Dit vinden accountants over continuïteit! NBA Voorbeeld teksten p.156: “ Een controle omvat tevens het eva- lueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële ver- slaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit ge- maakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. ” IAASB ISA 700(September 2014): “ This section (34) of the auditor’s report shall describe management’s responsibility for: (Ref: Para. A45–A48) - Assessing the entity’s ability to continue as a going concern and whether the use of the going concern basis of accounting is appropriate as well as disclosing, if applicable, matters relating to going concern. The explanation of management’s responsibility for this assessment shall include a description of when the use of the going concern basis of accounting is appropriate.; ” IAASB ISA 570: “ Under the going concern assumption, an entity is viewed as continuing inbusiness for the foreseeable future. General purpose financial statements are prepared on a going concern basis, unless management either intends to liquidate”
Wat verwacht publiek van een verklaring? Duidelijkheid! Hoe kan het bestaan dat meerdere grote bedrijven failliet gingen resp. staatssteun behoefden vlak na goedkeurende verklaringen? Goedkeurende verklaringen veronderstellen toch continuïteit? Accountantsdilemma! Opmerkingen over (dis)continuïteit leiden tot discontinuïteit.
Tegenstelling tussen terechte publieke verwachtingen en wat accountants in feite doen. Hiervoor bleek dat accountants mooie woorden gebruiken over continuïteit. Zelf beweren ze alleen verklaringen te (mogen) verstrekken onder de veronderstelling van continuïteit. De redelijkheid van die veronderstelling zou de accountant toch hebben moeten toetsen? Feit is echter dat accountants alleen bij uitzondering wat roepen over bedreigingen voor de continuïteit. Feit is ook dat er meerdere bedrijven waren waar accountants vlak voor faillissement en reddingsoperaties goedkeurende verklaringen afgaven. Die tegenstelling is niet meer geloofwaardig in de ogen van het publiek. Dat is de kern van het huidige probleem. Als dat kernprobleem niet wordt opgelost, helpen alle goedbedoelde maatregelen van de NBA etc. niet echt!!!
Oplossingen: Maak verklaringen relevant en persoonlijk! 1. Maak een einde aan onduidelijke vlakke, uniforme, grauwe, standaard en juridisch aandoende accountantsverklaringen. Spreek je als accountants altijd uit over (dis)continuïteit i.p.v. vrijwel nooit zoals nu gebruikelijk. Er zijn immers altijd bedreigingen voor de continuïteit. Het wakende vingertje van de accountant is dan altijd zichtbaar. Zo worden verklaringen relevanter en persoonlijker. Zo is er ook minder kans dat het verschil in toonzetting zelf discontinuïteit veroorzaakt en de accountant wordt verweten. Dat stelt hogere eisen dan nu aan de vaardigheid van de accountant tot zorgvuldig communiceren. Laat dus ledengroepen en accountants deze communicatie regelen i.p.v. centrale aansturing over dit lastige communicatieprobleem. In het MKB waar management en aandeelhouders vaak min of meer samenvallen maakt dat weinig verschil met de huidige informele praktijk. Bij publieke ondernemingen kan dat echter lastig zijn!
Temper publieke verwachtingen tot realiteitswaarde! Accountants zijn net mensen. Suggereer dus niet meer onfeilbaarheid dan gerechtvaardigd. Vermijdt daarom dubbelzinnige bewoordingen, onnodige wettelijke verplichtingen en onnodige geheimzinnigheid. 2. Schaf daartoe op termijn de verplichte wettelijke controle voor niet - OOB ondernemingen af. Zolang de EU afschaffing wettelijke controle verbiedt, verhoog tenminste de grenzen voor de wettelijke controle tot het maximaal haalbare. 3. Geef openheid over alle controle informatie wanneer een belangrijke groep aandeelhouders dat verlangt. Blijf geen verstoppertje spelen behalve als het gaat om concurrentiegevoelige informatie.