Emoties in sport Vana Hutter, Stijn Mentzel en Mirna Roozen Practicum Emoties Emoties in sport Vana Hutter, Stijn Mentzel en Mirna Roozen

Even voorstellen..

Programma Alexithymie Bermond-Vorst Alexithymie Schaal Invloed emotie op sport Affect grid Individual zones of optimal functioning

Emoties in sport Filmpje verschillende soorten emoties in sport Filmpje laten zien van emoties in sport (woede bij voetbal/bodybuilding tot kalmte bij turner). Kan je goed de ego depletie laten zien  vermogen tot zelfregulatie is er niet meer.

Alexithymie Stoornis in affectregulatie “Affectregulatie is het vermogen om je eigen emotionele basis te hanteren”

Bermond-Vorst Alexithymie Schaal (BVAS) 5 subschalen: Verbaliseren van emoties Fantasie Differentiëren tussen verschillende typen emoties (inzicht) Ervaren van emotionele gevoelens (emotioneerbaarheid) Analyseren van emoties Affectieve component: 2 & 4 Cognitieve component: 1,3 & 5 BVAS bestaat uit 5 onafhankelijke subschalen die verwijzen naar onderliggende karaktertrekken die betrekking hebben p alexithymie. Hoe hoger de score  hoe groter het verminderd vermogen met betrekking tot elk aspect van de subschaal. Hoe minder emotioneerbaar of hoe slechter men het kan verbaliseren. Want hoe groter het onvermogen tot emotioneerbaarheid. Affectieve componenten: het kunnen voelen

Alexithymie types Type I Alexithymie = emotieblind. Type II Alexithymie = emotioneerbaar, fantasie, en slecht verbaliseren, identificeren en analyseren. Lexithymie = emotioneel stabiel. Pseudo-Alexithymie = laag emotioneerbaar, weinig fantasie en goed verbaliseren, identificeren en analyseren Affectregulatie is dus het vermogen om je eigen emotionele basis te hanteren. Alexitymie: 5 typen bespreken ahv literatuur van Moreman. Emotioneerbaarheid wordt hier gemeten als persoonlijkheidskenmerk en niet situatie-specifiek. Alexithymie = stoornis in affectregulatie Lexis = gebrek, thymos = emotie

Schema Alexithymie types Modalen Risicosporters vaak Pseudo (wel cognitie, verminder affectieve component Per type voorbeeld Type 1: mannen, succesvolle carriere, stranden in relaties (schizoid), therapieresistent  overactiviteit linkerhemisfeer Lexithymie: emotioneel stabiel, crateiev imaginatie, emotionele intelligentie Type II: psychotrauma in jeugd, borderline (affectionless control in ouder-kind relatie)  verbinderd functioneren corpus collosum Psuedo: narcisistisch, afweer/sociale wenselijkheid

Opdracht BVAS invullen op 2 schalen: Verbaliseren van emoties Emotioneerbaarheid

Normtabel Mannen en vrouwen, 11-39 jaar, gem-hoge opleiding   Emot vrouwen Emot mannen Verb vrouwen Verb mannen 0-04% 08-10 08-12 08-11 04-11% 11-12 13-16 12-15 11-23% 13-13 17-19 13-15 16-17 23-40% 14-17 20-22 16-18 18-20 40-60% 18-19 23-25 19-23 21-25 60-77% 20-21 26-27 24-25 26-30 77-89% 22-24 28-29 31-35 89-96% 25-27 30-36 31-32 36-38 96-100% 28-40 37-40 33-40 39-40 JE ziet dat een groter gedeelte van de populatie vrouwen lager scoort  groter vermogen in ervaren van emoties en verbaliseren ervan. Vragenlijsten weer in laten leveren! Want alleen toestemming voor gebruik voor onderwijs. Veiligheid rondom invullen: hoge scores betekent echt dat je daar problemen mee hebt. Wanneer dat gebeurt of er vragen over zijn kun je uitleggen dat er meerdere schalen zijn en dit is dus maar één deelscore en dat de normtabellen uit 1995 zijn.

Normtabel lager opleidingsniveau Mannen, 11-39 jaar, lage en hoge opleiding   Emot laag opl Emot hoog opl Verb laag opl Verb hoog opl 0-04% 08-12 08-11 04-11% 13-16 12-15 11-23% 17-20 17-19 17-21 16-17 23-40% 21-24 20-22 22-27 18-20 40-60% 25-27 23-25 28-31 21-25 60-77% 26-27 32-33 26-30 77-89% 28-29 34-37 31-35 89-96% 34-35 30-36 38 36-38 96-100% 36-40 37-40 39-40 Je ziet bij hogere opleiding bij verbaliseren heel duidelijk dat een groter gedeelte van de populatie lager scoort, bij emotioneerbaarheid minder duidelijk  groter vermogen tot voelen en verbaliseren van emoties. Waarom? Meer inzicht/kennis in emoties

Normtabel hogere leeftijd Mannen , 11-39 jaar & 60-87 jaar, gem-hoge opleiding   Emot <39 jaar Emot >60 jaar Verb <39 jaar Verb > 60 jaar 0-04% 08-12 08-13 08-11 08-16 04-11% 13-16 14-15 12-15 17-19 11-23% 16-18 16-17 20-21 23-40% 20-22 19-22 18-20 22-25 40-60% 23-25 21-25 26-30 60-77% 26-27 26-28 31-32 77-89% 28-29 29-33 31-35 33-36 89-96% 30-36 34-36 36-38 37-38 96-100% 37-40 39-40 Je ziet dat jongeren lager scoren  vooral bij verbaliseren. Waarom? Vana IQ stijging door jaren heen?

Invloed emotie op sport Subschaal emotioneerbaarheid veroorzaakt fysiologische opwinding (arousal) Arousal heeft effect op aandacht en concentratie Modellen presteren onder druk in sport leggen verband tussen arousal en prestatie Regisseur rollenspel (tot 8 personen heel geschikt): één student speelt een sporter en deze rol staat vast. Één student speelt de sportpsycholoog en deze rol mag door iedereen worden geregisseerd. Dus als men ideeën heeft mag diegene de hand opsteken en reageren. Rollenspel twee maal doen met twee rollen toebedeeld aan de sporter: één maal heel emotioneel (woede/teleurstelling etc) en één maal onbewogen/kalm/kil. Verschilt heel erg per persoon hoe emotioneerbaar je bent. Dus laat de ‘sporter’ zich iemand voorstellen die bijv heel broodnuchter en stabiel is.

Invloed alexithymie type op sport Type I: Stressbestendig, minder geschikt voor teamsport Lexithymie: Controle behoud, flow state Type II: Emotioneel labiel, chocking Pseudo-alexithymie: stressbestendig, sociaal vaardig Type 1: defecte sociale atenne, gebrek aan empathie Lexithymie: open voor positieve dissociatie Type II: Psychoneurotisch, moeilijker in de flow komen, negatieve zelfspraak, negatieve dissociatie, blackouts Pseudo: kalm, beheerst, aangepast, niet neurotisch

Rollenspel Vana?

Emotie & Affect Verschil Vana? Verschil bespreken

Affect grid Intensiteit/activatie (opgewonden/kalm) Hedonistische toon (plezierig/onplezierig) Plaatje

Affect grid invullen Welk gevoel roept deze muziek op? Bedenk 5/6 emoties die horen bij een goede of een slechte sportprestatie en vul deze emoties in. Geef met rode en groene markers aan of deze emoties in die situatie functioneel waren/zijn. Student komt erachter dat ondanks dat een emotie niet plezierig is, deze wel functioneel kan zijn in de sport (en daarbuiten).

IZOF-model Harin Individual Zones of Optimal Functioning Ieder sporter heeft een optimale zone van spanning (arousal) Voegt een 3e dimensie toe: functionaliteit Uitleg IZOF: geeft extra dimensie van functionaliteit

IZOF-model Harin Op xas hedonistische toon = plezierig of onplezierig Op yas functionaliteit = +/- Onplezierige emoties kunnen dus functioneel zijn.

Vragen?

Opdracht Emotieprofiel opstellen ahv IZOF-model Schaal emoties van 1 tot 10 op functionaliteit Deadline inleveren voor 8 mei Uitleg eindopdracht: opzetten van jouw emotieprofiel in de sport aan de hand van net besproken emoties (zoals blz 126 Bakker en Oudejans). Schaal jouw bedachte emoties in van 1 tot 10 op functionaliteit.

Tot slot Hoe kom ik over als docent? TipTop