(Ped)agogiek Werkcollege 5 Dorien `t Hart hardo@hr.nl med.hro.nl/hardo

Programma vandaag Mc vragen Verwerkingsopdrachten Video ter ondersteuning Marano

Vraag 1 Welke 2 hoofdaspecten van opvoeding worden bedoelt wanneer we spreken over de ‘Big Two’? Autonomie en gehoorzaamheid Warmte en autonomie Dominantie en warmte Toegeeflijkheid en dominantie c 4

Vraag 1 Welke 2 hoofdaspecten van opvoeding worden bedoelt wanneer we spreken over de ‘Big Two’? Autonomie en gehoorzaamheid Warmte en autonomie Dominantie en warmte Toegeeflijkheid en dominantie Warmte gaat over de horizontale afstand, ofwel de emotionele afstand tussen ouders en kinderen. Gaat erover of er een warme sfeer is, dus liefde, genegenheid, geborgenheid Je hebt dus warme opvoeding, goede relaties tussen ouders en kinderen en andere kant: koele opvoeding: ouders trekken zich weinig aan van hun kinderen Dominante heeft betrekking op de verticale afstand, ofwel inhoudelijke afstand Dominantie betreft het regulerende, structurerende en normerende aspect, HOE breng je normen en waarden over of GEWOONTEN EN REGELS Je hebt dominante opv: ouders veel overwicht of toegeeflijk: vrij laten 5

Vraag 2 Zelfstandige kinderen met een interne locus of control hebben waarschijnlijk een … opvoeding genoten Welk woord past op de stippellijn? Koele Warme Dominante Toegeeflijke b 6

Vraag 2 Zelfstandige kinderen met een interne locus of control hebben waarschijnlijk een … opvoeding genoten Welk woord past op de stippellijn? Koele Warme Dominante Toegeeflijke Ouders: -opvoeding is child centered: aangepast aan persoonlijkheid en mogelijkheden van het kind, behoeftes Ouders zijn aan kinderen gehecht en emotioneel betrokken Zorg en aandacht, bieden veiligheid, zijn daar als het nodig is Ouders stimuleren hun kinderen, intellectueel (school) en sociaal (vrienden maken) Belonen ipv starffen, praten Kinderen: Veilig gehecht Groeien op in harmonie Eigen identiteit omdat ouders hen accepteren zoals ze zijn, ze hebben eigen waarde -> zelfvertrouwen, positief zelfbeeld, optimistische kijk, minder last van minderwaardigheidsgevoelens en schuldgevoel Stabiele persoonlijkheid: zeker van zichzelf en zichzelf in de hand: hebben gevoel greep op situatie te hebben (interne locus of control) 7

Vraag 3 Wanneer de opvoedingsstijl van ouders vooral bepaald wordt door hun eigen persoonlijkheid en hun ideeën en gewoonten spreken we van de volgende opvoedingsstijl: Toegeeflijke opvoedingsstijl Dominante opvoedingsstijl Warme opvoedingsstijl Koele opvoedingsstijl b 8

Vraag 3 Wanneer de opvoedingsstijl van ouders vooral bepaald wordt door hun eigen persoonlijkheid en hun ideeën en gewoonten spreken we van de volgende opvoedingsstijl: Toegeeflijke opvoedingsstijl Dominante opvoedingsstijl Warme opvoedingsstijl Koele opvoedingsstijl Betreft het regulerende, structurerende en normerende aspect van opvoeding (in hoeverre dragen de ouders hun normen en waarden over) Gesloten gezinnen Ouders: -trachten hun kinderen emotioneel en sociaal aan zich te binden Opvoeding is parent centered: opvoedingsstijl wordt in hoge mate beïnvloed door de persoonlijkheid van de ouders en hun ideeën en wensen Zijn veel met kinderen bezig: attent wat betreft gezondheid, scholing en ontwikkeling, helpen veel Vaak veeleisend: actief bezig zijn, presteren, Veel voorschriften en regels:tafelmanieren, op tijd thuis komen etc Strenge discipline en straffen: gehoorzaamheid Kinderen Vaste levensvisie: houden zich aan alle regels en passen zich aan aan de normen en gewoontes, zijn weinig flexibel Onderwepren zich aan de leiding, gevoelig voor dominante figuren Beinvloedbaar door groepen 9

Vraag 4 Wanneer ouders een toegeeflijke opvoedingsstijl hebben is de kans groot dat hun kinderen …. zijn. Welk woord past op de stippellijn? Beïnvloedbaar Egocentrisch Afhankelijk Stabiele personen Antwoord B Ze worden heel vrij gelaten, geen regels Onafhankelijk Weinig gestuctureerde identiteit, hebben moeite met aanbrengen van een lijn in hun leven Onzekerheid en angst, als ze beseffen dat er weinig lijn is Dat kan hun sociale aanpassing schaden en leiden tot egocentrisme Teveel vrijheid kan leiden tot het weinig aantrekken van en rekening houden met anderen; onaangepaste kinderen Beinvloedbaar juist niet, hoort bij dominant. Ouders die alles voor je bepalen C. afhankelijk, juist niet, hoort bij koel D. Stabiele persoonlijkheid hoort bij warm

Vraag 4 Wanneer ouders een toegeeflijke opvoedingsstijl hebben is de kans groot dat hun kinderen …. zijn. Welk woord past op de stippellijn? Beïnvloedbaar Egocentrisch Afhankelijk Stabiele personen Ze worden heel vrij gelaten, geen regels Onafhankelijk Weinig gestuctureerde identiteit, hebben moeite met aanbrengen van een lijn in hun leven Onzekerheid en angst, als ze beseffen dat er weinig lijn is Dat kan hun sociale aanpassing schaden en leiden tot egocentrisme Teveel vrijheid kan leiden tot het weinig aantrekken van en rekening houden met anderen; onaangepaste kinderen Beinvloedbaar juist niet, hoort bij dominant. Ouders die alles voor je bepalen C. afhankelijk, juist niet, hoort bij koel D. Stabiele persoonlijkheid hoort bij warm

Vraag 5 Of een immigrant zich aanpast aan de nieuwe cultuur van de nieuwe samenleving wordt bepaald door: De duur van het verblijf (tijdelijk of permanent) De doelstelling waarmee men is gemigreerd De ervaringen die men opdoet met de nieuwe cultuur en de samenleving Alle bovenstaande antwoorden zijn juist

Vraag 5 Of een immigrant zich aanpast aan de nieuwe cultuur van de nieuwe samenleving wordt bepaald door: De duur van het verblijf (tijdelijk of permanent) De doelstelling waarmee men is gemigreerd De ervaringen die men opdoet met de nieuwe cultuur en de samenleving Alle bovenstaande antwoorden zijn juist Wordt bepaald door verschillende factoren: Ook met: Culturele afstand tussen groeperingen Machtsverhoudingen (man vrouw posities)

Vraag 6 Wat is een kenmerk van een egalitair gezinstype? Mannen en vrouwen hebben een gelijke positie Vaders in deze gezinnen houden zich vast aan hun traditionele autoriteit Ouders streven naar gehoorzaamheid Kinderen bepalen wat er in het gezin gebeurt

Vraag 6 Wat is een kenmerk van een egalitair gezinstype? Mannen en vrouwen hebben een gelijke positie Vaders in deze gezinnen houden zich vast aan hun traditionele autoriteit Ouders streven naar gehoorzaamheid Kinderen bepalen wat er in het gezin gebeurt

Vraag 7 Stelling 1: Het acculturatieproces van kinderen verloopt sneller dan dat van hun ouders. Stelling 2: Tussen mannelijke en vrouwelijke Surinaamse/Antilliaanse migranten bestaan grote verschillen wat betreft hun acculturatieniveau. Welk antwoord is juist? Stelling 1 is juist, stelling 2 onjuist Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist Beide stellingen zijn juist Beide stellingen zijn onjuist

Vraag 7 Stelling 1: Het acculturatieproces van kinderen verloopt sneller dan dat van hun ouders. Stelling 2: Tussen mannelijke en vrouwelijke Surinaamse/Antilliaanse migranten bestaan grote verschillen wat betreft hun acculturatieniveau. Welk antwoord is juist? Stelling 1 is juist, stelling 2 onjuist Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist Beide stellingen zijn juist Beide stellingen zijn onjuist Participatie in nieuwe samenleving is een belangrijke factor in het acculturatieproces → sneller en meer cultuurelementen overnemen Verschillen mannen/vrouwen en ouders/kinderen mannen en vrouwen zijn daar juist meer gelijk, werken beide

Vraag 8 Perfectionisme van ouders kan leiden tot perfectionisme bij kinderen. Een kenmerk hiervan is: Kinderen twijfelen aan eigen acties Kinderen zijn bang om fouten te maken Kinderen hanteren een hoge standaard voor zichzelf Alle bovenstaande antwoorden zijn juist

Vraag 8 Perfectionisme van ouders kan leiden tot perfectionisme bij kinderen. Een kenmerk hiervan is: Kinderen twijfelen aan eigen acties Kinderen zijn bang om fouten te maken Kinderen hanteren een hoge standaard voor zichzelf Alle bovenstaande antwoorden zijn juist Angst voor fouten: Hoge standaard voor jezelf, nooit goed genoed Verwachtingen ouders: heel hoog Kritische ouders: kinderen ervaren hun ouders als heel kritisch Twijfel aan eigen acties Orde en netheid. Veel nadruk Niet iedereen die perfectionistisch is ervaart negative gevolgen, meeste zijn succesvol., gelukkig Vooral het piekeren over fouten is belangrijk, leidt tot gedachte dat anderen slecht over hen denken. Twijfelen steeds, vooral als ouders kritisch zijn en hoge verwachtingen hebben.

Big-two Dominantie en warmte as zijn de opvoedingspatronen (grondpatronen) De tussen assen zijn de opvoedingsstijlen Tolerante opvoedingsstijl: combinatie van warme en toegeeflijke opvoeding---vriendelijke en accepterende houding, veel warmte en ruimte, zelfstandigheid wordt gestimuleerd door kinderen los te laten en mee te laten beslissen Betrokken opvoedingsstijl: combinatie warme en dominantie opvoeding, veel liefde en affectie maar ook gericht op controle en durven kinderen niet goed los te laten, “dood knuffelen”. Intolerante opvoedingsstijl: combinatie koele en dominante opvoeding. Ook wel autoritaire opvoeding, strenge zelfs harde, afstandelijke opvoeding. Discipline, straf en gehoorzaamheid staan centraal. Onverschillige opvoeding: combinatie koele en toegeeflijke opvoeding. Ook wel laissez-faire opvoeding. Afstand tot kind, weinig regels en weinig controle vanuit weinig belangstelling voor het kind.

Opdracht Klas in 5 groepen verdelen Iedere groep krijgt een land aangewezen Beschrijf welke opvoedingsstijl gehanteerd wordt a.d.v. - eigenschappen en kenmerken van de gezinsleden - voorbeeldsituatie - wie doet/zegt wat? - hoe beïnvloeden ze elkaar? - hoe communiceren ze met elkaar? Nabespreken Estland Israël Zambia Egypte China Nabespreking: Bespreek ook het verschil met Nederland en wat er volgens de studenten cultuur gebonden is. 21

Video http://www.vpro.nl/metropolis/speel.program.20054308.html

Opdracht Maak een rangorde. Wat vindt jij het belangrijkste opvoedingsdoel (1) en welke het minst (11). Vergelijk met 2 medestudenten. Wat valt op? Koppel dit aan de theorie (verschil tussen culturen) De vier opvoedingoriëntaties: Conformisme: gehoorzaamheid respect voor ouderen en goede manieren Autonomie: verantwoordelijkheidsgevoel hebben zelfstandig oordelen willen weten waarom dingen gebeuren Prestatiegerichtheid: goede schoolresultaten behalen ijverig en ambitieus zijn slim zijn Sociaal gevoel: rekening houden met anderen verdraagzaam zijn behulpzaam zijn Opvoedingsdoelen kunnen worden verzameld in 4 opvoedingoriëntaties.

Opdracht C Beschrijf je eigen opvoedings- en leefsituatie aan de hand van het ‘Big-two model’ van Angenent. Beschrijf welke opvoedingsstijl jouw opvoeder(s) hanteerde(n). Licht dit toe aan de hand van concrete situaties en voorbeelden. Beschrijf welke invloed deze opvoedingsstijl op jouw ontwikkeling heeft gehad. Geef voorbeelden en gebruik zoveel mogelijk begrippen uit de literatuur.

Huiswerk Lezen Malschaert hfs. 5 en 6.1, 6.2 en 6.3 Lezen Artikel Van Hoof & de Vries hfs 8.2.3 en 14.3 Maken opdracht C