Psychometrische en functionele testen Terugbetaling Psychometrische en functionele testen
Neuro-psychologische testen MMSE ADAS-COG b-ADL I-ADL NPI GDS tijdsduur benodigdheden wie wordt ondervraagd? wat wordt onderzocht? uitleg over de test score referentie
MMSE ADAS-COG b-ADL I-ADL NPI GDS
Mini Mental State Examination (MMSE) tijdsduur 10 tot 15 minuten benodigdheden een polshorloge een potlood een gom het scoreblad 1 wit blanco blad 1 blad met “Sluit uw ogen” 1 blad met de afbeelding van 2 vijfhoeken
MMSE wie wordt ondervraagd? de patiënt wat wordt onderzocht? geen diagnostische test meet mogelijks aanwezige cognitieve stoornissen oriëntatie in tijd en ruimte, inprentingsvermogen, aandacht, geheugen, taal en constructieve praxis. een screeningsinstrument om verder onderzoek te oriënteren
MMSE Totaalscore op 30 oriëntatie 10 punten geheugen 6 aandacht 5 benoemen van voorwerpen 2 herhalen van een zin 1 uitvoeren van verbale opdrachten 3 uitvoeren van geschreven opdrachten 1 spontaan neerschrijven van een zin 1 correct natekenen van een geometrische figuur 1 Totaalscore op 30
MMSE uitleg rustige omgeving geef de patiënt voldoende tijd om te antwoorden patiënt mag zichzelf 1 x verbeteren ondervrager moet zich neutraal opstellen (vb. reageren met ja, OK, …) score van 0 tot 30 0 = ernstige aantasting / 30 = geen aantasting
MMSE opmerkingen leeftijd, opleidingsniveau, cultuur, gemoedstoestand, leereffect, slechtziendheid, … kunnen een invloed hebben op de uiteindelijke scoren referentie Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR. "Mini-mental state". A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. Journal of Psychiatric Research, Nov;12(3):189-98 (1975)
MMSE ADAS-COG b-ADL I-ADL NPI GDS
Alzheimer’s Disease Assessment Scale - Cognitive SubScale (ADAS-COG) tijdsduur +- 45 minuten benodigdheden een polshorloge een potlood een postkaart een gom 2 boekjes met woordkaarten 1 envelop 12 voorwerpen het scoreblad 1 wit blanco blad 4 blaren met geometrische figuren
ADAS-COG wie wordt ondervraagd? de patiënt wat wordt onderzocht? geen diagnostische test meet mogelijks aanwezige cognitieve stoornissen oriëntatie in tijd en ruimte, aandacht, geheugen, taal, praxis. een observatie instrument om de behandeling / het ziekteverloop te evalueren
ADAS-COG Totaalscore op 70 spreekvaardigheid 5 taalbegrip 5 woordherinnering 10 punten open gesprek spreekvaardigheid 5 taalbegrip 5 woordvindingsproblemen 5 benoemen van voorwerpen en vingers 5 opdrachten 5 constructieve praxis 5 ideationele praxis 5 oriëntatie 8 woordherkenning 12 onthouden van testinstructies 5 Totaalscore op 70
ADAS-COG uitleg rustige omgeving geef de patiënt voldoende tijd om te antwoorden patiënt mag zichzelf 1 x verbeteren ondervrager moet zich neutraal opstellen (vb. reageren met ja, OK, …) de test begint met de woordherinneringstaak. Vervolgens is er een open gesprek van +- 10 min met de patiënt. Daarna gaat men verder met de andere cognitieve opdrachten.
ADAS-COG score van 0 tot 70 0 = geen aantasting / 70 = ernstige aantasting opmerkingen leeftijd, opleidingsniveau, gemoedstoestand, leereffect, … kunnen een invloed hebben op de totaalscore referentie Rosen WG, Mohs RC, Davis KL. "A new rating scale for Alzheimer's disease." American Journal of Psychiatry, Nov;141(11) :1356-64 (1984)
MMSE ADAS-COG b-ADL i-ADL NPI GDS
Basic and Instrumental Activities of Daily Living (ADL and iADL) tijdsduur +- 10 minuten benodigdheden het scoreblad wie wordt ondervraagd? de verzorger
ADL and iADL wat wordt geëvalueerd? het dagelijks functioneren van de patiënt gedurende de voorbije 4 weken (wat de patiënt echt doet en niet wat hij zou kunnen doen) een observatie instrument om de behandeling / het ziekteverloop te evalueren uitleg rustige omgeving ondervraag de verzorger in afwezigheid van de patiënt de ondervrager moet nagaan of iedere vraag wel van toepassing is op de patiënt
ADL and iADL score ADL of Katz scale (6 activiteiten) wassen - WC-gebruik kleden - continentie verplaatsen - voeding score toekennen: volledig zelfstandig 1 nood aan toezicht 2 nood aan gedeeltelijke hulp 3 volledig afhankelijk 4
ADL and iADL Score iADL of 9 points of Lawton gebruik van telefoon - zich kunnen verplaatsen boodschappen doen - kleine klusjes doen maaltijden bereiden - beheer van eigen medicatie huishoudelijk werk - beheer van eigen financiënen de was doen score toekennen: volledig onafhankelijk 3 nood aan gedeeltelijke hulp 2 volledig afhankelijk 1
ADL and iADL opmerkingen controleer of iedere vraag van toepassing is op de patiënt (niet iedereen kan koken) evalueer niet te streng referentie Lawton MP, Brody EM. "Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living". Gerontologist Autumn;9(3):179-86 (1969)
MMSE ADAS-COG b-ADL I-ADL NPI GDS
Neuropsychiatric Inventory (NPI) tijdsduur 10 tot 30 minuten benodigdheden de vragenlijst het scoreblad wie wordt ondervraagd? de verzorger die de patiënt het beste kent
NPI Wat wordt onderzocht? geen diagnostische test spoort mogelijke gedragsstoornissen of - veranderingen op meet niet enkel de aanwezigheid van gedragsstoornissen, maar ook de veranderingen in het gedrag van de patiënt sinds het begin/de diagnose van Alzheimer dementie
NPI 1) Wanen 7) Apathie/onverschilligheid 2) Hallucinaties 8) Ontremming 3) Agitatie/Agressie 9) Prikkelbaarheid/labiliteit 4) Depressie/dysforie 10) Bewegingsonrust 5) Angst 11) Slaaponrust ‘s nachts 6) Euforie/uitgelatenheid 12) Eetlust/eetstoornissen
NPI uitleg rustige omgeving ondervraag de verzorger in afwezigheid van de patiënt iedere vraag moet letterlijk worden voorgelezen en beantwoord worden met Ja of Neen er zijn screeningsvragen(ScrV) en subvragen(SubV) de SubV worden enkel gesteld als de ScrV positief wordt beantwoord als de SubV de ScrV bevestigen ernst, frequentie en emotionele belasting voor de verzorger bepalen voor ieder gedrag
NPI score score per gedragsevaluatie = de frequentie maal de ernst totaalscore = som van de scores van de eerste 10 gedragsevaluaties 0 tot 120 0 = geen gedragsstoornissen / 120 = ernstige gedragsstoornissen referentie Cummings JL, Mega M, Gray K, et al.The Neuropsychiatric Inventory: comprehensive assessment of psychopathology in dementia. Neurology, Dec;44(12):2308-14 (1994)
MMSE ADAS-COG b-ADL I-ADL NPI GDS
Global deterioration scale (GDS) op basis van de anamnese en de verschillende testen vormt de arts een globale indruk van de ernst van de Alzheimer dementie GDS is een schaal die het mogelijk maakt de ziektetoestand van de patiënt onder te brengen in 1 van de 7 verschillende ziektestadia. referentie Reisberg B, Ferris SH, de Leon MJ, Crook T. "The Global Deterioration Scale for assessment of primary degenerative dementia." American Journal of Psychiatry, Sep;139(9): 1136-9 (1982).
overzicht A ADL en I ADL B Behaviour - NPI C Cognition - MMSE - ADAS - COG