Vrije Universiteit Amsterdam OPEN ACCESS BIJ DE VU 1Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek bij de

Vrije Universiteit Amsterdam AGENDA 2 Universiteitsbibliotheek 1.Recente ontwikkelingen in het Open Access debat (update tot 12 oktober 2015) 2.Open Access: waar hebben we het over? Geld en meer… 3.Stand van zaken OA bij de VU 4.Wat kunt u doen? Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam AGENDA 3 Universiteitsbibliotheek 1.Recente ontwikkelingen in het Open Access debat (update tot 12 oktober 2015) 2.Open Access: waar hebben we het over? Geld en meer… 3.Stand van zaken OA bij de VU 4.Wat kunt u doen? Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam 15 NOVEMBER Universiteitsbibliotheek Staatssecretaris Sander Dekker pleit in een brief aan de Kamer voor de gouden route naar open access “Het principe van Open Access omvat het gratis wereldwijd beschikbaar stellen van wetenschappelijke publicaties, tijdschriften en boeken. Mijn uitgangspunt is dat resultaten van publiek en publiek/privaat gefinancierd onderzoek altijd vrij beschikbaar moeten zijn… Mijn voorkeur gaat uit naar de Golden road.” Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam 15 JULI Universiteitsbibliotheek Brief van VSNU-voorzitter Karl Dittrich aan alle leden van de academische gemeenschap met pleidooi voor OA “Geachte leden van de Nederlandse academische gemeenschap, … Open access is de beweging die beoogt de uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek … vrij digitaal beschikbaar te maken … De Nederlandse universiteiten zijn een groot voorstander van deze ontwikkeling …. Wij hopen op uw steun te mogen rekenen” Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam HIGHLIGHTS AFGELOPEN 12 MAANDEN (1) 6 Universiteitsbibliotheek Open Access bij de VU | OA-team UBVU 4 november 2014 – Onderhandelingen over big deal met Elsevier vastgelopen. Contractueel 1 jaar opzegtermijn. 20 november 2014 – VSNU en Springer bereiken akkoord inclusief afspraken over Open Access. Zomer 2015 – Voortgezette onderhandelingen met Elsevier, maar geen enkele beweging. 1 juli 2015 – Wet op Auteurscontractenrecht treedt in werking (na amendement Taverne): de auteur behoudt wettelijk het recht zijn elders gepubliceerde werk na een redelijke termijn in open access beschikbaar te stellen.

Vrije Universiteit Amsterdam HIGHLIGHTS AFGELOPEN 12 MAANDEN (2) 7 Universiteitsbibliotheek Open Access bij de VU | OA-team UBVU Augustus/september 2015 – Overeenkomsten met Wiley en SAGE waarin stappen richting Open Acess gezet worden; in gesprekken met Elsevier geen beweging. September – League of European Research Universities (LERU) zegt steun toe aan Nederlands OA-beleid. 10 oktober: “De Gruyter presents new open access pricing model to prevent “double dipping” 12 oktober: LERU statement and petition: “Christmas is over. Research funding should go to research, not to publishers!” Signal towards the European Commission and the Dutch EU Presidency 12 okt., bericht VK: 5 NL redacties Linguïstiek tijdschriften gaan zelf OA titel uitgeven.

Vrije Universiteit Amsterdam HIGHLIGHTS AFGELOPEN 12 MAANDEN (3) 8 Universiteitsbibliotheek Open Access bij de VU | OA-team UBVU PublisherStatus (September, Bron: VSNU) Elsevier Negotiations are being continued, but parties are still far apart. Existing contract has been extended for 1 year, but is cancelled by December 31, Springer An agreement has been reached: from January 1, 2015 onwards NL researchers can publish Open Access in around 1500 Springer journals. Wiley Wiley and the universities worked out an Open Access programme starting from 1 September 2015, as preparation for a more extensive open access deal in Sage An agreement has been reached. A total of 20% yearly scholar articles can be published Gold Open Access. Oxford University Press Existing contract with OUP has been extended for 1 year to further discuss Open Access. Other Currently negotiations will start with a few other publishers (a.o. ACS, Kluwer and Taylor & Francis). Jaap Winter vormt samen met Gerard Meijer (Nijmegen) en Koen Becking (Tilburg) het onderhandelingsteam namens VSNU

Vrije Universiteit Amsterdam AGENDA 9 Universiteitsbibliotheek 1.Recente ontwikkelingen in het Open Access debat (update tot 12 oktober 2015) 2.Open Access: waar hebben we het over? Geld en meer… 3.Stand van zaken OA bij de VU 4.Wat kunt u doen? Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam OPEN ACCESS – HET GAAT VOORAL OM GELD? 10 Universiteitsbibliotheek Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam OA: GOUDEN ROUTE  GROENE ROUTE 11 Universiteitsbibliotheek Gouden route: artikelen worden direct door de uitgever in Open Access gepubliceerd, in volledig OA Journals of in hybride tijdschriften die zowel artikelen bevatten die vrij toegankelijk zijn als artikelen die alleen voor abonnees toegankelijk zijn – de auteur, diens werk- of subsidiegever betaalt Author Processing Charge (APC). Groene route: artikelen worden na peer review maar vóór definitieve opmaak door of namens de auteur zelf gearchiveerd in een open repository (van de eigen instelling, zoals VUDare, of anderszins, bijv. thematisch); vaak geldt een embargoperiode van 3 tot 24 mnd – self archiving is ‘gratis’ Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam FIFTY SHADES OF OPEN ACCESS – JEROEN BOSMAN (UU) 12 Universiteitsbibliotheek APC’s: onderzoeker, werk- en/of subsidiegever betaalt J. of Machine Learning ‘Double dipping’ Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam APC-TARIEVEN GROTE UITGEVERS – JEROEN BOSMAN (UU) 13 Universiteitsbibliotheek Geschatte gemiddelde hoogte APC’s: € Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam WIE BETAALT OPEN ACCESS 14 Universiteitsbibliotheek Geschatte gemiddelde hoogte APC’s: € VU en VUmc publiceerden in artikelen in (volledig) OA-tijdschriften op een totaal van 4590 = 15,3% De kosten worden hoger bij instellingen die veel onderzoek produceren, ten gunste van de “consumenten” van onderzoek Risico: van dure abonnementen naar dure APC’s betekent nog steeds dat er te veel onderzoeksgeld naar grote uitgevers gaat (Elsevier: winst bijna 40% van de omzet) Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam ANDERE MODELLEN 15 Universiteitsbibliotheek PeerJ “... PeerJ operates a 'Lifetime publishing plan' model…, which gives them lifetime rights to publish with us (for free). The 3 plans are: Basic (which allows for publishing 1x per year, for life); Enhanced (which allows for publishing 2x per year, for life); and Unlimited (… an unlimited number of articles per year, for life)… Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam ANDERE MODELLEN 16 Universiteitsbibliotheek ARXIV arXiv is a repository of e-prints of scientific papers in the fields of f.e. mathematics, physics, astronomy and computer science. In many fields of mathematics and physics almost all scientific papers are self- archived on arXiv. In December 2014 there where a million articles published. Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam OPEN ACCESS EN COPYRIGHT 17Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek

Vrije Universiteit Amsterdam OPEN ACCESS EN KWALITEIT 18Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek Abbreviated Journal TitleImpact Factor eLife8,519 Journal of Medical Internet Research4,669 PLoS One3,534 Implementation Science3,470 BMC Bioinformatics2,672 BMC Public Health2,321 BMC Medical Research Methodology2,168 BMJ Open2,063 BMC Health Services Research1,659 BMC Medical Ethics1,600 BMC Medical Informatics and Decision Making1,496 BMC Medical Education1,409 Scientific World Journal1,219

Vrije Universiteit Amsterdam OPEN ACCESS EN TOEGANKELIJKHEID 19Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek : Brief van VSNU-voorzitter Karl Dittrich aan alle leden van de academische gemeenschap met pleidooi voor OA “Geachte leden van de Nederlandse academische gemeenschap, … Open access is de beweging die beoogt de uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek … vrij digitaal beschikbaar te maken … De Nederlandse universiteiten zijn een groot voorstander van deze ontwikkeling …. Wij hopen op uw steun te mogen rekenen”

Vrije Universiteit Amsterdam FONDSEN STELLEN EISEN EN STIMULEREN 20Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek

Vrije Universiteit Amsterdam AGENDA 21 Universiteitsbibliotheek 1.Recente ontwikkelingen in het Open Access debat (update tot 12 oktober 2015) 2.Open Access: waar hebben we het over? Geld en meer… 3.Stand van zaken OA bij de VU 4.Wat kunt u doen? Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam DE VU WIL WEL: IP Universiteitsbibliotheek Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam DE VU WIL NOG STEEDS: IP Universiteitsbibliotheek Verder is de VU overtuigd voorstander van het maximaal toegankelijk maken van onderzoeksoutput door te publiceren in open access, zeker wanneer het gaat om onderzoek dat uit publieke middelen is gefinancierd. = groene route Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam AGENDA 24 Universiteitsbibliotheek 1.Recente ontwikkelingen in het Open Access debat (update tot 12 oktober 2015) 2.Open Access: waar hebben we het over? Geld en meer… 3.Stand van zaken OA bij de VU 4.Wat de UB voor u kan betekenen Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam UB: OPEN ACCESS INFORMATIEPUNT 25Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek Vragen: - informatiespecialisten UB adviseren over: Passende OA-publicatiemogelijkheden, compliancy met subsidiegevers; informatie over auteursrechtenbeleid uitgevers, embargo-eisen Subsidie voor OA-publiceren (pilot met vouchers voor APC’s bij verschillende uitgevers) BMC (15% korting) – BMJ (25% korting) – BRILL (30 x 500,- korting)- RSC GOLD (10 x gratis)+ Springer (1500 journals OpenChoice) Advies over overdragen / veiligstellen auteursrechten, hulp bij afsluiten Creative Commons licenties Oprichten eigen OA-tijdschrift, congresbundel etc. Opstellen (open) datamanagementplan voor subsidieaanvraag Advies onderhandelingen met uitgevers en procesinrichting APC afspraken Big Deals Elsevier, Springer, Wiley, Sage en OUP

Vrije Universiteit Amsterdam PROJECT NIEUW A’DAMS CRIS MET VU MC, U V A, AMC EN H V A 26 Universiteitsbibliotheek Noodzakelijk voor compliance, óók van cruciaal belang voor Groene route: Nieuw Current Research Information System (CRIS) ter vervanging van Metis (Pure … van Elsevier!) Integratie met repository in één systeem, gehost in the cloud Voordelen voor onderzoekers o.a.: metadata automatisch uploaden uit databases uitgevers (WOS, PubMed etc.): met 1 klik, foutloos, altijd up-to-date, geavanceerde profielpagina’s met direct toegang tot full text en veel extra’s Belangrijk om ook grijze literatuur volledig te registreren in het CRIS en fulltext beschikbaar te stellen in het repository Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam WAT KUNT U DOEN ? 27 Universiteitsbibliotheek Vraag advies over OA-publicatiemogelijkheden voor uw vakgebied: Kies zo mogelijk voor een volledig OA-tijdschrift Ga sowieso voor groen: archiveer de final author-versie in VUDare Neem budget voor OA mee in uw subsidieaanvraag Redactieleden van niet-OA-tijdschriften: probeer de discussie aan te gaan en beleid om te buigen Geef bij review werkzaamheden voorrang aan verzoeken van OA- tijdschriften Stimuleer uw collega’s, promovendi en studenten en informeer hen overOA-mogelijkheden Start (met hulp UB) een eigen OA-tijdschrift voor uw vakgebied Open Access bij de VU | OA-team UBVU

Vrije Universiteit Amsterdam MEER WETEN? VRAGEN? 28Open Access bij de VU | OA-team UBVU Universiteitsbibliotheek VU informatiepunt OA: Algemeen: en (inclusief informatie over vouchers) Open access fonds voor FP7 publicaties: agenda/nieuwsarchief/2015/apr-jun/open-access-fonds-voor-fp7-publicaties.asphttp://ub.vu.nl/nl/nieuws- agenda/nieuwsarchief/2015/apr-jun/open-access-fonds-voor-fp7-publicaties.asp Kiezen juiste creative commons licentie: OA-team UBVU: Josje Calff, Reinout Dam, Marjet Elemans, Wouter Gerritsma, Pam Kaspers, Arjan de Rooy, Arjan Schalken, José Sterk