Interventies bij frequente huisartsbezoekers in de eerstelijn: een update van een systematische review Gerben Ter Riet, Frans Smits, Faridi Van Etten en Dany Haroun

Inhoud Introductie Wat is een frequente bezoeker (FB) en waarom interveniëren? Methode Resultaten Discussie

Introductie (1) De huisarts spendeert 40% van zijn/haar tijd aan 10% van zijn/haar patiënten 1 Frequente bezoekers (FB) hebben somatische en psychische ziekten, vaak met emotionele en sociale problemen 2-3 Regressie treedt op, maar niet bij iedereen 1 Grote werklast en stress voor de huisarts 4

Introductie (2) Mogelijk hebben FB’s niet gedetecteerde morbiditeit, of is het onkunde/onmacht van de huisarts? Detecteren en behandelen van morbiditeit zou tot minder bezoeken, verminderde morbiditeit en verhoogde kwaliteit van leven (KvL) kunnen leiden Veel onderzoek over aard van FB, echter geen systematische review over interventies

Doel van dit onderzoek Welke interventies zijn bestudeerd in RCTs? Wat voor type FB’s zijn bestudeerd? Wat was het effect van de interventies op het aantal bezoeken, morbiditeit en kwaliteit van leven?

Methode Systematische review : EMBASE, MEDLINE/PubMed, PsychINFO, CINAHL. Alle definities/interventies van/bij FB’s worden geaccepteerd RCT’s in de eerstelijn, geen taal restricties Selectie van artikelen Stage IDH en GtR screenen eerste 200 hits onafhankelijk Stage IIAlle studies die aan de criteria lijken te voldoen worden onafhankelijk beoordeeld door DH en GtR Beoordelen van methodologische kwaliteit 5

Resultaten (1)

Resultaten (2) Definities van FB’s: selectie o.b.v: een getal (range 5-23 bezoeken/jaar)n=13 een percentage n=4 overign=1 Uiteenlopende interventies en populaties Gericht op de patiënt en/of de huisarts Enkele voorbeelden: therapie voor depressie, onderwijs over somatisatie/gezondheid, mindfulness, gezamenlijke analyse van FB’s door de huisarts, medicatie, acupunctuur, etc.

Resultaten (3): subgroepen Populatie en type FB’ers

Resultaten: effect op het aantal bezoeken 15 studies bestuderen de effecten op het aantal bezoeken Twee studies laten enigszins positieve resultaten zien, waarvan één methodologisch goed uitgevoerd Bellón et al. 6 : gezamenlijke analyse door huisartsen van de beweegredenen voor frequent bezoek van de FB’s Het aantal bezoeken daalde met maximaal -6,27 consultaties/jaar (47%) vergeleken met de controlegroepen

Resultaten: kwaliteit van leven (KvL) 8 studies bestuderen de effecten op KvL Twee studies laten enigszins positieve resultaten zien Smith et al. 7 : patient-gecentreerde interventie bij FB’s met SOLK: o.a. antidepressiva, sport, relaxatie therapie meer verbetering op de SF36: 49.0% (interventie) vs. 33.3% (controlegroep) Katzelnick et al. 8 : interventie bij depressieve FB’s: meer verbetering op de SF20 vergeleken met de controlegroep

Resultaten: effect op de morbiditeit 10 studies bestuderen de effecten op de morbiditeit Vier studies laten enigszins positieve resultaten zien, waarvan twee methodologisch goed uitgevoerd Smith et al. 7 : patient-gecentreerde interventie bij FB’s met SOLK: o.a. antidepressiva, sport, relaxatie therapie minder depressieve symptomen (CES-D: 1.44 (95%CI: )) Katzelnick et al. 8 / Simon et al. 9 : interventie bij depressieve FB’s: meer verbeteringen op de HAM-D vergeleken met de controle-groep, meer depressie-vrije dagen

Discussie: main findings De evidentie voor effectiviteit is heterogeen Discussie en analyse met een groep huisartsen van de beweegredenen van FB’s vermindert het aantal consultaties Een klein effect bij depressieve FB’s is mogelijk Therapie bij FB’s met SOLK verbetert mogelijk de KvL en verlaagt mogelijk morbiditeit

Discussie: Strengths/limitations + Enige systematische review over interventies in dit veld + Uitgebreide zoektermen + Uitgevoerd volgens systematische protocollen (PRISMA ) - Statistische pooling onmogelijk wegens heterogeniteit - Initiële abstracts/titels zijn niet allemaal onafhankelijk gescreend

Discussie: implicaties voor onderzoek/praktijk Is dit fenomeen als geheel te behandelen of is het te gebruiken om morbiditeit te diagnosticeren/behandelen? Meer onderzoek naar interventies bij SOLK, cognitieve therapie? Gestratificeerde selectie van FB’s

Conclusie De evidence en studies zijn zeer heterogeen Gezamenlijke analyse door huisartsen van de beweegredenen voor frequent bezoek van de FB’s met een gerichte aanpak Een klein effect is mogelijk bij depressieve FB’s Meer onderzoek naar FB’s met SOLK Selectie van FB’s: top 10%: o.b.v. leeftijd en geslacht

Bronnen [1] Smits FT, Brouwer HJ, ter Riet G, van Weert HC. Epidemiology of frequent attenders: a 3-year historic cohort study comparing attendance, morbidity and prescriptions of one-year and persistent frequent attenders. BMC Public Health Jan 24;9:36 [2] Vedsted P, Christensen MB. Frequent attenders in general practice care: A literature review with special reference to methodological considerations. Public Health 2005; 119: 118–37 [3] Gill D, Sharpe M. Frequent consulters in general practice: A systematic review of studies of prevalence, associations and outcome. J Psychosom Res 1999; 47: 115–30 [4] Smits FT, Brouwer HJ, Zwinderman AH, Mohrs J, Smeets HM, Bosmans JE et al. Morbidity and doctor characteristics only partly explain the substantial healthcare expenditures of frequent attenders: a record linkage study between patient data and reimbursements data. BMC Fam Pract Sep 17;14:138. [5] Khan KS, ter Riet G, Popay J, Nixon J, Kleijnen J. Study quality assessment. Undertaking systematic reviews of research on effectiveness CRD's guidance for carrying out or commissioning reviews: 2. NHS Centre for Reviews and Dissemination (CRD), University of York, York 2001 [6] Bellón JA, Rodríguez-Bayón A, de Dios Luna J, Torres-González F. Successful GP intervention with frequent attenders in primary care: randomised controlled trial. Br J Gen Pract May;58(550):324 [7] Smith RC, Lyles JS, Gardiner JC, Sirbu C, Hodges A, Collins C, et al. Primary care clinicians treat patients with medically unexplained symptoms: a randomized controlled trial. J Gen Intern Med Jul;21(7): [8] Katzelnick DJ, Simon GE, Pearson SD, Manning WG, Helstad CP, Henk HJ, et al. Randomized trial of a depression management program in high utilizers of medical care. Arch Fam Med Apr;9(4): [9] Simon GE, Manning WG, Katzelnick DJ, Pearson SD, Henk HJ, Helstad CS. Cost-effectiveness of systematic depression treatment for high utilizers of general medical care. Arch Gen Psychiatry Feb;58(2): Speciale dank aan Gerben ter Riet en Frans Smits

Vragen?