Alle lijnen komen samen bij de waterbalans 17 november 2011 Roger de Crook

Rode draad Small - wat is klein? Changes - wat verandert er feitelijk? Do - er gebeurt iets Matter - met alle materie … … die ervan afhangt veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Waterbalans veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Water- systeem waterberging afvoeraanvoer kwel neerslagverdamping wegzijging Lucht Bodem

Neerslag integratie regenmeters (punt) en radar (vlak) Verdamping transistie van ETref (punt) x gewasfactoren (literatuur) x landgebruikskaart (vlak) naar satellietgebaseerde informatie (vlak) Aanvoer/afvoer Ijking van debietformules, peilschalen, profielen van watergangen, breedte/hoogte van stuw of schuif, pompcapaciteit en lekverlies Waterberging 3D-model van watergangen en maaiveld Kwel/wegzijging Ondergrondmodel en peilbuizen in ondiep en diep grondwater veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Componenten

Rode draad Small - wat is klein? Changes - wat verandert er feitelijk? Do - er gebeurt iets Matter - met alle materie … … die ervan afhangt veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Lijnen (1) Watergang Kunstwerk Gebied Objecten Meetpunt Filterdiepte Peilschaal Maaiveldhoogte Referentie Bodemhoogte Functionaliteit Architectuur Uptime ICT Performance WBC

veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Lijnen (2) NBW KRW Waterakkoorden Wetgeving Aarhus/Inspire Versiebeheer Data op orde Validatietechnieken Ontwikkelingen Data-assimilatie Mobiel buiten Realtime sturing Modellering Beschikbaarheid Thuis werken WBC

veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Rode draad Small - wat is klein? Changes - wat verandert er feitelijk? Do - er gebeurt iets Matter - met alle materie … … die ervan afhangt veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Complicerende tijdfactoren (1) Non-equidistante versus equidistante registratie en visualisatie in de tijd Gelijktijdige registratie van parameters (t.b.v. uitvoerbaarheid van berekeningen) Manier van aggregeren (som/gemiddelde aan begin of eind van dag/maand/jaar) veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Complicerende tijdfactoren (2) IJking van tijd in systemen (achterlopen dankzij batterij- of processor-belasting) Standaardisatie van tijd in systemen (GMT i.p.v. zomer-/wintertijd) Geldigheid van verandering (vanaf nu of correctie met terugwerkende kracht) veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Relaties in ruimte en tijd Aggregatie (wanneer gaten opvullen of negeren in de tijd en/of in de ruimte) Validatie (afkeuren van berekend debiet als stuwstand of waterhoogte onbetrouwbaar is) Geometrie (welk meetpunt is representatief voor welk kunstwerk, watergang en gebied) veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

CAW WISINTWIS/IRIS 1 lokatie & 7 parameters (7 tijdreeksen)  Lokatie1_debiet1  Lokatie1_debiet2  Lokatie1_debiet3  Lokatie1_debiet4  Lokatie1_waterstand1  Lokatie1_waterstand2  Lokatie1_waterstand3 6 lokaties & 2 parameters (2 x 2 sublokaties)  Lokatie3_waterstand  Lokatie4_waterstand  Lokatie5_waterstand  Lokatie6_waterstand  Lokatie1a_debiet  Lokatie1b_debiet  Lokatie2a_debiet  Lokatie2b_debiet 4 lokaties & 0 parameters (2 typen kunstwerken)  Gemaal met 2 pompen  Gemaal met 1 pomp  Stuw  Peilschaal 6 4 Meetpunt- definitie

Rode draad Small - wat is klein? Changes - wat verandert er feitelijk? Do - er gebeurt iets Matter - met alle materie … … die ervan afhangt veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Afvoergebied A Afvoergebied B Peilgebied 1 Peilgebied 2 Peilgebied 3 Clusters van peilgebieden: 1)Afvoergebieden 2)Peilbesluitgebieden 3)KRW-lichamen Verandering kunstwerk = Verandering peilgebied = Verandering clustergrens Voorbeeld verandering

Foutvoortplanting berekening debiet veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Peilschaalhoogte Waterstand Stuwstand Schuifstand Opvoerhoogte Debietformule Hoeveelheid aanvoer Afmetingen van kunstwerk Constante waarden Variabele waarden Afmetingen van watergang Hoeveelheid afvoer Oppervlakte van gebied Bodemhoogte Maaiveldhoogte Waterbalans

Demo veilige dijken ● droge voeten ● schoon water WIS-video

Workflow van data-mutaties veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Veld- registratie Tijdreeks WBCGeo-info

veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Veld- registratie Tijdreeks WBCGeo-info Dimensies 0D 2-3D+ 4D+ 1D+

Rode draad Small - wat is klein? Changes - wat verandert er feitelijk? Do - er gebeurt iets Matter - met alle materie … … die ervan afhangt veilige dijken ● droge voeten ● schoon water

Meetnetbeheerders: Waar blijft al het water dat wel het gebied binnenkomt, maar niet uitgaat of vice versa? Klopt de apparatuur en de referentie wel? GIS-medewerkers van het beheerregister: Klopt de waterbalans van een gebied nog wel als het ID van een oud peilgebied gerecycled wordt? Hoe regelen we het versiebeheer van de geodata? ICT-beheerders: Hoe lang mag de centrale ontsluiting van waterbalansen buiten gebruik zijn? Hoe mobiel moet de informatie te raadplegen zijn? veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Organisatorische impact (1)

Hydrologen: Welke gebieden vallen op ten opzichte van hun omliggende gebieden? Welke invloeden verstoren de interpretatie van de waterbalans? Keringen-beheerders: Hoe snel stijgt het water als onvoldoende weggepompt kan worden? Wordt de kritieke waterstand naast de dijk dan overschreden? Ecologen: Hoe snel stroomt het water als het hard regent en de landbouwpercelen afspoelen? Kan er anders gestuurd worden (minder dynamische waterbalans) om planten en dieren te sparen? veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Organisatorische impact (2)

Platformen Monitoring & Modellering SAT-WATER & NSO HYDROMEDAH regio Utrecht Water Innovatie Netwerk veilige dijken ● droge voeten ● schoon water Samenwerkingsverbanden

Bedankt voor de aandacht! Vragen?