ICT-drama’s in perspectief Jan Grijpink Platform Keteninformatisering, 4 december 2014

Rapport TCICT (Commissie Elias) Tussen Van Veen 1988 en Elias 2014 Oorzaken Gebrek aan projectbeheersing Mantelcontracten Perverse prikkels bij ICT-leveranciers Incompetentie bij opdrachtgevers Gebrek aan commitment top 2

Trends grootschalige ICT Digitalisering gaat door! Maatschappelijke infosystemen worden groter en ingewikkelder Organisatiegrensoverschrijdend gezag wordt zwakker Maatschappelijke problemen zelf worden ook ingewikkelder Conclusie: het wordt niet beter met grote ICT-projecten 3

Achterliggende oorzaak? Kleinschalige denkmodellen zijn dominant in de subdisciplines rond grote ICT, grootschalige zeldzaam Een grootschalige kijk toont andere aspecten en risico’s dan een kleinschalige! Grootschalige stelsels werken anders dan kleinschalige! Afweegmechanisme binnen en tussen subdisciplines ontbreekt vaak Zonder afweegmechanisme: ja/ nee, wie heeft gelijk; met afweegmechanisme: wanneer krijg je gelijk! 4

ketenniveau grondvlak van een keten Keteninformatisering integreert kleinschalige en grootschalige kijk met het dominant ketenprobleem als afweegmechanisme Grootschalige kijk gaat voor! irrationaliteit ketenniveau Kleinschalige kijk gaat voor! Rationaliteit en management Afweegmechanisme: dominant ketenprobleem grondvlak van een keten Legenda: verbinding tussen bronregister en keteninformatiesysteem verbinding tussen bronregisters bronregister keteninformatiesysteem 5

Dominant ketenprobleem Een probleem dat overal in de keten voelbaar is, en dat geen van de partijen op eigen kracht kan oplossen. Alleen goede samenwerking kan voorkómen, dat stelselmatig falen de keten als geheel in opspraak brengt. Een gecoördineerde aanpak moet het hebben van het krachtenveld dat een dominant ketenprobleem oproept. 6

Actieprogramma / Aanbevelingen Aandacht voor CIO-functie is een vergissing (vgl rijksbouwmeester versus aannemers) Kijk naar hoe ruimtelijke ordening grootschalig toezicht heeft georganiseerd Nadruk op ICT verminderen, oriëntatie op techniek zet op verkeerde been Kijk naar nieuwe aanpak in de Baltische Staten voor grote maatschappelijke systemen Maak meer ruimte voor nieuwe generatie aanpak en oplossingen Tegengaan dat inhuur in uren moet worden omgezet in aanbesteden van een prestatie onder een mantelcontract Binnen keten specifieke beslissingen delegeren aan een deskundig niveau tussen bestuur en uitvoering Projecten boven een bepaald aantal functiepunten opsplitsen Vakgebieden tegenover elkaar versterken zoals in de bouw 7

Einde