Dyslexie en het geheugen: De ontbrekende schakel? Dynamische Systeem Groep Dyslexie en het geheugen: De ontbrekende schakel?

Overzicht Defenities van dyslexie Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Overzicht Defenities van dyslexie Beschrijving van een eenvoudige dynamische structuur: De orde parameters De controle parameter Modeleren Is dit ‘Just curve fitting?’

Ontwikkelings dyslexie: een (statische) definitie Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Ontwikkelings dyslexie: een (statische) definitie Problemen met lezen en spellen die niet verklaard kunnen worden door een sensorisch deficiet, een lage intelligentie, hersenbeschadiging of een algemene leerstoornis. Diagnostisch criterium: Het lezen loopt 2 jaar achter t.o.v leeftijdgenoten Belangrijkste onderzoeksvraag: Wat zijn de oorzaken van de problemen met lezen en spellen? Methode: Groepsvergelijkingen tussen dyslectici en niet-dyslectici op allerhande kenmerken en vaardigheden.

Het probleem: één oorzaak of multipele deficieten? Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Het probleem: één oorzaak of multipele deficieten? Cerebellar deficit: - Balance - Fine motor skills - Eye movements Temporal auditory deficit: Threshold detection Temporal Order Judgement Speech perception Magnocellular deficit: - Threshold detection - Flicker rates - Apparent motion detection Phonological deficit: Phoneme awareness Phonological skills Neuro-anatomical anomalies: - Lateral geniculate body - Medial geniculate body - Planum temporale -Ectopias Dyslexie Behavioural anomalies: - Left/Right discrimination Attention Clumsiness Anomalies in brain function: - Area V5/MT Angular gyrus Heschl’s gyrus Cerbellum Others: Rise Time Detection Double Deficit (RAN)

Het probleem: één oorzaak of multipele deficieten? Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Het probleem: één oorzaak of multipele deficieten? Het lijkt wel alsof het niet uitmaakt op welke kenmerken dyslectici als groep met een ‘normale’ groep vergeleken worden: er is altijd verschil! Geen enkele verklaring beschrijft de gehele populatie dyslectici. Tijd voor een andere benadering van het probleem?

Ontwikkelings dyslexie: een (dynamische) definitie Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Ontwikkelings dyslexie: een (dynamische) definitie Problemen met het LEREN van de lees- en spellingvaardigheid. Diagnostisch criterium: (bijv.) mate van didactische resistentie. Belangrijkste onderzoeksvraag: Wat zijn de oorzaken van de problemen met het verwerven van de leesvaardigheid? Methode: Onderzoek het proces van verwerving van de lees- en spellingvaardigheid.

Patronen in het leren van de leesvaardigheid: Object parameters Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Patronen in het leren van de leesvaardigheid: Object parameters Ervaring vanuit de praktijk: De leesvaardigheid bereikt bij normale instructie het gewenste niveau van beheersing. De leesvaardigheid bereikt na additionele instructie het gewenste niveau van beheersing (hierbij variëert per individu de snelheid waarmee kinderen in staat zijn de vaardigheid te leren). De leesvaardigheid bereikt na additionele instructie niet het gewenste niveau van beheersing (lijken didactisch resistent).

Patronen in het leren van de leesvaardigheid: Controle parameter Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Patronen in het leren van de leesvaardigheid: Controle parameter Ervaring vanuit de praktijk en resultaten uit experimenteel onderzoek: Er is een relatie tussen de capaciteit van het geheugen en: Leesproblemen De behandelbaarheid van leesproblemen Controleparameter: Capaciteit van het geheugen?

Modeleren: Teufelskreis Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Modeleren: Teufelskreis A. Eckert delta-type afhankelijk niet afhankelijk gamma-type afhankelijk Psychische variabele Alcoholconsumptie / tijdseenheid

Modeleren: Teufelskreis Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Modeleren: Teufelskreis Afhankelijke drinker (gamma-type) P1=  * A0 * (-A0); =4, =4 A1= m * P1 ; m=0.15 Psychische variabele (P) Alcoholconsumptie / tijdseenheid (A)

Modeleren: Teufelskreis Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Modeleren: Teufelskreis Niet afhankelijk P1=  * A0 * (-A0); =4, =4 A1= m * P1 ; m=0.065 Psychische variabele (P) Alcoholconsumptie / tijdseenheid (A)

Modeleren: Teufelskreis Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Modeleren: Teufelskreis Eenvoudige dynamica van verwerving van de leesvaardigheid? remedieerbare leesproblemen geen leesproblemen niet remedieerbare leesproblemen Psychologische Variabele Leesvaardigheid / tijdseenheid (L)

Modeleren: de parameters Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Modeleren: de parameters Schatten van de parameters: P1 = λ∙L0∙ (μ-L0) ┐ Li = m∙λ∙Li-1∙ (μ-Li-1) L1 = m∙P1 ┘ (alleen observaties van L nodig) μ : Punt waar de parabool de L-as snijdt λ : Regelt de sterkte van de niet lineariteit m : Geheugencapaciteit (Bij Eckart: geen betekenis) Pi : Psychologische variabele op tijdstip i (Motivatie?) Li : Leesvaardigheid op tijdstip i (Fouten? -> McClelland) Afhankelijk van de data: Punten hoeven niet stabiel te zijn! Relatie hoeft niet parabolisch te zijn!

Is dit: ‘Just curve fitting’? Dynamische Systeem Groep: 15-10-2004 Dyslexie en het Geheugen Is dit: ‘Just curve fitting’? Ja: De teufelskreis van Eckart is een niet-lineaire kwadratische afbeelding, één van de meest eenvoudige niet-lineariteiten, er is een scala aan natuurlijke verschijnselen die daar mee gemodeleerd kunnen worden. Nee: Orde parameters worden beschreven gebaseerd op waarnemingen Controle parameters worden beschreven gebaseerd op empirische gegevens Parameters worden geduid op basis van theorie en data Op basis van het model kunnen voorspellingen gedaan worden die vervolgens getoetst kunnen worden