Ouderen in Veilige Handen

Presentatie over: "Ouderen in Veilige Handen"— Transcript van de presentatie:

1 Ouderen in Veilige Handen
Voorlichtingsbijeenkomst voor ouderen in Gelderland-Zuid Datum, plaats Presentator

2 OUDEREN IN VEILIGE HANDEN
Programma- onderdelen: Waar denkt u aan bij ouderenmishandeling? Wat is ouderenmishandeling? Kent u voorbeelden (eigen omgeving?) Doet u er dan iets aan? Wat kunt u doen? Hoe te voorkomen?

3 Waar denkt u aan bij ouderenmishandeling?

4 Wat is ouderenmishandeling?
“Ouderenmishandeling is het handelen of het nalaten van handelen van al degenen die in een terugkerende persoonlijke of professionele relatie met de oudere staan, waardoor de oudere persoon lichamelijke en/of psychische en/of materiele schade lijdt en waarbij van de kant van de oudere sprake is van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid.”

5 Ontwikkelingen Vergrijzing in Europa
Ouderen blijven langer thuis wonen Mantelzorgers combineren zorgtaken met een baan en opvoeding eigen kinderen Nieuwe bezuinigingen

6 Taboe Schaamte Angst Niet de vuile was buiten hangen
Je wordt afhankelijker van mensen in je directe omgeving, dat wil je niet verliezen

7 Verschillende vormen Lichamelijk Psychisch Verwaarlozing
Financiële uitbuiting Seksueel misbruik Schending van rechten Vaak meer vormen tegelijk

8 Proces Het begint klein, maar kan escaleren
Er ontstaat een patroon van gewoonten Iemand die zorgt kan pleger worden

9 Kenmerken Soms geen opzet maar onmacht. Overbelasting van o.a. mantelzorger. Soms moedwillige (opzettelijke) desinteresse, wraak of financieel gewin. Het komt in iedere bevolkingsgroep voor

10 Wie zijn de plegers? Landelijk geregistreerd door Veilig Thuis
56% (klein)kinderen ! 34% (ex)partner ! 5% een ander familielid 5% kennissen, buren of anders Meestal in persoonlijke kring. Minder dan 0,1% beroepskracht, 2% overige, 0 % vrijwilliger 70% van de slachtoffers is vrouw.

11 Hoe vaak? Schattingen: jaarlijks 200.000 slachtoffers.
bij geestelijk gezonde ouderen vanaf 65 jaar: 1 op de 20 (= 5,5%). Bij dementie: 1 op de 3! Vrouwen zijn vaker slachtoffer (71 %)

12 Verschijningsvormen

13 Leeftijd slachtoffers
Van 66 tot 69 jaar 27% Van 70 tot 79 jaar 39% Van 80 tot 89 jaar 26% Van 90 tot 99 jaar 8% 100 plus meldingen Onbekend 35%

14 Kent u voorbeelden uit uw omgeving of herkent u het
Kent u voorbeelden uit uw omgeving of herkent u het ? Wat zou u kunnen doen?

15 Wat kunt u doen als u het ziet?
Bespreken met het slachtoffer Bespreken met familie of kennissen van het slachtoffer Advies vragen bij professionals (sociaal wijkteam, thuiszorg, huisarts, welzijn/ouderenadviseur) Advies vragen aan Veilig Thuis (kan anoniem) Melding doen bij Veilig Thuis

16 Veilig Thuis Advies Meedenken Wat kunt u zelf nog ondernemen
Verantwoordelijkheid blijft in eerste instantie bij vrager Anoniem

17 Veilig Thuis Melding Niet meer anoniem
Onderzoek: Wat gaat goed, wat gaat niet goed? Veiligheid van de oudere is het belangrijkst! Huisbezoek is mogelijk Overleg met hulpverleners in de gemeente Juiste hulpverlening erbij betrekken (bijvoorbeeld de huisarts, ouderenadviseur, de bank, de politie) Veiligheidsplan/herstelplan maken en blijven volgen Gezamenlijke verantwoordelijkheid van Veilig Thuis, professionals en de betrokkenen (slachtoffer en dader)

18 Wie doet melding bij Veilig Thuis?
Landelijke cijfers: 74 % door beroepskrachten en vrijwilligers. 12 % door het slachtoffer. 13 % door familie. 29 % zijn anonieme melders. Veilig Thuis

19 Financiële uitbuiting ouderen
Het ongepast gebruik maken van bezittingen van ouderen. slachtoffers per jaar (minimaal) 413 meldingen aan Veilig Thuis (landelijk) 85% is een familielid de dader.

20 Vormen financieel misbruik
Wegnemen geld, sieraden, goederen. Verkoop van eigendommen Misbruik van machtigingen Koop op naam slachtoffer Gedwongen testamentwijzigingen Financieel kort houden Misbruik van (spaar)rekeningen Noodzakelijke hulpmiddelen onthouden t.g.v. eigen gebruik.

21 Mantelzorgers 3,5 miljoen Nederlanders verlenen mantelzorg
1 op de 10 mantelzorgers maakt zich schuldig aan fysiek geweld en 1 op 3 aan verbaal geweld mantelzorgers raken overbelast

22 Mantelzorg, waar kan het misgaan?
Mantelzorger zijn tegen wil en dank, er alleen voor staan Uitputting, frustratie, geen erkenning Tegenwerking of agressie oudere Andere machtsverhoudingen/ oud zeer/ familieconflicten

23 Preventie van ouderenmishandeling
Informatie: ik ben niet alleen Grenzen stellen, dit mag niet, dat kan wel EIGEN REGIE VOEREN in welke vorm dan ook Escalatie voorkomen: zo vroeg mogelijk in het proces Voorkomen is beter dan ‘genezen’ Risicofactoren ombuigen tot beschermende factoren Zorg om elkaar

24 Signalen bij het slachtoffer
Zichtbaar letsel Depressieve, angstige indruk Onverzorgde, verwaarloosde indruk Spullen of sieraden verdwijnen Toename schuldeisers Veranderd eet- of slaappatroon Weigeren van hulp of gesprekken Onverzorgde woning

25 Risicofactoren bij de oudere
Afhankelijkheid Sociaal isolement Loyaliteitsgevoelens t.o.v. pleger Geweld normaal vinden Ingrijpende gebeurtenissen; zoals verhuizing, verlies partner, ziekte

26 Risicofactoren bij de pleger
Overbelasting mantelzorg Psychische gesteldheid bijv. verslaving of psychische en sociale problemen Lichamelijke ziekte; bijv. dementie Afhankelijkheid bijv. voor huisvesting en inkomen Oud zeer familieconflicten

27 Wat helpt? Weerbaarheid en eigen zaken blijven regelen
Informatie bij ouderen over ouderenmishandeling Ondersteuning bij overbelasting van de mantelzorger Het durven bespreken van knelpunten en zorgen Zorgverleners weten wat de signalen zijn Breed sociaal netwerk (familie/kennissen/buren)

28 Signaleren: horen, zien en niet zwijgen

29 Samenvattend JE ZIET HET PAS ALS JE HET GELOOFT
Het komt voor in alle lagen van de bevolking Het kent verschillende verschijningsvormen Het is een onaanvaardbaar maatschappelijk probleem Het stopt nooit vanzelf, dus bespreek het! OUDEREN IN VEILIGE HANDEN Veilig Thuis Gelderland-Zuid

30 Vragen of opmerkingen?