3. Interpunctie en behandelmodellen Gezins- en wijkgericht werken

Lineair en circulair denken lineair circulair - oorzaak - wisselen van gevolg perspectief - oplossing - ingangen - zwart-wit zoeken

Wat zie je ?

Hoe kijk je naar gezinnen? De bril waarmee je kijkt bepaalt wat je te zien krijgt. Je kan de waarheid niet zien/weten, alleen ‘waarheden’ naast elkaar. Denkkader geeft bredere kijk op gezinsrelaties. Iedere interactie/interventie is een bepaalde interpunctie en heeft invloed.

Communicatie axioma’s van Watzlawick Het is onmogelijk om niet te communiceren Iedere communicatie bezit een inhouds- en betrekkingsaspect De aard van een betrekking is afhankelijk van de interpunctie van de interacties tussen de communicerende personen Mensen communiceren zowel digitaal als analoog Communicatie tussen mensen is symmetrisch of complementair, afhankelijk of de relatie gebaseerd is op gelijkheid of verschil

Axioma 1: Het is onmogelijk om niet te communiceren Er bestaat geen tegenstelling van gedrag bijv. niet gedrag Ieder gedrag is communicatie

Axioma 2: Inhouds- en betrekkingsniveau Inhoud => overbrengen van informatie Betrekking => tussen de communicerende personen bijvoorbeeld: “zo ik mezelf…., zo zie ik jou……, zo zie ik dat jij mij ziet….., etc De betrekking plaatst de inhoud in een context Het betrekkingsniveau classificeert het inhoudsniveau en is daarmee dus een metacommunicatie

Axioma 3: Interpuncties .:(’;”{}?!=/ Interpunctie is het interpreteren van interacties in termen van oorzaak en gevolg Ordening van communicatiepatronen Er bestaan verschillende waarheden als gevolg van verschillende interpuncties

Interpunctie: het eigen gedrag wordt soms gerechtvaardigd door het gedrag van de ander. Man ziet 1, 3, 5. Vrouw ziet 2, 4, 6.

Axioma 4: Mensen communiceren zowel digitaal als analoog Digitale communicatie = verbaal, geschreven tekst, verkeersbord. Gebaseerd op afspraken. Analoge communicatie = non-verbaal, context, kleding. Krijgt betekenis.

Axioma 4: Mensen communiceren zowel digitaal als analoog Analoge communicatie wordt eerder begrepen, is meer universeel bijv. dieren, kleine kinderen. Digitale en analoge communicatie moet met elkaar overeenstemmen => congruent zijn. Incongruentie  digitaal en analoog komen niet overeen bijv. menen wat je zegt of humor? Discongruentie  iemand doet of zegt iets maar wordt behandeld alsof er niets is gebeurd > diskwalificatie van de persoon bijv. negeren, door iemand heen praten, onzinnige antwoorden geven.

Axioma 5: Symmetrisch of complementair Symmetrie  proberen weg te nemen van de verschillen, hoeft niet tot oplossing te komen. Complementair  nadruk worden gelegd op de verschillen, zodoende kan men elkaar aanvullen en tot inzichten of leren komen. Beide vormen zijn nodig om communicatie succesvol te laten zijn. http://www.youtube.com/watch?v=tx38b0kDSpU Eric van Sauers – liefde is winkelen 2008

Behandelmodellen Onafhankelijke modellen Structurele school - Minuchin Strategische school - Haley Palo Alto groep Milanese school - Pallazolli Contextuele benadering – Nagy Transactionele analyse - Berne

Onafhankelijke modellen Hebben zich nooit bij een school willen aansluiten Creatief en eigenzinnig Zelden standaard regels Wat ze allemaal gemeen hebben met ‘erkende’ scholen: Systemisch denken Whitaker: Weinig gangbare benadering, heel creatief, inzet persoonlijk talent

Structurele school van Salvador Minuchin Het doel is hierbij niet het symptoom op te lossen, maar wel de structuur van het gezin te veranderen zodat deze zelf het probleem kunnen oplossen en het symptoom kan verdwijnen. Grenzen en hiërarchie binnen het gezin zijn belangrijk. Oefenen nieuw gedrag via ‘enactment’. http://www.youtube.com/watch?v=mPW0UZd9gQ4 Family Therapy 10 min. http://www.youtube.com/watch?v=mPW0UZd9gQ4

Strategische school van Jay Haley De therapeutische interventies zijn symptoomgericht. De geobserveerde gedragsstoornissen (symptomen) worden in stand gehouden door gedragssequenties. Deze sequenties worden in de therapie geblokkeerd en nieuwe omgangsvormen worden geïntroduceerd via verschillende technieken: reframing, het geven van directieve en/of paradoxale boodschappen, gebruik van metaforen, symbolen en rituelen. http://www.youtube.com/watch?v=KVdeWkAn_rI Strategic Therapy http://www.youtube.com/watch?v=KVdeWkAn_rI

Repeterende interactiereeks zoon knapt op, protesteert tegen zorgen van de moeder heftig verzet van zoon activeert pa ruzie pa en zoon escaleert en zoon vertrekt zoon komt verwaarloosd en ziek thuis moeder verzorgt en verwent hem

Palo Alto groep Doel is het doorbreken van de vicieuze cirkel waarin het probleem in stand wordt gehouden. Goedbedoeld probleem instandhoudend gedrag doorbreken door positief etiketteren en paradoxale opdrachten. http://www.mri.org/about_us.html Mental Research Institute California

De Milanese school van Palazzoli e. a. Toont veel verwantschap met Palo Alto. Gaat ook om doorbreken van vicieuze cirkel. Het gezin is zelfregulerend. Circulariteit en neutraliteit.

De contextuele benadering van Ivan Boszormenyi Nagy Vier dimensies: Objectieve feiten, Individuele psychologie, Interactiepatronen Relationele ethiek In de laatste dimensie spelen de begrippen transgenerationeel mandaat en loyaliteit een belangrijke rol.

Transactionele analyse Recent Grondlegger Eric Berne Structuuranalyse kind-ouder-volwassene Levens- of gezinsscript Bewust worden van patronen en veranderen

Conclusie: Veel lijkt op elkaar, vooral om het idee wat er bestreden moet worden. Richten zich op symptomen die in stand worden gehouden/of ontstaan door communicatiepatronen en door de geschiedenis. De beweging is circulair en homeostatisch. Verandering treedt op als door een opdracht -al dan niet paradoxaal- inzicht in patronen ontstaat.