De historie samengevat De Nieuwburg en Middelburg Twee middeleeuwse kastelen bij Alkmaar/Oudorp De historie samengevat Door Ben Dijkhuis 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat 13e eeuw De Lage Landen behoorden tot het Heilige Roomse Rijk Rooms-Duitse Rijk Graven in de lage landen leenmannen van de Duitse Keizer . 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat ‘Boerenvrijstaat’ West-Friesland In het begin van de 12e eeuw door grote overstromingen gescheiden van de rest van Friesland. Sprake van omringdijk in 1250 Boerenvrijstaat West-Friesland: autonoom gebied en vrij van het feodale stelsel, boerengemeenschappen. Eigen landrecht en rechtspraak Handelscentrum: Medemblik Bestuurlijke centra waren de vier ambachten Geestmer ambacht, Niedorper ambacht, Houtwouder ambacht, Drechtinger ambacht Hollandse graven maakten aanspraak op het gebied 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Willem II , graaf van Holland en Zeeland: Roomskoning in 1247 16e graaf van Holland Gekozen tot Rooms-Koning in 1247 ‘Keizer in spe’ Ambitie: In navolging van zijn voorvaderen West-Friesland onder het bestuur van het Hollandse gravenhuis brengen. 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat ALKMAAR, ca. 1250 De Torenburg Bouwen of verbouwen van de Torenburg ca. 1250 Gesymboliseerd in het wapen van Alkmaar Doel: bescherming toegangsweg naar Kennemerland/West-Friesland Zetel van de baljuw van Kennemerland (Arnoud van Heemskerk) Baljuw: hoogste vertegenwoordiger van de graaf in het gebied 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat 1256 Hoogwoud Willem II zakt in het Berkmeer door het ijs en wordt vermoord. Lichaam meegenomen en heimelijk begraven In een boerderij onder een haardlaats 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat FLORIS V (1254 - 1296) Floris 2 jaar oud toen zijn vader werd omgebracht. Zwoer om wraak en de ambities van zijn vader voort te zetten 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat 1272 Schermutselingen rond de dijk Alkmaar-Oudorp 1272 Een brug over de Rekere en een dijk ter ontsluiting van het drassige gebied bij Oudorp en zo een toegangsweg via de Huygendijk naar West-Friesland te maken. Sabotage door West-Friezen. Slag geleverd met de Hollandse troepen, met groot verlies aan beiden zijden. Dijk=Munnikenweg 2007 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat 1282 Invasie in Schellinkhout en Wijdenes Slag in Hoogwoud Invasie met heerkoggen aan de oostelijke kust van West-Friesland: Schellinkhout en Wijdenes Slag geleverd en opgetrokken vanaf Schellinkhout via de kreekrug naar Hoogwoud. Gebeente van zijn vader gevonden na ondervraging getuige. Hoogwoud platgebrand. Floris V vindt het gebeente van zijn vader 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

1e Vredesverdrag met de West-Friese ambachten 1287/88 Volledige onderwerping 1289 Heerlijkheid West-Friesland: Naast de onderdrukkingsmiddelen (dwangburchten), waren er ook voordelen: waterstaatkundige werken: bruggen, wegen en versterking van de West-Friese omringdijk 1e Vredesverdrag met de West-Friese ambachten 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Vijf dwangburchten: Medemblik (Radboud) controle over verzetshaarden Winkel en Niedorp.. Toezicht aanvaarroutes. Centrum bestuurlijke macht oostelijk West-Friesland Nuwendoorn verdediging Rekeredam Middelburg en Nieuwburg: verdediging toegansgweg Kennemerland. Centrum bestuurlijke macht Kennemerland en westelijk West-Friesland 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Trits: Nieuwburg, Middelburg en Torenburg 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

de West-Friese ambachten 1296 Floris V vermoord 1297 Slag bij Vronen Opstand aangezet door de Willem van Mechelen, bisschop van Utrecht. Bestorming en destructie van de burchten Wijdenes en Nuwendoorn Beleg van het de burcht in Medemblik Strijd beslecht in de slag bij Vronen. Ca. 3000 gesneuvelden. Nieuwburg en Middelburg waarschijnlijk zwaar gehavend Vredesverdrag in 1297 getekend op de Torenburg 2e Vredesverdrag met de West-Friese ambachten 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat De sage van de Phebustoren Phebustoren 13e eeuw Phebus, Vobis, Phobis was burgemeester van de stad Vronen. Geldelijke verleiding heeft hem gebracht om de poorten s’ nachts open te zetten Bevolking door de Hollanders uitgemoord Volgende dag kreeg Phebus spijt, dit tot ongenoegen van graaf Jan II die levend liet begraven onder een toren. Melding: Grafelijke onderhoudsrekeningen: 1477/78 en 1508 Bij de ruine van de Nieuwburg in 1557 Adriaen van Doedesz., de burgemeester van Alkmaar zou de schedel van het skelet in zijn handen gehad hebben. 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

West-Friesland (‘Vriesland’) onder het grafelijk gezag van Vanaf ca. 1300 West-Friesland (‘Vriesland’) onder het grafelijk gezag van de Baljuw van Kennemerland Enkele namen: van Uijtkerke; van Brakel; van Brederode; van Nyenrode; van Egmond Graafschap Holland vanaf de dood van Jan I (zoon van Floris V) over naar resp. de Huizen van Henegouwen (Avesnes), Beieren, Bourgondie en Habsburg Na 1589 (Unie van Utrecht) werd Filips II niet meer als vorst erkend, overgenomen door het Hof van Holland. Titel graaf in 1794 afgeschaft Vanaf 1300 tot ca. 1520 West-Friesland onder het grafelijk gezag van debaljuw van Kennemerland. Zetel op de Nieuwburg Oostelijk West-Friesland, baljuwschap in Medemblik Torenburg: Torenburg verloor deze functie reeds en bestond in1410 niet meer als burcht. Viel binnen de stadsgrenzen van Alkmaar, zodat functie verviel. Jan van Egmond Baljuw van de Nieuwburg ca. 1500 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

De Middelburg en Nieuwburg in de 14e en 15e eeuw Onderhoud en reparaties goed gedocumenteerd Beide burchten waren van zeer groot belang. Onderhoud werd nauwgezet bijgebouden 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

1492 De Middelburg en Nieuwburg mikpunt van de opstand van het ‘Kaas- en Broodvolk’ Twee opstanden: Kennemerloop 1426: Kennemer opstandelingen trokken vanuit Alkmaar naar Hoorn. Zware beschadigingen aan de Middelburg en Nieuwburg. Alkmaarders deden ook mee: stad Alkmaa aansprakelijk gesteld. Kaas- en broodopstand 1492. Kennemer en West-Friese boeren kwamen in opstand tegen belastingmaatregelen. Burchten zwaar beschadigd 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat 1517 Destructie Jan Gerritz. van Egmond Baljuw van de Nieuwburg 1503-1523 Wraakactie Grote Pier, gesteund door Friese en Gelderse troepen. Bij Wervershoof aan land, bestorming Medemblik. Vervolgens naar Alkmaar. Baljuwschap bleef nog enkele jaren in stand. Grote Pier 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Ruïnes Cornelis Drebbel 1597 1573 1726 Middelburg (Drebbel 1597): Voorburcht? Beleg van Alkmaar: ruines vrij fors 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Funderingen blootgelegd Middelburg 1942 Nieuwburg 1971 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat

Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat Ben Dijkhuis september 2007 10 september 2007 Nieuwburg en Middelburg: de historie samengevat