SOCIALE ACTIVERING: FEDERALE BEVOEGDHEID & WHAT ELSE ? Vanessa De Greef, assistante au Centre de droit public de l’ULB 1 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

1. Een federale bevoegdheid: de enige zekerheid? 2. Sociale activering, een te verduidelijken doelstelling 3. Sociale activering, wat doen voor een doelgroep die het slecht doet? 4. Sociale activering, een doel op zich? 2 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

1. Een federale bevoegdheid: de enige zekerheid? Terug naar de recente evoluties: De zesde Staatshervorming (1) Belgisch Staatsblad, 31 januari Artikel 22 van de bijzondere wet van 6 januari 2014 betreffende de zesde Staatshervorming wijzigt artikel 6, § 1, IX,, 2/1° van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en voorziet in de regionalisering van de "tewerkstelling van personen die het recht op maatschappelijke integratie of het recht op financiële maatschappelijke hulp genieten" (1). 3 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

Naast deze wijziging bevat de "inhoud" van het recht op maatschappelijke integratie en van het recht op maatschappelijke dienstverlening in de strikte zin nog steeds bevoegdheden van de federale overheid. Voorbeelden - zelfs impliciete - in verband met de sociale activering (  artikel 57 van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie, verschillende koninklijke besluiten). Zijdelings effecten van de zesde Staatshervorming: wat met de dichtheid van de grens tussen sociale activering en "tewerkstelling"? 4 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

2. Sociale activering, een doelstelling die moet verduidelijkt worden - De definitie van sociale activering In haar algemene beleidsnota van 21 december 2012 heeft M. De Block (Open VLD), Staatssecretaris bevoegd voor maatschappelijke integatie en armoedebestrijding in de regering Di Rupo, vermeld dat de sociale activering verschillende doelstellingen kan nastreven: 5 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

"Een traject sociale activering kan een stap zijn naar tewerkstelling, maar het is geen doelstelling op zich. Zo moet de sociale activering als strategisch doel hebben het verhogen van de maatschappelijke participatie en het doorbreken van sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten te ondernemen, ofwel als een doel op zich, ofwel als een eerste stap in een traject voor socioprofessionele inschakeling, ofwel als een eerste stap in een (latere) betaalde tewerkstelling".  Zie FRANSSEN A., VAN DOOREN G. en STRUYVEN L. (et al.), Sociale activering, tussen tewerkstelling en actief burgerschap, Studie uitgevoerd door de KU Leuven en de "Université Saint Louis – Bruxelles" voor rekening van de POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Brussel, HIVA - KU Leuven, Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

Welke juridische norm om een dergelijk begrip te omkaderen? Welke plaats voor werk in "sociale activering" en welk soort werk? De subsidies. Het dwingende of vrijwillige karakter van de sociale activering (en het effect ervan op de bereidheid om te werken). Het verschil tussen de werkloosheidsverzekering en de maatschappelijke dienstverlening. Vijf punten die grondiger onderzocht moeten worden: 7 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

3. Sociale activering voor een doelgroep die het slecht doet? Wie is de doelgroep? Wie heeft "gezondheids- en billijkheidsredenen"? In de teksten In de praktijk Welke begeleiding voor deze doelgroep? In de teksten In de praktijk 8 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

Gevoelige dossiers: de overeenkomst sociale activering (bijv. therapeutische opvolging), de arbeidszorg, de "verplichte vrijwilligheid". Vlaams decreet van 25 april 2014 houdende de werk- en zorgtrajecten HET LAATSTE NIEUWS: 9 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

4. Sociale activering, een doel op zich? Sociale activering als doel op zich? De oplossing voor de problemen van de begunstigden? De participatie van de gerechtigden aan hun traject en/of aan de maatschappij? 10 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

"I fully embrace integration when we have reason to believe that it is an effective tool to attaining meaningful, substantive equality. I simply do not presume that integration is the same as equality ; I insist on proof in concrete situations that integration serves the goal of equality" (Ruth Colker, When is Separate Unequal ? A Disability Perspective, New York, Cambridge University Press, 2009). 11 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014

DE GREEF V., « Les chômeurs ‘MMPP’ : la trouvaille d’un arbre pour cacher la forêt. Quelles limites à l’insertion professionnelle des sans- emploi ? », Chroniques de droit social, 2013, n°1, pp DE GREEF V., « Droit au travail et troubles mentaux. Une analyse des exclusions et des inclusions par le droit » (voorlopige titel), lopende doctoraatsthesis aan de "Université Libre de Bruxelles". Contact : Voor meer informatie: 12 Colloquium over het thema van de sociale activering - POD Maatschappelijke Integratie - Brussel, 10 oktober 2014