Thema: Liefde & Avontuur 2 ontwikkelingen  Anglo-Normandische belangstelling voor ‘matière de Bretagne’: HRB – Wace – Eleanor&Henry (stamboom); ook: Marie de France (Lais gebaseerd op Bretonse liederen, voorbeeld Lanval)  Hoofsheid en hoofse liefde

Hoofsheid en Liefde  Historisch: landbouwtechniek verbetert, feodale piramide >> hofcultuur (kastelen (ppt), welvaart en vrije tijd; gedragsregels (Bumke, Elias), controle emoties  Trobadors (langue d’oc): fin’ amors voor de gentleman-dichter en zijn kring  Aquitaine >> Eleanora draagster van hoofse liefdesideeën, gaat noordwaarts (langue d’oïl)  Hoofse cultuur verspreidt zich in hoven in haar invloedssfeer: troubadourlyriek en vooral ook verhalende teksten, namelijk lais en (Arthur)romans  Oorzakelijk verband tussen liefde en dapperheid

Champagne  Marie, Eleanor’s dochter, houdt hof in Troyes  Andreas Capellanus, De Amore libri tres (ca. 1185) >> beschrijving liefdesproblemen, debatten in ‘Cour d’amour’ >> handout  Liefdes zoete smart; dilemma’s en emoties, gevoelens  Nieuw gedrag, rollenmodellen voor hem en haar (vgl. HRB)

Chrétien de Troyes  Hofclericus in Marie’s dienst, misschien ook aan Engels hof  Geen biografische info, behalve in eigen prologen: naam, opdrachtgeefster en bronnen  matière, san, conjointure >> werkwijze

Chrétien’s oeuvre  Cligés proloog  Erec & Enide: Liefde en ridderschap, sociale functie  Cligés: liefdes driehoek (anti Tristan)  Yvain: Ridderschap en Liefde  Lancelot  Conte du Graal ou Perceval > week 4

 Parijs BN 122

Lancelot  Proloog: san + matière komen van Marie; Chrétien voegt vakmanschap toe, conjointure, maar maakt de tekst niet zelf af  Verhaal: Méléagant, Keu, don, reddingsactie Gauvain en anonieme ridder, kar, zwaardbrug, gevecht I, hardvochtige koningin, misverstanden, verzoening, rendez-vous in traliekamer, bloed in het bed, Godsoordeel (gevecht II), Lancelot gevangengezet, terugkeer koningin naar hof, toernooi, bevrijding en ‘happy’ end (Godefroi de Leigni)  Overspel goedgepraat? Andere wereld, maar ook Godsoordeel

Lanzelet  Verzwijgen naam: personage bekend uit orale verhalen  Zoals: Ulrich von Zatzikhoven’s Lanzelet >> geheime opvoeding, meerminnen en- mannen, ladies’ man  tekst in verband met gijzeling Richard Leeuwenhart: Frans boek van gijzelaar in Oostenrijk  Introductie supertoegewijde minnaar leidt tot nieuwe teksten

Prose Lancelot  Circa 1200: verse-prose debat, `Waarheid’ over Arthur, Lancelot en de Graal: Vulgaatcyclus, gebaseerd op *non-cyclic Lancelot en proza versie Chrétien’s tekst  Trilogie en 5-delige cyclus (diagram)  Wat lees je in de Griffioen?

Richtvragen voor vrijdag E. Begrijpen Lancelot en de koningin elkaar wel goed? F. Wat was het motief voor al Lancelots daden? Dante: Wat is Galehaut/ Galeotto’s rol? A.Is de betrapping een tragische gebeurtenis? B.Voelen Lancelot en Guinevere zich schuldig?