertegenwoordiging
Ouderlijk gezag Gezag Voogdij: 1. Natuurlijk persoon (niet ouder) 2. Rechtspersoon Minderjarige bepaalt niet zelf woonplaats. Scheiding feitelijke woonplaats Co – ouderschap heeft wetgever niet opgelost advies om in het ouderschapsplan hierover afspraken te maken

16 Wat betekent gezag Plicht minderjarige
Wanneer je met het gezag belast bent heb je de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding van de kinderen. Betreft drie aspecten: 1:245 lid 4 BW Persoon van de minderjarige Bewind van zijn vermogen Vertegenwoordiging in burgerlijke zaken De wijze waarop de ouders invulling geven aan het gezag is in principe vrij. Plicht van ouder is nader omschreven in artikel 1:247 BW (voogd 1: 248 BW) De ouder heeft de plicht en het recht zijn minderjarige kind op te verzorgen en op te voeden. Gezag neemt af naar de mate waarin het eigen inzicht van het kind (…) toeneemt. Plicht minderjarige 1:249 BW de minderjarige dient rekening te houden met de aan de ouder/voogd toekomende bevoegdheden in het kader van de uitoefening van het gezag.

17 Woonplaats Degene met het gezag heeft ook het recht om de feitelijke verblijfplaats van de minderjarige te bepalen. Minderjarigen hebben een afgeleide woonplaats (1:12 BW) Als woonplaats van de jeugdige geldt de woonplaats van de gezagsouders = van belang voor de verantwoordelijkheid van eventuele jeugdhulp… Uitzondering: minderjarige staat onder voogdij dan feitelijke verblijfplaats (art 1.1 Jeugdwet)

18 Weglopers Jeugdige die wegloopt handelt in strijd met het gezag van de ouder Schuilhouden van een wegloper is strafbaar (art. 280 Sr)

19 Aansprakelijkheid van ouders Wie betaald de schade:
Ouders zijn aansprakelijk voor hun kinderen, dus ook voor het betalen van de door hen aangerichte schade. Art 1:164 BW Kinderen tot 14 jaar schade voor rekening van ouders/voogd. Minderjarige van 14 en 15 jaar ouder/voogd aansprakelijk, tenzij ze aan kunnen tonen dat zij de schade niet konden voorkomen. Minderjarige 16 en 17 jaar: zelf en als enige aansprakelijk voor vergoeding van de door hem aangerichte schade. Wettelijke aansprakelijkheidsverzekering afsluiten voor henzelf en de kinderen is een aanrader

20 Casus 4 Bas is 15 jaar. Hij wil al een scooter kopen. Hij heeft hierover ook gesproken met zijn ouders, maar die willen dat hij nog een jaartje wacht. Bas trekt zich hier niets van aan en gaat met de creditcard van zijn moeder naar de winkel en koopt een gloednieuwe scooter van 800 euro. De ouders van Bas zijn erg boos en willen de koop ongedaan maken, kan dit (licht je antwoord toe)? Bas heeft de scooter gekocht van zijn zelf verdiende geld, kunnen zijn ouders de koop ongedaan maken (toelichten)?

21 Casus 5 Bas (13) vernielt de vier schommels in een speeltuin in de buurt. De schade bedraagt € 3.000,-. De moeder van Bas was niet getrouwd toen Bas werd geboren. Haar vriend Peter heeft Bas erkend. Leg uit wie aansprakelijk is of zijn voor de schade die Bas heeft aangericht.

22 Casus 6 Ali (13) en Bjorn (14) vernielen op weg naar huis een wachtruimte bij een bushalte. De schade bedraagt € ,-. Leg uit wie aansprakelijk gesteld kan worden voor deze schade.

23 Casus 7 Josh woont al drie jaar in het kader van een ondertoezichtstelling in een pleeggezin in Almere. Zijn ouders wonen in Amsterdam. Wat is de woonplaats van Josh?

24 Beschermingsmaatregelen volwassenen
Niet alleen minderjarigen maar ook meerderjarigen hebben soms bescherming nodig. Als zij niet meer goed voor zichzelf kunnen zorgen of hun financiën niet meer zelf kunnen regelen kan de rechter 3 soorten beschermingsmaatregelen nemen: Curatele Bewind Mentorschap De aanvraagprocedures bij de kantonrechter vallen onder het burgerlijk recht (civiel recht). Advocaat is niet verplicht.

25 Curatorschap Curatele voor financiële en persoonlijke beslissingen
Curatele is voor mensen die hun financiële en persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen en voor wie beschermingsbewind en/of mentorschap niet volstaat. Een curator beslist over geld, verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam. Alle lopende ondercuratelestellingen staan in het openbare curatele- en bewindregister.

26 Bewind Bewind voor financiële beslissingen
Beschermingsbewind is voor mensen die hun financiële zaken niet zelf kunnen regelen. De beschermingsbewindvoerder beheert het geld en de goederen van de betrokkene. Beschermingsbewind kan wegens verkwisting of het hebben van problematische schulden worden ingesteld. Deze bewinden staan in het openbare curatele- en bewindregister.

27 Mentorschap Mentorschap voor persoonlijke beslissingen
Mentorschap is voor mensen die hun persoonlijke zaken niet meer zelf kunnen regelen. De mentor beslist over de verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene.

28 https://www. rechtspraak
juristen/Reglementen-procedures-en-formulieren/Civiel/Curatele- bewind-en-mentorschap/Paginas/default.aspx#b6c896dc-0eff-4ed4- 992e-aa ae