Dissimilatie op celniveau Uitgaande van de brandstof GLUCOSE
Het draait allemaal om de vorming van ATP ADP + Pi + 31 kJ ↔ ATP
Stap 1: Glycolyse = glucose omzetten in pyrodruivenzuur (pdz) in het cytoplasma kost activeringsenergie (2 ATP) H+ en electronen worden vrijgemaakt bij de vorming van pdz deze worden gekoppeld aan 2NAD (transportmolecuul) (2 NADH,H+) er komt 4 ATP vrij >> dus netto een winst van 2 ATP
Bron: Binas
Er zijn nu 2 problemen op te lossen: Pyrodruivenzuur is giftig moet weg NAD+ zit vol H NADH,H+ moet weer NAD+ worden: waar blijft de cel met de H? Er twee mogelijkheden:
Er is geen O2: anaërobe dissimilatie De H+ en electronen van NADH2 worden gekoppeld aan PDZ >> melkzuur glucose 2 melkzuur + 2 ATP OF: Eerst wordt CO2 afgekoppeld (=decarboxylatie), waarbij ethanal ontstaat, dat dan weer H+ en electronen van NADH2 overneemt: ethanal ethanol glucose 2 CO2 + 2 ethanol + 2 ATP Proces 1 en 2 leveren na de glycolyse geen extra ATP meer op; de opbrengst is dus 2 ATP !
Bron: Binas
Er is wel O2 : Aërobe dissimilatie Dan volgen stap 2, 3 en 4 die grotendeels in de mitochondriën plaatsvinden
Bron: Biologie voor Jou
Stap 2: decarboxylering Afsplitsing (decarboxylering) van CO2 van het PDZ = azijnzuur Binding van azijnzuur aan Co-enzym A acetyl Co-enzym A = actief azijnzuur Er wordt NADH,H+ gevormd naar stap 4 Dit 2x (er zijn immers 2 PDZ-moleculen uit 1 glucose gevormd)!!
Bron: Binas
Stap 3: citroenzuurcyclus (Krebs cyclus) In de mitochondriën! Oxaal - azijnzuur (C4 verbinding) + actief azijnzuur (C2) citroenzuur (C6) >> cyclus H2O toevoegen en 2 CO2 vrij Op 4 plaatsen worden H+ en elektronen gekoppeld aan NAD (3x) en FAD (1x) Dit ook weer 2x!!
Bron: Binas
Cyclus gaat 2x, want 2 PDZ gevormd in glycolyse Bron: Binas
Biodata Bron: Biodata
Stap 4: Oxidatieve fosforylering / ademhalingsketen / eindoxidatie / elektronentransportketen / waterstofketen Aan de tussenschotten (binnenmembraan) in mitochondriën NADH,H+ en FADH2 leveren de elektronen voor deze elektronentransportketen waarbij door reductie en oxidatie steeds energie vrijkomt ATP vorming Aan het eind worden H+ en elektronen gekoppeld aan O2 vorming van H2O ! Per NADH,H+ ontstaan 3 ATP (en per FADH2 : 2 ATP) TOTAAL ontstaan er maximaal 38 ATP bij de totale aërobe dissimilatie Echter, in werkelijkheid is de netto opbrengst lager doordat diverse transportprocessen ook energie kosten.
1) H+ ionen komen in binnenmembraan 2) Elektronen verliezen deel energie 3) Concentratieverschil H+ is energiebron voor ATP-synthase 4) Elektronen reageren met zuurstof en H+ tot water Bron: Biologie voor Jou
Bron: Binas
Bron: Binas
Bruto reactievergelijking dissimilatie C6H12O6+6 H2O+6 O26 CO2+12 H2O+38 ATP (netto) Glycolyse C6H12O6 +2 NAD+ +2 ADP +2 P2 C3H4O3+2 NADH2+2 ATP Decarboxylering 2 C3H4O3+2 H2O +NAD+ 2 C2H4O2+2 CO2+2 NADH2 Citroenzuurcyclus (netto) 2 C2H4O2+4 H2O+ 6 NAD +2 FAD +2 ADP + 2 P 4 CO2+6 NADH2+2 FADH2+ 2 ATP Oxidatieve fosforylering 10 NADH2+2 FADH2+34 ADP+34 P+6 O210 NAD+2 FAD+ 34 ATP+12 H2O
Als een bacterie zich op topsnelheid ( 1x per 20 minuten) deelt, is er een enorme eiwitproductie. Er worden per seconde 1400 eiwitmoleculen gemaakt (elk met molecuulgewicht van 60.000). Gemiddeld 500 aminozuren per eiwit. De vorming van elk eiwit kost 2 miljoen ATP. Elk DNA-molecuul vereist 120 miljoen ATPmoleculen Elk RNA-molecuul vereist 60.000 ATP-moleculen Elk proteïnemolecuul vereist 1500 ATP-moleculen Omdat cytoplasma voor 70% procent uit eiwit bestaat eist de proteïnesynthese 90% van de energie op. De biosynthese van alle componenten in E. coli vereist minimaal 250000 moleculen ATP per seconde, terwijl 1 bacterie slecht 1 miljoen moleculen ATP bezit. De levensduur van een ATP-molecuul is dus een fractie van een seconde. Een mens maakt per dag zijn eigen lichaamsgewicht aan ATP !!