Inspiratiemoment Ter voorbereiding van de

Presentatie over: "Inspiratiemoment Ter voorbereiding van de"— Transcript van de presentatie:

1 Inspiratiemoment Ter voorbereiding van de
dialoogdag ‘recht op werk, voor iedereen?’ 6 november 2014 Huis van de Sport, Antwerpen - Berchem

2 Doel van dialoogdag ecm in armoede samenbrengen
samen met hen dieper ingaan op het recht op werk en de uitsluiting hen ervaringen hierover laten uitwisselen vinden van gedeelde problemen en zoeken naar structurele oplossingen adviezen formuleren en geven aan politici, beleidsmakers, diensten…

3 Task force – programma dialoogdag
09:30 – 10:00: onthaal 10:00 – 10:15: verwelkoming 10:15 – 11:45: werkgroep deel 1 11:45 – 13:00: lunch 13:15 – 14:15 : werkgroep deel 2 14:15 – 15:00 : beleidsmarkt 15:00 – 15:30 : plenair gedeelte met beleidsmaker & slot

4 Task force - werkgroepen
Sterke moderator & aparte verslagnemer Kleine groepjes Uitwisseling tussen deelnemers Komen tot een gedeelde visie en zoeken naar adviezen, oplossingen… Terugkoppeling nr alle deelnemers Terugkoppeling naar beleidsmakers

5 Task force - werkgroepen
Hoe omgaan met diverse talen? Genoeg visuele ondersteuning Kleine groepjes Niet te lange werkgroepen Genoeg afwisseling 1 voertaal? Fluistertolken? Taalgroepjes?

6 Task force - inhoud Werk & impact op het gezin Deze werkgroep richt zich naar vrouwen (en moeders). Werk kan een belangrijke hefboom zijn uit/tegen armoede. Wat voor impact heeft (g)een job op je gezin, je man, jezelf, je kinderen? Wil je als vrouw zelf aan de slag gaan? Wat zijn obstakels? Zijn de jobs te combineren met de zorg voor de kinderen? Als de overheid meer vrouwen aan de slag wil helpen, welke acties zijn hiervoor nodig? Werk & anderstaligheid Deze werkgroep richt zich op anderstaligen, die ervaren hoe moeilijk het is om een job te zoeken, te vinden en te houden, als Nederlands niet je moedertaal is. Op welke manieren speelt ‘Nederlands’ een probleem in de zoektocht naar werk? Op vlak van vinden van vacatures, solliciteren, het krijgen van begeleiding en opleiding, het krijgen van een job…? Zijn de gestelde problemen altijd terecht? Zijn taallessen (altijd) een oplossing? Zijn er andere oplossingen/maatregelen die kunnen helpen?

7 Task force - inhoud Werk & diploma’s: Deze werkgroep richt zich op hogergeschoolden, die in het land van herkomst of in België een hoger diploma behaald hebben. Hebben etnisch-culturele minderheden met een hoger diploma, meer kans op werk? Houden begeleiders (VDAB, OCMW, uitzendkantoren) in je traject naar werk rekening met je behaald diploma? Waarderen werkgevers het hoger diploma? Sluit het werk aan met je competenties? Welke inspanningen zijn nodig bij de overheid, de VDAB, werkgevers… opdat elk talent ten volle benut kan worden? Werk & mensen zonder wettig verblijf: Deze werkgroep richt zich naar mensen zonder wettig verblijf. Mensen zonder wettig verblijf zitten in een onmogelijke situatie: enerzijds mogen ze niet werken, anderzijds krijgen ze geen hulp of uitkering. In hun overlevingsstrijd, proberen ze toch (hier en daar) werk te vinden. Hoe vinden ze werk? Wie zijn hun werkgevers? Hoe zien de jobs eruit? Worden ze goed behandeld? Kennen ze hun arbeidsrechten?

8 Task force - inhoud Als werk niet gaat, andere vormen van maatschappelijke participatie: Deze werkgroep richt zich naar mensen voor wie werk tijdelijk geen of niet (meer) een optie is. Werk is voor velen een manier om zinvol bezig te zijn, bij te dragen aan de maatschappij, onder de mensen te zijn… Als werken niet gaat, wat doen mensen dan in de plaats? Vrijwilligerswerk, verenigingsleven, opleiding, zorg kinderen …? Waarom doen ze dat? Worden ze hiervoor maatschappelijk gewaardeerd of ervaren ze eerder weerstand en problemen? Welke rol speelt de eigen vereniging/organisatie voor u? Discriminatie en vooroordelen op de arbeidsmarkt. De arbeidsmarkt sluit meer en meer uit. Etnisch-culturele minderheden, 50-plussers, mensen met een arbeidshandicap of een invaliditeitsverleden, laaggeschoolde jongeren en schoolverlaters, gedetineerden… Hoe verloopt de zoektocht naar werk? Welke vooroordelen zijn er? Hoe gaan begeleiders en werkgevers om met die vooroordelen? Hoe ga je zelf om met die vooroordelen? België heeft reeds een uitgebreid anti- discriminatie-wetgeving, wat is nodig? Begeleiding naar werk Werk zoeken is niet makkelijk. Werkzoekenden kunnen voor hulp terecht bij de VDAB, en soms bij het OCMW (als je een leefloon ontvangt). Hoe is de dienstverlening? Heb je het gevoel dat je geholpen wordt richting werk? Wat loopt goed, wat minder? Houdt de begeleiding rekening met je situatie? Wat kan verbeterd worden?

9 Voorbereiding is noodzakelijk
Voorbereiding Deel 1 (algemeen) Voorstellen van de dialoogdag Voorstellen van het Netwerk tegen Armoede + manier van werken Polsen naar de interesse van leden/bezoekers… om hier ervaringen over te delen en deel te nemen aan de dialoogdag

10 Voorbereiding is noodzakelijk
Voorbereiding Deel 2 (met potentiële deelnemers) Welke thema’s (cf werkgroepen) leven er bij ons? Welke werkgroep(en) kiezen we? Wat zijn de ervaringen per werkgroep en wat willen we hier zeker meegeven Wie neemt effectief deel en welke rol neemt men op?

11 Aandachtspunten Voorbereiding Deel 1 (algemeen)
Duidelijke verwachtingen scheppen & bijstellen Armoede bespreken? Voldoende veiligheid inlassen om deel te nemen.

12 1. Duidelijke verwachtingen scheppen & foute verwachtingen bijstellen
Juiste verwachtingen scheppen (tools: ) Vooruitnodiging PPT met foto’s Foute verwachtingen bijstellen Mensen zullen niet hun heel levensverhaal kunnen vertellen Het is geen jobbeurs Mensen zullen individueel niet geholpen worden

13 Vooruitnodiging

14 2. Armoede bespreekbaar? In sommige werkingen spreekt men zeer open over armoede, in andere is het nog een taboe. Deelnemers moeten zich niet identificeren als ‘persoon in armoede’ Wél moeten deelnemers minimaal op de hoogte zijn dat ze naar een dialoogdag gaan die de oorzaken van armoede en sociale uitsluiting (op vlak van werk) bespreekt en zoekt naar oplossingen hiervoor. We moeten vermijden dat mensen compleet uit de lucht vallen als ze het woord ‘armoede’ opeens horen.

15 3. Veiligheid bewaken Nagaan wat de drempels zijn om deel te nemen
Drempels aanpakken Voorzien van vertrouwensfiguur Voorzien fluistertolk Duidelijke afspraken over de rol van elke deelnemer (woordvoerder, begeleider, toehoorder…). Degelijke voorbereiding Vervoer

16 Voorbereiding Deel 2 Welke thema’s (cf werkgroepen) leven er bij ons?
Welke werkgroep(en) kiezen we? Wat zijn de ervaringen per werkgroep en wat willen we hier zeker meegeven Wie neemt effectief deel en welke rol neemt men op?

17 Voorbereiding Deel 2 Aandachtspunten
Planning (voorbereiding) Van ik naar wij: ik /wij analyse Concrete tools om een bepaald thema (werkgroep) te bespreken

18 Voorbereiding Deel 2 1. Planning
Groepsgrootte Tijdsduur? Aantal begeleiders? + wie neemt welke rol op? Verslag nemen?

19 Voorbereiding Deel 2 2. Ik/wij-analyse
Heeft je groep ervaring met groepswerk? Gezamenlijke taal? Ervaring met benoemen maatschappelijke component van uitsluiting? Communicatie als wiel of ster? > getuigenissen Ervaringen delen: ervaringen verrijken Belang van vertrouwen (in begeleiding, in andere groepsleden

20 Voorbereiding Deel 2 1. Planning (procedure)
2 voorbereidingssessies of meer? Minimum: thema kiezen en knelpunten eerste keer bespreken. Zoek GGD qua thema + qua analyse Zelfde analyse voor verschillende knelpunten Meerdere sessies: verbreden en verruimen ervaringen Lerend proces: kaderen ervaringen in ruimer perspectief Dialoog met anderen, eventueel een dienst of andere werking uitnodigen

21 Voorbereiding Deel 2 Proces .. rol van de begeleider
Zorgen dat iedereen aan het woord komt Samenvatten en navragen of alles goed verstaan is.. Luisteren: niet te veel vanuit jezelf spreken Veiligheid bewaken (vertrouwen, groepsafspraken,…)

22 Voorbereiding Deel 2 Algemene tips / ideeën
Kalender bijhouden (bv wasdraad) Mindmapping, praatplaten, werken met foto’s,… Boom Werken met kaartjes vgl TUB Getuigenissen of stellingen per deelthema Advocaat van de duivel

23

24

25 Bron: Samenlevingsopbouw Provincie Antwerpen

26 En verder? A-z- boekje (indien in een ruimer proces ook andere thema’s aan bod komen Doorwerken op het thema: spreek eens af met een andere werking

27 Specifieke tools ikv dialoogdag
Algemeen Vooruitnodiging PPT met sfeerfoto’s van een dialoogdag Voorstellingsfilmpje Netwerk tegen Armoede Voorstellingsfilmpje APGA Inhoudelijke bespreking Fotoplaten Richtvragen per werkgroep (zie vooruitnodiging) Filmpje Dossier Recht-Op en Samenlevingsopbouw Antwerpen-stad

28 Fotoplaten

29 (Mensen) Zonder Wettig Verblijf
Begeleiding naar werk (Mensen) Zonder Wettig Verblijf Diploma RECHT OP WERK? Vooroordelen & Discriminatie Gezin Taal / Anderstaligheid Soort werk

30 Werkgroep 1. Werk en impact op het gezin
Voor wie? Deze werkgroep richt zich naar vrouwen (en moeders). Richtvragen Wat voor een impact heeft (g)een job op je gezin, je man, jezelf, je kinderen? Wil je als vrouw zelf aan de slag gaan? Vind je makkelijk werk? Wat zijn obstakels? Zijn de jobs te combineren met de zorg voor de kinderen? Als de overheid meer vrouwen aan de slag wil helpen, welke acties zijn hiervoor nodig?

31 Werkgroep 1. Werk en impact op het gezin
Uitspraken ‘Ik kon nachtwerk doen bij een bakkerij, maar mijn man wilde niet dat ik het aanvaardde. Hij vond nachtwerk niets voor vrouwen’(Ihsane) “Mijn huwelijk begon moeilijk te lopen omdat ik (op mijn job) steeds hogerop klom en ook meer verantwoordelijkheid kreeg. (…) Dat was voor hem moeilijk te aanvaarden. Ik trachtte tenslotte mijn huwelijk te redden door twee kansen op promotie voorbij te laten gaan (APGA) ‘Ik ben op zoek naar werk maar het is niet simpel. De meeste jobs starten vaak vroeger dan de kinderopvang en de school, of eindigen later. Mijn man werkt, en ik heb niemand anders die de kinderen dan kan opvangen’ (Ihsane) “De periode dat de kinderen klein waren, vond ik niet geschikt om werk te zoeken of om te gaan werken. Ik had werk genoeg want ik heb mijn kinderen ten slotte alleen moeten groot brengen.” (APGA)

32 Werkgroep 2. Anderstaligheid
Voor wie? Deze werkgroep richt zich op anderstaligen, die ervaren hoe moeilijk het is om een job te zoeken, te vinden en te houden, als Nederlands niet je moedertaal is. Richtvragen Op welke manieren speelt ‘Nederlands’ een probleem in de zoektocht naar werk? Op vlak van vinden van vacatures, solliciteren, het krijgen van begeleiding en opleiding, het krijgen van een job…? Zijn de gestelde problemen altijd terecht? Zijn taallessen (altijd) een oplossing? Zijn er andere oplossingen/maatregelen die kunnen helpen?

33 Werkgroep 2. Anderstaligheid
Video ‘De weg naar werk : Recht-Op & Samenlevingsopbouw Antwerpen-stad’ Uitspraken ‘Ik volg Nederlandse lessen. Het is belangrijk om Nederlands een beetje te kunnen spreken en begrijpen. Alleen al om je weg naar een job te kunnen vinden. Je moet daarvoor het adres kunnen lezen, en het openbaar vervoer kunnen nemen en de weg kunnen vragen…’ (Ihsane) ‘Het is moeilijk voor mij om werk te vinden. Ik ga naar de fabriek of interim, maar ze vragen perfect Nederlands, ik kan niet perfect, maar een klein beetje. Ik ga 3 keer per week naar de Nederlandse les.(Filmpje Recht-Op) Het taalprobleem is niet het echte probleem. Er zijn namelijk aan de ene kant mensen die de taal niet spreken en toch aan het werk zijn.Terwijl er andere jongeren zijn die zeer goed Nederlands spreken en juist zonder werk zitten. (dossier activering)

34 Werkgroep 3. Diploma’s Voor wie? Richtvragen
Deze werkgroep richt zich naar hogergeschoolden, die in het land van herkomst of in België een hoger diploma behaald hebben. Richtvragen Hebben etnisch-culturele minderheden met een hoger diploma, meer kans op werk? Houden begeleiders (VDAB, OCMW, uitzendkantoren) in je traject naar werk rekening met je behaald diploma? Waarderen werkgevers het hoger diploma? Sluit het werk aan met je vaardigheden? Welke inspanningen zijn nodig bij de overheid, de VDAB, werkgevers… opdat elk talent ten volle benut kan worden?

35 Werkgroep 4. Werken zonder wettig verblijf
Voor wie? Deze werkgroep richt zich naar mensen zonder wettig verblijf. Ze zitten in een onmogelijke situatie: ze mogen niet werken, maar krijgen tegelijkertijd krijgen geen hulp of uitkering. In hun overlevingsstrijd, proberen ze toch (hier en daar) werk te vinden. Richtvragen Hoe vinden ze werk? Wie zijn hun werkgevers? Hoe zien de jobs eruit? (loon, uren, soort werk…) Worden ze goed behandeld? Kennen ze hun arbeidsrechten? Wat doen ze als die rechten geschonden worden?

36 Werkgroep 4. Werken zonder wettig verblijf
Video ‘stemmen zonder papieren over werk’ - De Meeting Uitspraken ‘Jarenlang was Malik een sans-papiers. In 2004 kwam hij van Marokko naar ons land in de hoop werk te vinden.‘Ik heb veel banen gehad, maar ik was vooral bedreven in metaaldraaiwerk. Ik werkte bij een bedrijf in Brussel dat me 5 euro per uur gaf. In het zwart, natuurlijk. Ik had geen papieren. Ik klopte veel uren en verdiende tot 800 euro per maand.’ (…) Malik haalt de schouders op. ‘Ik heb nooit wakker gelegen van het geld. (…) Ik zocht er niet veel achter, ik wilde ook geen druk zetten door mijn baas veel vragen te stellen. Hij was als een grote broer voor mij.’ (De Meeting) ‘Munir (42) komt uit Marokko en is sinds 2006 in België. ‘Eerst werkte ik anderhalf jaar in het zwart in een winkeltje op de site van het slachthuis van Anderlecht. Daarvoor kreeg ik 40 euro per dag, plus een ontbijt, om te werken van 4 uur ’s ochtends tot 10 uur s’avonds. Daarna werkte ik in de schoonmaaksector, aan ongeveer 6 euro per uur. Ook in het zwart.’. ‘Vier jaar heb ik in het zwart gewerkt. De laatste vier maanden ben ik niet betaald geweest’, zegt hij boos. ‘Vorig jaar heb ik hier en daar een job gedaan. Maar ik weet niet wat ik moet doen.’ (De Meeting) ‘Ik probeer hier en daar wat bij te verdienen door te poetsen bij mensen. Dat zijn mensen die ik ken van de moskee, maar ik deel ook soms papiertjes uit aan de moskee.’ (Ihsane)

37 Werkgroep 5. Als werk niet gaat, andere vormen van maatschappelijke participatie
Voor wie? Deze werkgroep richt zich naar mensen voor wie werk tijdelijk geen of niet (meer) een optie is. Werk is voor velen een manier om zinvol bezig te zijn, bij te dragen aan de maatschappij, onder de mensen te zijn… Richtvragen Als werken niet gaat, wat doen mensen dan in de plaats? Vrijwilligerswerk, verenigingsleven, opleiding, zorg kinderen …? Waarom doen ze dat? Worden ze hiervoor maatschappelijk gewaardeerd of ervaren ze eerder weerstand en problemen? Welke rol speelt de eigen vereniging/organisatie voor u?

38 Werkgroep 5. Als werk niet gaat, andere vormen van maatschappelijke participatie
Uitspraken ‘Door het netwerk dat ik nu opbouw en mijn vrijwilligerswerk, merk ik dat ik terug een beetje leef. Dat alles wat dragelijker wordt. Het is één van mijn reddingsboeien die ik nodig heb om er te staan in het leven, en te blijven staan en vooral om te overleven… ‘(Wieder) ‘Eén van onze vrijwilligers bij De Vierdewereldgroep heeft het momenteel moeilijk thuis, door haar te blijven uitnodigen in de vereniging, haar aan te spreken als vrijwilligers, blijft ze bezig. De vereniging is in die zin voor haar een tweede thuis.’ (Vierdewereldgroep MvM, Aalst) ‘De appreciatie die je krijgt van die gehandicapten en de mensen die zeggen ‘amai chapeau, kan je dat aan? Dat is toch zwaar, zo werken met mentaal gehandicapten’. Maar er wordt ook anders op gereageerd. Mensen die zeggen ‘vrijwilligerswerk, daar moet ge toch goed zot voor zijn’. (De Lage Drempel, Mechelen)’ ‘Het is ook frustrerend. Voor die werkloosheidsuitkering kijken ze enkel naar je inspanningen op de arbeidsmarkt. Terwijl ik toch ook veel doe en goed doe. Ik zorg goed voor mijn vier kinderen, help hen bij hun huiswerk… Als ik dat niet zou doen, zouden ze even goed in een instelling kunnen zitten, dat kost de maatschappij ook geld. Ook mijn moeder, die al wat ouder is en nog alleen woont, ik help haar. Voor hetzelfde geld zat ze anders al in een bejaardentehuis… En ik doe vrijwilligerswerk in de vereniging… Waarom ziet men dat niet? Waarom erkent men die inspanningen niet?’ (interview Warm Hart) ‘Voor de voldoening dat je uit het vrijwilligerswerk haalt. Mijn baas in de vereniging gelooft echt in mij en via het werk in de vereniging kan ik bewijzen wat ik kan. Het daagt me uit en met het werk dat ik nu doe, kan ik iets betekenen voor anderen. (..) Bovendien smaakt zo’n uitkering, toch altijd een beetje wrang. Mensen zien je vaak als een profiteur, dat kwetst. Je wilt zo graag, maar dat zien ze niet. Je krijgt gewoon die stempel opgeplakt, dat doet pijn.’ (Interview Warm Hart)

39 Werkgroep 6. Discriminatie en vooroordelen op de arbeidsmarkt.
Voor wie? De arbeidsmarkt sluit meer en meer uit. Etnisch-culturele minderheden, 50-plussers, mensen met een arbeidshandicap of een invaliditeitsverleden, laaggeschoolde jongeren en schoolverlaters, gedetineerden… Iedereen met ervaringen in uitsluiting en ongelijke behandeling op de arbeidsmarkt Richtvragen Hoe verloopt de zoektocht naar werk? Welke vooroordelen kom jij tegen? Hoe gaan begeleiders en werkgevers om met die vooroordelen? Hoe ga je zelf om met die vooroordelen? België heeft reeds een uitgebreid anti-discriminatie- wetgeving, wat is nodig?

40 Werkgroep 6. Discriminatie en vooroordelen op de arbeidsmarkt .
Video ‘Solliciteren met een ander kleurtje’ – Hand in hand vzw Video ‘stop mensen niet in hokjes’ - Kif Kif Uitspraken Na mijn opleiding als kinderverzorgster, ging ik solliciteren, maar ik vind niets. Iedereen doet moeilijk over mijn hoofddoek. (Ihsane) “Na mijn opleiding solliciteerde ik in een schoonmaakbedrijf. Daar kreeg ik te horen dat ik eerst moest afvallen en iets aan mijn tanden moest doen vooraleer ik er werk kon krijgen.” (APGA) “Ik denk dat het bijzonder onderwijs een stempel op mensen drukt. Het is niet gemakkelijk om aan werk te geraken.” (APGA) “Ge voelt ze al denken als ik nog maar binnenkom. 't Is er weer zo ene.” (Uit interview van iemand van een vereniging) “Ik hoorde dat ze bij … mensen zochten. Ik ging langs om me aan te bieden. Ze vroegen of ik werk had of dopte. Ik zei dat ik op het OCMW stond. Toen antwoordden ze me: dat is een slecht begin. En dan dat ze nog zouden bellen.” (Uit interview van iemand van een vereniging)

41 Werkgroep 7. Begeleiding naar werk.
Voor wie? Werk zoeken is niet makkelijk. Werkzoekenden kunnen voor hulp terecht bij de VDAB, en soms bij het OCMW (als je een leefloon ontvangt). Iedereen die ervaring heeft met de VDAB of OCMW in functie van begeleiding nr werk. Richtvragen Hoe is de dienstverlening? Heb je het gevoel dat je geholpen wordt richting werk? Wat loopt goed, wat minder? Houdt de begeleiding rekening met je situatie? Wat kan verbeterd worden?

42 Werkgroep 7. Begeleiding naar werk.
Dossier Tussen droom & werkelijkheid - Wieder’ ism Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen Uitspraken Ze zeggen het altijd zo mooi, “maar meneer wij zijn er voor jou, en we zullen samen een oplossing zoeken voor jouw probleem.” Toch had ik altijd het gevoel dat ze neer keken op me. Ik was één van die zovele, die geen werk vond, en die ze waarschijnlijk in hun koffiepauze omschreven als die lastigen, en de werkonwilligen. Iedere keer pepte ik me op, wanneer ik naar hen moest, maar altijd kwam ik zeer gefrustreerd thuis. De manier waarop ze me behandelen, was de grootste reden van mijn frustraties en kwaadheid. Ik merkte bij mezelf dat het 5 voor twaalf was, en dat ik begon te verzuipen. (Wieder) “Ik heb slechte ervaringen met de VDAB. Ik voelde me er een nummer. Vaak werd ik ergens naar toe gestuurd waar de job al lang ingenomen was. Ik ben vaak voor Piet Snot naar de VDAB geroepen. (APGA) Er wordt niet geluisterd. Het verhaal van mensen wordt vaak afgedaan als niet geloofwaardig. VDAB focust op activering, zonder rekening te houden met de inspanningen die gebeuren. (ervaringsuitwisseling Netwerk)

43 Nog vragen & nood aan individuele ondersteuning ?
Samira Castermans 0486/780483