De wetenschappelijke feiten over Psychoactieve drugs Auteurs: Dr. Marisa Fernandez, Greenfacts redactie team, Dr. Susan Rotzinger Orginele tekst: Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) “Neuroscience of psychoactive substance use and dependence” Robbe Goossens 1BaMv 2010-2011
Inhoud Wat zijn psychoactieve drugs en in welke mate worden ze gebruikt? Hoe beïnvloeden psychoactieve drugs de gezondheid? Hoe beïnvloedt het gebruik van drugs het functioneren van de hersenen? Hoe evolueert een drugsverslaving? Waarom gaan drugsverslaving en een geestesziekte vaak samen? Hoe kan verslaving van psychoactieve drugs worden voorkomen en behandeld?
Wat zijn psychoactieve drugs en in welke mate worden ze gebruikt? Wat? bestanddelen die het bewustzijn, de gemoedsgesteldheid en het denken van de gebruikers kunnen veranderen. omvatten: - wettelijk toegelaten drugs: tabak en alcohol - illegale drugs: cannabis, amfetamines, ecstasy, cocaïne en heroïne.
Mate van verbruik: - Tabak: het hoogst in Azië, Zuid- en Noord-Amerika en Oost-Europa. -Alcohol: -stijgt in ontwikkelingslanden en in de voormalige Sovjet-Unie landen. -daalt in ontwikkelde landen gedaald. -gemiddelde alcoholverbruik,het hoogst in de ontwikkelde wereld. -Illigale drugs: 200 miljoen mensen gebruiken een illegale drug
Figuur 1. Volwassenen (15+) Alcoholverbruik per hoofd volgens graad van ontwikkeling Bron:WHO Neuroscience of Psychoactive Substance Use and Dependence, Summary (2004), [see http://www.who.int/ substance_abuse/publications/en/Neuroscience_E.pdf] Global use of psychoactive substances and burden to health, p. 9
Hoe beïnvloeden psychoactieve drugs de gezondheid? Psychoactieve drugs is een aanzienlijke last voor de volksgezondheid. schade aan het menselijk lichaam wordt “disability adjusted life years” (DALY’s). Tabel 3. Percentage van de totale, globale mortaliteit en de DALY’s die kunnen toegeschreven worden aan tabak, alcohol en andere illegale stoffen Bron: WHO Neuroscience of Psychoactive Substance Use and Dependence, Summary (2004), [see http://www.who.int/ substance_abuse/publications/en/Neuroscience_E.pdf] Global use of psychoactive substances and burden to health, p.11
Korte termijn Gezond-heids-effecten: alcohol levercirrose. roken longkanker, emfyseem en andere chronische aandoeningen. heroïne door het uitwisselen van naalden, besmetting met het hiv-virus of hepatitis B of C. Sociale problemen Bijvoorbeeld een plotselinge breuk in een verhouding of een opsluiting. Lange termijn Gezond-heids-effecten Sterfgevallen en letsels door rijden onder invloed van alcohol of andere drugs, andere ongevallen, zelfmoord, beroertes , overdosis Sociale problemen Bijvoorbeeld verwaarlozing van het werk en van de familiale verplichtingen.
Hoe beïnvloedt het gebruik van drugs het functioneren van de hersenen? Drugsverslaving= verstoring in de hersenen veroorzaakt door het gebruik van psychoactieve drugs. beïnvloeden op verschillende wijze de hersenen 4 groepen middelen: - Kalmerende: onderdrukken de werking van het centrale zenuwstelsel (vb. Alcohol) - Stimulerende: verhogen de activiteit van het centrale zenuwstelsel (vb. Cocaïne) - Opioïden: verlicht de pijn, stompt zintuiglijk vermogen af en is slaapverwekkend (vb.morfine) - Hallucinogene: vervormt waarnemingen en veroorzaakt waanvoorstellingen of hallucinaties (vb. LSD)
Hoe evolueert een drugsverslaving? Een persoon neemt drugs en ervaart de psychoactieve effecten, die hem voldoening geeft, en die hersenbanen activeren die het waarschijnlijker maken dat dit gedrag zal herhaald worden. Psychoactieve drugs activeren op kunstmatige wijze zeer sterk diezelfde hersenbanen en ‘misleiden’ de hersenen door te reageren alsof de drugs en hun bijbehorende stimuli (omgevingen, mensen, voorwerpen) biologisch noodzakelijk zouden zijn. Ingeval van herhaalde blootstelling, ‘leren’ de hersenen de relatie tussen de drug en druggerelateerde stimuli en veroorzaken een steeds sterker verlangen of hunkering naar de drug.
Waarom gaan drugsverslaving en een geestesziekte vaak samen? Drugsverslaving = frequenter bij individuen die aan een geestesziekte lijden dan bij mensen die geestelijk volledig gezond zijn. drugsverslaafden vatbaarder voor een geestesziekte. gedeelde neurobiologische basis voor beide aandoeningen Verklaringen: -veroorzaakt door dezelfde processen binnen het zenuwstelsel -Drugs verlicht de symptomen of bijwerkingen van de medicatie -Drugs kan ontwikkeling van de geestesziekte versnellen en tot biologische veranderingen leiden
Hoe kan verslaving van psychoactieve drugs worden voorkomen en behandeld? Behandeld met: medicatie en gedragstherapie behandelingen met medicaties: -Medicaties of procedures die interfereren met de werking van drugs in het lichaam. -Substitutie- of onderhoudstherapie. vier types gedragstherapieën: -Cognitieve gedragstherapieën -Therapie gericht op hervalpreventie -Contingentiemanagement -Motivatieverhogende therapie