Lesprogramma Conclusies proef 5 &6 Proef 7 Magdeburger halve bollen -Schriftcontrole tijdens opschrijven Titel, doel, materiaal en handelingen proef Theorie Hoofdstuk 9 Temperatuur en druk Proef 8 Implosies Na het opzeggen van de spreuk neem ik het lesprogramma kort door met de leerlingen (5 min)

Conclusie proef 5 Proef 5 Ballon in vacuümstolp: Als de luchtdruk in de vacuümstolp kleiner wordt, wordt de ballon groter. Dit komt doordat de luchtdruk in de ballon gelijk blijft en als dezelfde kracht blijft uitoefen terwijl de kracht die op de buitenkant van de ballon duwt kleiner wordt. Er ontstaat dan een nieuw evenwicht De conclusie van proef 5 hebben we nog niet klassikaal besproken. Ik laat eerst enkele leerlingen hun conclusie voorlezen voordat ik de mijne naar voren klik. (10 min)

Extra ilustratie slide bij de conclusie van proef 5

Conclusie proef 6 Proef 6, water in de vacuümstolp Als het de luchtdruk in de vacuümstolp lager wordt gaat het water koken, maar het wordt niet warm. filmpje voor proef De conclusie van proef 6 is wat korter, omdat we vandaag gaan ontdekken hoe het komt dat het water gaat koken. Voordat de leerlingen proef 7 gaan doen kijken we nog een kort filmpje waarin de theorie en de proef aan bod komen. (5 min)

Proef 7 Magdeburger halve bollen Doel: Onderzoeken of Vacuüm kracht heeft Materiaal: Vacuümstolp, luchtpomp, tafeltje, magdeburger halve bollen, twee mensen Handelingen: Leg de bollen op elkaar onder de vacuümstolp. Zet de luchtpomp aan en trek de vacuümstolp vaccuüm. Haal de bol onder de vacuümstolp vandaan. Probeer de bol uit elkaar te trekken. De leerlingen schrijven eerst de titel, doel, materiaal en handelingen over. Terwijl ze dit doen voer ik een schriftcontrole uit om te kijken of leerlingen nog veel missen. Daarna voeren we klassikaal de proef uit (iedereen die wil mag een keer proberen de bollen uit elkaar te trekken) (20 min) Daarna krijgen de leerlingen even tijd om de waarnemingen en conclusie op te schrijven. (10 min)

Hoofdstuk 9, druk en temperatuur. De gaswet van Charles zegt dat druk en temperatuur met elkaar in een recht evenredig verband staan. Dit betekend dat als de temperatuur hoger wordt, maar de ruimte waarin een gas zich bevindt niet groter wordt, dat de druk dan toeneemt Film temperatuur en druk Als de aangegeven tijd voorbij is ga ik verder met de theorie van vandaag. Hoofdstuk 9 temperatuur en druk. De eerste dia en film met uitleg kosten ongeveer 15 min. (grafiek op bord om recht evenredig verband te demonstreren)

Explosies en Implosies Een explosie is een plotselinge verhoging van druk en volume, waardoor er op een heftige manier energie vrijkomten de temperatuur toeneemt. Een implosie is een plotselinge verlaging van druk en volume. De druk op de buitenkant van het voorwerp is dan zoveel groter dan de druk in het voorwerp dat het voorwerp in elkaar klapt. Het tweede deel van de uitleg bestaat uit wat een explosie en een implosie nou precies is. (10 min) Ik laat het filmpje van het imploderende olievat zien voordat we doorgaan met de proef

Proef 8 Implosie Doel: Onderzoeken hoe implosies werken Materiaal: Gasbrander, blikje, water, aqaurium, tang Handelingen: Doe een beetje water in het blikje. Steek de gasbrander aan en verhit het blikje boven het vuur, totdat het flink stoomt. Doe het blikje zo snel mogelijk ondersteboven in het aquarium. Hierna gaan proef 8 uitvoeren. De leerlingen krijgen eerst 5 minuten om de titel, doel, materiaal en handelingen over te schrijven en dan demonstreer ik een keer de proef. Daarna mag iedereen die een frisdrankblikje heeft meegenomen het zelf uitvoeren. Als huiswerk moeten de leerlingen de proefbeschrijvingen afmaken. De conclusies bespreek ik de volgende dag met ze.