Wat gebeurt er in de hersenen als we lezen of schrijven?

Presentatie over: "Wat gebeurt er in de hersenen als we lezen of schrijven?"— Transcript van de presentatie:

1 Wat gebeurt er in de hersenen als we lezen of schrijven?

2 vlak pardoes struigom stoekan mousserend cantate hate speech private banking billijken minimummummificatie

3 Eenkanaalsmodel (single route model) Letter voor letter naar klanken omzetten. Wat verwacht je? -Bekende en onbekende woorden lees je even snel. (-) -Woorden met digrafen (ui, oe, th) lees je langzamer dan woorden zonder digrafen. (-) -Niet-klankzuivere woorden (mousserend, privacy) lees je langzamer dan klankzuivere woorden. (-) -Optisch lastige woorden (minimummummie) lees je langzamer dan optisch makkelijke woorden. (+) -Klankzuiver gespelde talen hebben minder sprekers met lees- en schrijfproblemen. (+)

4 Tweekanaalsmodel (dual route model) Letter voor letter naar klank omzetten, en: Bekende woorden/woordgroepen meteen herkennen. Wat verwacht je? -Bekende woorden herken je sneller dan onbekende. (+) -Bekende woorden met digrafen lees je even snel als woorden zonder digrafen. (+) -Niet-klankzuivere woorden lees je even snel als klankzuivere woorden. (+) -Optisch lastige woorden lees je even snel als optisch makkelijke woorden. (-) -Klankzuivere talen geven niet per se minder lees/schrijfproblemen dan onregelmatig gespelde talen. (-)

5 Dyslexie Eenkanaalsmodel: ontcijferprobleem. Ja, dat kan. Als letters op elkaar lijken, hebben we een probleem. Onregelmatig gespelde woorden zijn lastig. Tweekanaalsmodel: woordbeeldvormingsprobleem, woordbeeld blijft niet hangen (hij hout, ze bleift, waagon)

6 Dyslexie Soms bij volwassenen: dyslexie met behoud van woordbeeldherkenning: – Geen probleem met ‘mousserend’, ‘privacy’, ‘minimum’. – Wel een probleem met ‘digitenne’, ‘slimmetje’, ‘Jochanita’.