Kleurenbeheer KENHV 28 oktober 2014
Verschillende apparaten Ieder apparaat geeft kleuren anders weer
Verschillende applicaties
En dan print je het uit…
Kleurenmenging Additief: menging van licht Camera Monitor Subtractief: verf/inkt op papier Afdruk Schilderij RGBCMYK
Kleuren beheer Een technologie die de kleurencommunicatie tussen systemen mogelijk maakt Het is de bedoeling de kleuren zo goed mogelijk over te dragen, rekening houdend met de beperkingen van systemen of applicaties Colour matching wordt enkel nagestreefd bij proofing
Kleurenbereik Het kleurenbereik of de gamut van een kleurensysteem definieert alle kleuren die een systeem kan genereren De bronkleuren bepalen het kleurenbereik van een systeem Het kleurenbereik wordt voorgesteld in een kleurendiagram, afgeleid van een toestelonafhankelijke kleurenruimte
Kleurenruimtes Het CIE, Commission Internationale de l'Eclairage, ontwikkelt systemen voor het kwalitatief en kwantitatief onderzoek van het kleurenzien Resultaten zijn o.a. de kleurenruimtes CIEXYZ en CIELAB: X X Y Q Z Y Z
xy-kleurendiagram Een xy-kleurendiagram is afgeleid van de CIEXYZ- kleurenruimte Een xy-kleurendiagram is een tweedimensionale voorstelling van alle kleuren die het menselijk oog kan zien (de luminantie of helderheid buiten beschouwing gelaten)
Verschillende kleurenruimtes Geen enkel apparaat geeft kleur weer zoals het oog het kan waarnemen. Oog ≠ Electronica Kleurenruimte is vast Profiel is per apparaat divers
Kleurentransformatie van scanner naar monitor RGB scanner RGB monitor Een scanner heeft een veel grotere gamut dan een monitor… R G B
Kleurentransformatie van scanner naar drukpers RGB scanner CMYK drukpers Het kleurenbereik van een drukpers is veel grilliger van vorm dat de driehoek van een scanner … C C+M M Y+M Y Y+C
Gamut mapping De conversie van een grotere naar een kleinere kleurenruimte heet gamut mapping Hiervoor bestaan verschillende strategieën (zie verder) C C+M M Y+M Y Y+C
Verschillende kleurenruimtes Adobe RGB vs sRGB Adobe RGB vs Isocoated Pro scherm vs Macbook pro (vs Isocoated) Zie GAMUT VISION
Kleurenprofielen: wat gebruik je allemaal?
Probleem Je oog past zich aan aan kleurenzweem Daarom gebruik je hardware en kleuren profielen Een paar voorbeelden:
Menselijke Perceptie - Kleur Dot kleur 1Dot kleur 2 ZELFDE KLEUR !
Menselijke Perceptie - Helderheid Grijswaarde Zelfde grijswaarde !
Menselijke Perceptie - Contrast DE TEGELS ZIJN GRIJS !
Dit is de reden om te meten Met hardware…
Hardware
Vertalingen van en naar uitvoer apparaten 1 Calibreer Monitor Color Spyder Colormunki /help/color- management.html#main- pars_heading_1 2 Calibreer Printer Gebruik kleurenprofiel van Drukker: aanleveren/colormanagement.html Let op: Drukker verwacht vaak sRGB of AdobeRGB Voor Soft-proofing kun je profielen van drukker downloaden
Wat nu? Is je Eizo van 1900€ beter dan je LG van 200€ ? Niet zonder kleuren beheer! Minimale uitgave Altijd zelfde papier ColorSpyder: 89 € Printer profiel: 0€ - 35€ All in one kit: 450€
Lightroom Adobe RGB in Library, Map, Book, Slideshow, Print, Web modules ProPhotoRGB in Develop Soft proofing Geeft printerprofiel weer op monitor zodat je ziet hoe het eindresultaat is
Handig om te weten Als je een monitor kalibreert, moet je de volgende video- instellingen aanpassen: Helderheid en contrast Dit zijn respectievelijk het algehele niveau en bereik van de weergavesterkte. Deze parameters werken eigenlijk net zo als op je tv. Met een programma voor monitorkalibratie realiseer je een optimaal helderheids- en contrastbereik. Gamma De helderheid van de waarden voor middentonen. Een monitor produceert niet-lineaire waarden van zwart naar wit. Als u de waarden in een grafiek zet, vormen ze geen rechte lijn, maar een kromme. Gamma definieert de waarde in het midden van die curve tussen zwart en wit. Fosforkleuren De stoffen die door CRT-monitoren worden gebruikt voor het uitstralen van licht. Verschillende fosforkleuren hebben verschillende karakteristieken. Uiteraard geldt iets dergelijks voor de verschillende vlakke monitoren: TFT, s-IPS, LED, etc: allemaal hebben ze verschillende kleuren die ze weer kunnen geven. Witpunt De kleur en intensiteit van het helderste wit dat de monitor kan produceren. Niet alle browsers gaan hetzelfde met kleuren om: L naar R: Safari 5, IE9, Firefox 12 onderste rij: Maxthon 3, Chrome 19, Opera 11
RAW VOOR Geen witbalans…altijd te corrigeren Lossless Veel grotere kleurenruimte Veel meer wit en zwart Ruis Chromatische abberatie Vignettering Geen pre-sharpening TEGEN Groter dan jpg Trager in burst mode Er is niet maar één formaat CR2 voor iedere camera NEF voor iedere camera etc DNG IPTC data – mogelijk niet uniform
Praktische Tips Schiet je in jpg? sRGB is makkelijk, altijd goed Adobe RGB/ Prophoto RGB beter, maar moet je altijd nabewerken Schiet je RAW? Maakt niet uit: alle beschikbare info zit in het bestand Calibreer op z’n minst je scherm Gebruik softproofing Veilig: kies output sRGB Beter: kies output profile dat past bij afdruk Beheer je je eigen afdrukken? Test met de lichtheid van je prints Test met het contrast van je prints Camera: 600 – 2000€ Lens: 150 – 1400€ Papier + inkt: 60€ Printer:250€ Colorimeter:90€
Softproofing
Tethered RAW en Jpg
Bronnen Adobe.com spyder.datacolor.com er er Andrew Stawowczyk Long PDF met cursus material beschikbaar