Improving Mental Health by Sharing Knowledge Welke rol speelt gedragsstoornis in de associatie tussen ADHD en (stoornissen in) alcoholgebruik? Marlous Tuithof 1, Margreet ten Have 1, Wim van den Brink 2, Wilma Vollebergh 3, Ron de Graaf 1 1 Trimbos instituut; 2 Amsterdam Institute for Addiction Research; 3 Universiteit Utrecht

Hogere prevalentie en eerder ontstaan – Alcohol initiatie – Regelmatig gebruik – Alcoholstoornissen Maar: Vaak ook een gedragsstoornis ADHD (stoornissen in) alcoholgebruik Gedragsstoornis ADHD en alcohol Mediatie Moderatie (1,25 + 1,25) - 1 = 1,50 <

Onderzoeksvragen Is ADHD gerelateerd aan een hogere prevalentie en een eerder ontstaan van (stoornissen in) alcoholgebruik? Wat is de rol van gedragsstoornis in deze associatie? – Mediatie De associatie tussen ADHD en (stoornissen in) alcoholgebruik verloopt via gedragsstoornis – Moderatie De combinatie van ADHD en gedragsstoornis resulteert in een extra grote kans op en een eerder begin van (stoornissen in) alcoholgebruik

Interview 'Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study-2' (NEMESIS-2) personen geïnterviewd (65% respons) – Personen van jaar – Steekproef was representatief voor de algemene bevolking 'Composite International Diagnostic Interview' (CIDI) 3.0 – Gestandaardiseerd psychiatrisch diagnostisch interview – Kan door getrainde niet-clinici kan worden afgenomen – Gaat uit van de DSM-IV

ADHD en gedragsstoornis Diagnosen volgens DSM-IV criteria – Prevalentie in de kindertijd – Leeftijd waarop de stoornis is ontstaan Bepaald bij personen van jaar (n=3.309) – Conform buitenlands bevolkingsonderzoek

Alcoholgebruik Alcohol initiatie – 'Hoe oud was u toen u voor de allereerste keer een drankje met alcohol dronk?' Regelmatig gebruik – 'Hoe oud was u toen u voor de allereerste keer in uw leven 12 glazen alcohol of meer in een jaar dronk?' Alcoholstoornissen – Alcohol misbruik en alcohol afhankelijkheid – Diagnosen volgens DSM-IV criteria – Leeftijd ontstaan

Beschrijving steekproef Gemiddelde leeftijd: 32,0 50,4% was man n%Gemiddelde leeftijd ontstaan ADHD742,96,7 Gedragsstoornis1275,611,5 Alcohol initiatie ,314,8 Regelmatig gebruik ,716,7 Alcoholstoornis52619,019,2 83,7% 75,4% 89,3% 94,7%

Alcohol initiatie - prevalentie ADHD Alcohol initiatie Gedragsstoornis HR=1,42; p=0,02 HR=1,37; p=0,05 Verlaging van 3,6%, p=0,42 Direct effect Mediatie

ADHD Alcohol initiatie Gedragsstoornis Moderatie > (1,40 + 1,13) - 1 = 1,53 Alcohol initiatie - prevalentie

ADHD Alcohol initiatie ADHD was na controle voor leeftijd en geslacht geassocieerd met een hogere prevalentie van alcohol initiatie Gedragsstoornis speelde geen rol in deze associatie Direct effect

Regelmatig gebruik - prevalentie ADHD Regelmatig gebruik Gedragsstoornis HR=1,42; p=0,004 HR=1,34; p=0,03 Verlaging van 6,0%, p=0,26 Direct effect Mediatie

Regelmatig gebruik - prevalentie ADHD Regelmatig gebruik Gedragsstoornis Moderatie (1,36 + 1,17) - 1 = 1,53 =

Regelmatig gebruik - prevalentie ADHD Regelmatig gebruik ADHD was na controle voor leeftijd en geslacht geassocieerd met een hogere prevalentie van regelmatig alcohol gebruik Gedragsstoornis speelde geen rol in deze associatie Direct effect

Alcohol stoornissen - prevalentie ADHD Alcohol stoornissen Gedragsstoornis HR=2,29; p=0,002 HR=1,39; p=0,33 Verlaging van 64,7%, p< 0,001 Direct effect Mediatie

Alcohol stoornissen - prevalentie ADHD Alcohol stoornissen Gedragsstoornis Moderatie (2,34 + 3,96) - 1 = 5,30 >

Alcohol stoornissen - prevalentie ADHD Alcohol stoornissen Gedragsstoornis ADHD was na controle voor leeftijd en geslacht geassocieerd met een hogere prevalentie van alcohol stoornissen Maar: Gedragsstoornis speelde een medierende rol in deze associatie Direct effectMediatie

Alcohol initiatie - ontstaan ADHD Alcohol initiatie B=-0,71; p=0,10 Direct effect

Regelmatig gebruik - ontstaan ADHD Regelmatig gebruik B=-0,56; p=0,08 Direct effect

Alcohol stoornissen - ontstaan ADHD Alcohol stoornissen B=1,02; p=0,38 Direct effect

ADHD was na controle voor leeftijd en geslacht niet geassocieerd met een eerder ontstaan van (stoornissen in) alcoholgebruik 20 Alcoholgebruik - ontstaan

Conclusie Associatie tussen ADHD en prevalentie van alcoholstoornissen volledig verklaard door gedragsstoornis Ontwikkelingsmechanisme – Sterker over tijd – Zwaardere pathologie Vroege behandeling

Improving Mental Health by Sharing Knowledge Vragen? Contact: