Toxische ongevallen

Toxische ongevallen Heeft te maken met de partiële drukken van de gassen Treedt op tijdens de daalfase en de bodemfase Stijgen doet de klachten verminderen

Toxische gassen Over welke gassen gaat het? Stikstofgas N2 Zuurstof O2 Koolstofdioxide CO2 Koolstofmonoxide CO

Toxische ongevallen Wet van Dalton Bij constante temperatuur is de druk van een gasmengsel gelijk aan de som van de drukken van elk van de gassen afzonderlijk indien ze elk apart het volume innamen Definitie van het begrip partiële druk

Plucht = pzuurstof + pstikstof Toxische ongevallen Wet van Dalton De partiële druk van een gas is gelijk aan de totale druk vermenigvuldigd met de fractie (= %/100) Plucht = pzuurstof + pstikstof p = P x F pO2 = P x 0,21

Zuurstof Te hoog = hyperoxie Te laag = hypoxie

Zuurstof Essentiëel bestanddeel in het verbrandingsproces van de cel CXHX + O2 geeft CO2 + H2O + E E onder de vorm van bruikbare energie en warmte O2 wordt aangevoerd via de ademhaling en wordt op hemoglobine naar de cel vervoerd CO2 is een afvalproduct en wordt via de ademhaling verwijderd

Zuurstoftoxiciteit Lucht = 21% O2 + 79% N2 Duiken met lucht (open systeem) geeft zelden tot nooit aanleiding tot zuurstoftoxiciteit Opgelet: luchtduik – 66m geeft een pO2 van 1,6 bar! Zuurstoftoxiciteit zal zich vnl voordoen met duiken met zuiver O2 en nitrox (heliox)

Hyperoxie Acute zuurstoftoxiciteit Chronische zuurstoftoxiciteit Effect van Paul Bert Centraal zenuwstelsel Chronische zuurstoftoxiciteit Effect van Lorrain-Smith Longen

Acute zuurstoftoxiciteit Effect van Paul Bert “Grand Mal” aanval zoals bij epilepsie Tonische fase: bewusteloosheid met kramptoestand van alle spieren, eventueel tongbeet Clonische fase: convulsies met urineverlies Recuperatiefase: slaperigheid en hoofdpijn, ontspanning van de spieren Geen restletsels, retrograde amnesie Onder water gevaar voor verdrinking

Acute zuurstoftoxiciteit Opgelet: tijdens de tonische fase mag het slachtoffer niet naar boven gebracht worden. Gevaar voor longoverdruk wegens het niet uitademen (kramptoestand van ademhalingsspieren)

Acute zuurstoftoxiciteit Afhankelijk van de pO2 en de blootstellingsduur pO2 min (éénmalig) min (24 u) 1,6 45 150 1,0 300 300 0,9 360 360 0,8 450 450 0,7 570 570 0,6 720 720

Acute zuurstoftoxiciteit Waarschuwingstekenen meestal afwezig Waarschuwingssymptomen Tunnelzicht Oorsuizen Misselijkheid Spiertrekkingen rond mond (typisch) Irriteerbaarheid Duizeligheid

Beïnvloedende factoren Verhogen de kans op CZS toxiciteit Immersie Hevige inspanning Heel warm of heel koud water, rillen Inademen van dens gasmengsel of verhoogde ademweerstand Verlagen de kans op CZS toxiciteit Air breaks

Chronische zuurstoftoxiciteit Effect van Lorrain-Smith Veroorzaakt daling van de vitale capaciteit van de longen Bij intensief duiken met zuurstofrijke mengsels Effect omkeerbaar

Chronische zuurstoftoxiciteit Symptomen Prikkelhoest Last bij diep inademen Gevoel van verstikking Last achter het borstbeen Kan in zeldzame gevallen leiden tot een ernstige aantasting van de longen

Chronische zuurstoftoxiciteit UPTD of OTU 1UPTD is het effect op de FVC tgv 1 minuut inademen van 1 atm pO2 615 UPTD geeft daling van 4% van de FVC US Navy 6 ca 600 UPTD

Stikstof Dieptedronkenschap of stikstofnarcose Narcotisch effect is evenredig met de partiële stikstofdruk Stikstof lost gemakkelijk op in vet (lipofiel) en gaat dus gemakkelijk door de bloed-hersenbarrière Effect te vergelijken met dat van alcohol

Stikstofnarcose Inter- en intra-individuele gevoeligheid Aantasting van de hogere functies zoals het beoordelingsvermogen, concentratie, kort geheugen Gevoel van euforie, bij anderen angst en verwarring Symptomen verdwijnen snel bij het stijgen

Stikstofnarcose Bevorderende factoren Angst Vermoeidheid Alcohol Medicatie met invloed op het CZS Waarschijnlijk is training niet mogelijk, wel een beter omgaan met de symptomen

Koolstofdioxide (CO2) Omgevingslucht: 0,03% Te veel = hypercapnie Te weinig = hypocapnie

Hypercapnie Verminderde longventilatie Verhoogde dode ruimte Verhoogde gasdensiteit Verhoogde stijfheid van de long (bloodshift) Verhoogde ademhalingsweerstand (turbulenties)

Hypercapnie Symptomen Behandeling Frekwentie en amplitude van de ademhaling neemt toe Hoofdpijn, rood gelaat Kan leiden tot “hijgstoestand” of “essoufflement”, wat een paniekaanval kan uitlokken Speciale vorm: hoofdpijn na het duiken Behandeling Inspanning staken en zachtjes stijgen Controle van de ademhaling

Hypercapnie Preventie Opgelet! Goede fysieke conditie Inspanning doseren Vermijden van skip-breathing Controle duikapparatuur (CO2 filter) Opgelet! Gebruik van onaangepaste snorkels voor kinderen

Hypocapnie Overdreven ademhaling (vrijwillig of onvrijwillig) Zwembad-syncope of “shallow water black-out” Combinatie van hypoxie en hypocapnie Vrijwillige hyperventilatie waardoor ademhalingsprikkel uitgesteld wordt; hypoxie stelt zich in alvorens ademhalingsprikkel

Everything under controle, babe