Marc Bremer mwabremer@hhs.nl Scheikunde Marc Bremer mwabremer@hhs.nl

Hoeveel stoffen ? 10 100 1000 10000 1000000 en nog veel meer …

Hoeveel bouwstenen ? We hakken een stof in stukjes … Kleiner en kleiner en kleiner en …. Wat houden we over ?????

Atomen Atomen: zijn de kleinste bouwstenen van alle stoffen die we kennen Er zijn 110 verschillende atomen

Structuur atoom elektronen kern

Bouw atoom Atoom bestaat uit massa lading Protonen Neutronen Elektronen 1 +1 -1

Functies protonen Protonen bepalen om welk atoom het gaat De stof met 1 proton is waterstof De stof met 8 protonen is zuurstof De stof met 10 protonen is neon De stof met 79 protonen is goud

Functies neutronen en elektronen Neutronen houden de protonen bij elkaar Elektronen bepalen wat verschillende atomen met elkaar wel of niet doen

Periodiek Systeem der Elementen Alle stoffen zijn gerangschikt in het periodiek systeem der elementen Stoffen hebben behalve een nummer ook een naam gekregen

Hier vind je ALLE gegevens van een atoom Detail 35.45 17Cl Chloor 2,8,7 Hier vind je ALLE gegevens van een atoom

17Cl Betekenis detail 35.45 Chloor atoommassa= aantal protonen + aantal neutronen atoomnummer= aantal protonen= aantal elektronen

Elementen Element = een stof die bestaat uit 1 soort atomen Niet-metalen Metalen Edelgassen waterstof H magnesium Mg Helium He koolstof C ijzer Fe Neon Ne stikstof N kalium K zuurstof O zilver Ag chloor Cl goud Au jood … mangaan … zwavel platina fosfor chroom broom koper lood nikkel tin zink

Elementen De meeste elementen bestaan uit losse atomen (Ca, Mg, P, S etc.etc.) MAAR: Claire Fietst Naar Haar Oma In Breda De vetgedrukte elementen komen nooit als losse atomen voor, maar altijd minstens in tweetallen, die stevig aan elkaar vastzitten. Dus: Cl2, F2, N2, H2, O2, I2, Br2

Verbindingen en moleculen een stof die bestaat uit meerdere soorten atomen Molecuul = een stof die bestaat uit meerdere soorten niet-metaal atomen

Vorming van moleculen Binnen een molecuul zitten atomen aan elkaar vast door de elektronen: 1 elektron van het ene atoom zit vast aan 1 elektron van het andere atoom Deze 2 elektronen aan elkaar vast noemen we een gemeenschappelijk elektronenpaar Aangegeven met een streepje

Covalente binding

Covalente binding

Covalente binding

Aantal bindingen waterstof (H) met 1 elektronenpaar vast aan andere atomen koolstof (C) met 4 elektronenparen vast aan andere atomen stikstof (N) met 3 elektronenparen vast aan andere atomen zuurstof (O) met 2 elektronenparen vast aan andere atomen chloor (Cl) met 1 elektronenparen vast aan andere atomen

Molecuulformule Water Koolstofdioxide H2 O CO2 betekent betekent Dit molecuul bevat: 2 H-atomen 1 O-atoom Koolstofdioxide CO2 betekent Dit molecuul bevat: 1 C-atoom 2 O-atomen

Structuurformule Water Koolstofdioxide H2 O CO2 Hoe ziet zit molecuul eruit ? Koolstofdioxide CO2 Hoe ziet zit molecuul eruit ? O H H O C O

Molecuulformule C6 H12 O6 betekent Dit molecuul bevat: 6 C-atomen 12 H-atomen 6 O-atomen

Hoe ziet zit molecuul eruit ? Structuurformule C6 H12 O6 Hoe ziet zit molecuul eruit ? Nou, bijvoorbeeld zo:

Isomeren Met dezelfde doos Legostenen kun je heel veel verschillende huizen bouwen. Dus met dezelfde atomen kun je soms heel veel verschillende moleculen bouwen. Isomeren = moleculen die een verschillende structuur hebben, maar wel uit dezelfde atomen bestaan.

Voorbeeld isomeren C5H10