Het Paterswoldsemeer een grensgeval Grensgeval vanwege 3 gemeenten, 2 provincies en de kritische grenzen Steven Verbeek | PEHM | 2 juli 2015

Paterswoldsemeer, Hoornse Meer: samen 270ha Hoornse plas Inlaten en uitlaten NW-kanaal Oude Aa Functies (zwemwater, recreatievaart, zeilen (jachthaven), wonen, zomerhuisjes, stad, mondige bewoners, landbouw)

Bodem vh meer bestaat uit veen en zand Bodem vh meer bestaat uit veen en zand. Zuidelijk deel is ontstaan door veenafgraving (en later afslag van de legakkers). Noordelijk deel is gegraven tbv zandwinning voor de snelwegen. Toplaag teruggegooid LGN van KRW-gebied = ook de gebieden die afwateren op het meer. Landbouw, wan natuur en veel bewoning: ook vakantiehuisjes. Diepte zuidelijk deel vs noordelijk deel

< 0,5% moeraszone

Wat sfeerplaatjes

KRW-scores. Maar wat zegt dit. Heb je hiermee begrip van het systeem KRW-scores. Maar wat zegt dit? Heb je hiermee begrip van het systeem? Nee!

Verder inzoomen op de gegevens: waardoor worden de scores veroorzaakt? Meer is alg-gedomineerd. Vegetatie nauwelijks aanwezig (oorzaak vs gevolg??). In deze grafiek zie je dat er ook regelmatig problemen zijn met blauwalgen

N, P Chl-a, zichtdiepte (zomergemiddelden)

Chl – N ratio Chl – P ratio P – N ratio Zicht – Chl-a ratio

Heleboel getallen, gegevens, informatie Heleboel getallen, gegevens, informatie. Deze moet je verwerken om kennis op te doen. Maar hoe?

Hysterese-effect Alternatieve stabiele toestanden P-Kritische grenzen Waar de grenzen liggen wordt bepaald door de morfologische kenmerken van het systeem (diepte, strijklengte, areaal moeraszone, verblijftijd, bodemtype). Rode lijn zitten we nu. Drie belangrijke bronnen: Inlaatwater vanuit het Noord-Willemskanaal. Recreatie Uitgeslagen polderwater

Watertemperatuur stijgt gestaag Onevenwichtige & lage visstand (70kg/ha) In kg veel Brasem, in # veel kleine Baars Het meer is planktongedomineerd Hoornsemeer heeft wel planten en helder water Opgewerveld slib beperkt het doorzicht Dat het meer planktongedomineerd is, is belangrijk, dat betekent namelijk dat alle voedingsstoffen die het meer in komen, naar algen gaan. De kans op blauwalgbloei blijft, met handhaving van de huidige situatie, dus erg groot. Met klimaatverandering (temp-stijging) zal de kans zelfs stijgen. Hoornsemeer helder door bodem en driehoeksmosselen?

De drie typen maatregelen hebben een essentieel ander werkingsprincipe: bronmaatregelen (I) verminderen de nutriëntenbelasting. Het zijn maatregelen die de belasting naar kritische grenzen brengen; systeemmaatregelen (II) vergroten de draagkracht. Het zijn maatregelen die de kritische grenzen naar de belasting brengen; interne maatregelen (III) grijpen in in het voedselweb. Het zijn maatregelen die een omslag van troebel naar helder bewerkstelligen.

Kansrijke maatregelen Inlaatwater beperken en Oude Aa-water Geen water inlaten vóór 1 mei Lozing vanuit recreatie verminderen Meer ruimte voor moeraszones Zones met ondiep water aanleggen Baggeren Zwemzone beschermen Moeras en ondieptes tbv vegetatie-ontwikkeling en paaiplaats voor vis. Baggeren omdat slib voor verminderd doorzicht zorgt.

Opstellen watersysteemanalyse (kennis) Stappenplan Opstellen watersysteemanalyse (kennis) Informeren van en afstemmen met partners Opstellen mogelijke vervolgscenario’s Opstellen visie Opstellen maatregelenplan Het stopt niet bij het benoemen van kansrijke maatregelen. Dat is pas het begin van een misschien nog wel lastiger traject met omgeving, bestuur en partners.

Vandaag discussie over Herkenbare ecologische toestand versus KRW maatlatten Watersysteem versus waterlichaam Informatie versus gegevens Van systeemkennis naar maatregelen

Plaatjes hierna voor achter de hand