Tijd van steden en staten Kerk en staat Tijd van steden en staten
Kenmerkend aspect: Het conflict tussen de wereldlijke en geestelijke macht
Geestelijke en wereldlijke macht Tweezwaardenleer: Wereldlijke macht Geestelijke macht Beslissen over geloofszaken: besturen van de kerk Orde in de wereld bewaren: besturen van het land Maar wie heeft het primaat? Paus Gregorius VII (1075): Paus vertegenwoordiger van christus, dus boven de keizer/koning!
Geestelijke en Wereldlijke macht Paus keizer Opvolger van Jezus, dus hoogste macht Mag keizers en koning benoemen Leken moeten zich niet bemoeien met de kerk Bepaalt wie er in zijn gebied grond en dus macht heeft. met zelf bisschoppen benoemen kan hij zijn centralisatiebeleid versterken.
De Investituurstrijd (1075-1122) Vorsten hadden invloed op de geestelijkheid: zij kozen zelf de bisschoppen in hun gebied. Gregorius VII: alleen de paus mag bisschoppen benoemen: het is een geloofszaak! 1075: Duitse Keizer benoemt zelf de bisschop van Milaan, terwijl de paus al een ander had benoemd: Investituur: plechtige overhandiging van de tekenen van gezag Investituurstrijd Keizer Hendrik IV (midden) vraagt aan abt Hugo van Cluny (links) en gravin Mathilde van Toscane (rechts) voor pauselijke kwijtschelding van de kerkban.
De Investituurstrijd leidt tot de scheiding tussen kerk en staat
Richten zich op strengere naleving van het christendom Tweezwaardenleer Ketters Geestelijke zaken wereldlijke zaken Ambtenaren Inquisitie Richten zich op strengere naleving van het christendom Gaan door met centralisatie en staatsvorming Huurlegers Heksen