e-Depot & KB digitalisering Hans Jansen Directeur Research & Development KB, 29 mei 2007
KB beleid & organisatie e-Depot Archiving e-journals e-Depot & digitalisering Overzicht KB beleid & organisatie e-Depot Archiving e-journals Digitale duurzaamheid: R&D 3) Massadigitalisering
Versterking internationale positie (e-Depot, Alliance, Tel/EDL) e-Depot & digitalisering Beleidsthema’s 2006-2009 Herpositionering Digitale Bibliotheek KB: Nederlandse geschiedenis, cultuur en samenleving Versterking nationale wetenschappelijke informatie-infrastructuur (nationale (digitaliserings)programma’s, NCDD) Versterking internationale positie (e-Depot, Alliance, Tel/EDL)
e-Depot & digitalisering Algemeen Bestuurscollege Algemeen Directeur --------------------------------------- Directeur Collecties & Dienstverlening Communicatie Beleidszaken Directeur Bedrijfsvoering Directeur e -Strategie & Huisvestingsbeleid Directeur Research & Development Gebouw & Faciliteiten Hoofdafdeling Verwerking Publicaties Hoofdafdeling Publieksdiensten Hoofdafdeling Kennis -diensten & Collecties Hoofdafdeling Research & Development Personeel & Organisatie Acquisitie Directe Dienstverlening Kennisdiensten Nationale Programma’s Financieel-Economische Zaken Catalogisering & Metadatabeheer Opslag & Beheer Collecties Informatie & Collecties Product- en Dienstontwikkeling Informatietechnologie e-Depot Fysiek Beheer Digitale Duurzaamheid Organogram Koninklijke Bibliotheek - januari 2007
Het e-Depot en uitgevers e-Depot & digitalisering Het e-Depot en uitgevers 1974: Start Depot van Nederlandse Publikaties 1993: Besluit om ook een e-Depot te ontwikkelen voor Nederlandse uitgevers 1995: Experimenten met o.a. Elsevier 2002: Archiveringsovereenkomst met Elsevier Meer contracten: Kluwer Academic Publishers, BioMed Central (2003) Blackwell, Oxford University Press, Taylor & Francis (2004) Sage, Springer, en Brill Academic Publishers (2005) Koepelovereenkomst met NUV (vernieuwd in 2005) IOS Press (2006) DARE (2006)
Het e-Depot in de organisatie e-Depot & digitalisering Het e-Depot in de organisatie Twee typen activiteiten: Operationeel: verwerking van publicaties en technisch onderhoud, 8-9 fte: M€ 1,5 per jaar R&D: digitale duurzaamheid, 8-9 fte, M€ 1,5 per jaar Drie afdelingen betrokken: Afdeling e-Depot Afdeling Digitale Duurzaamheid Stafafdeling IT
Het e-Depot systeem Experimenten met AT&T, IBM (1995-2002) e-Depot & digitalisering Het e-Depot systeem Experimenten met AT&T, IBM (1995-2002) DIAS: OAIS-compliant, ontwikkeld met IBM, opgeleverd in 2002, M€ 5 investering Functionele integratie met bibliotheeksysteem Eigenschappen: Verwerkt e-journals, e-books, cd-roms en gedigitaliseerde documenten Oorspronkelijke versies worden gearchiveerd in standaardformaten (PDF, XML) Automatische validaties en foutafhandeling (checksum, JHOVE) Metadata conversie Batch verwerking KB streeft naar (internationale) certificering en accreditatie
Verwerkingscapaciteit e-Depot & digitalisering Het e-Depot in cijfers Volume 9 miljoen electronische artikelen opgeslagen 14 miljoen electronische artikelen in 2007/2008 (gebaseerd op bestaande overeenkomsten) 16 miljoen artikelen en 16 miljoen digitale bestanden (tiffs) in 2010 Omvang 1 e-artikel = gemiddeld 1 Mb 1 tiff bestand = gemiddeld 40 Mb 0,7 petabyte in 2010 Verwerkingscapaciteit 5,000 – 50,000 electr. artikelen verwerkt per dag
KB beleid internationaal e-Depot (1) e-Depot & digitalisering KB beleid internationaal e-Depot (1) Wie bewaart de publicaties van internationale wetenschappelijke uitgevers ? Wie verzekert de langetermijn toegankelijkheid tot internationale e-journals? De meeste e-journals hebben geen ‘land van herkomst’ Het huidige geografisch model voldoet niet Kans op verlies van wetenschappelijke informatie Toegankelijkheid komt in gevaar Calamiteiten kunnen uitgeversdiensten verstoren Stopzetten van publicaties, tijdschriften (commerciële overwegingen) Technische vergankelijkheid Onbruikbare bestandsformaten
KB beleid internationaal e-depot (2) e-Depot & digitalisering KB beleid internationaal e-depot (2) Uitgevers gaan niet overal alles deponeren Spreid het risico wereldwijd; wie/wat zijn betrouwbare partners ? Onderlinge samenwerking en afstemming Het resultaat: een netwerk van ‘Safe Places’ Safe Places Netwerk garandeert systematische, gecoordineerde duurzame beschikbaarstelling van wetenschappelijke publicaties Bij problemen kennen de bibliotheken de weg Permanente beschikbaarstelling betekent: Aanzienlijke, structurele investeringen Permanente aandacht Continue research & development
e-Depot & digitalisering Wetenschappelijke bibliotheken, onderzoekers Verstoorde toegang Nationale Bibliotheken Obsolescence Publicaties zonder duidelijke oorsprong Int. uitgevers e-Depot & digitalisering
Tijdelijke Dienst, Permanente Toegankelijkheid Wetenschappelijke bibliotheken, onderzoekers Verzekering, Tijdelijke Dienst, Permanente Toegankelijkheid Trigger Event Nationale Bibliotheken / Safe Places Trigger Event Archiving Agreement Int. uitgevers e-Depot & digitalisering
Voor wie doen we het? Uitgevers Bibliotheken en klanten e-Depot & digitalisering Voor wie doen we het? Uitgevers Het e-Depot fungeert als safe place / last resort voor de wetenschap Aanvullende dienst voor de klanten van uitgevers Toegang tot e-Depot concurreert niet met uitgeversdiensten: onsite only Toegang, printen, downloaden alleen voor prive doeleinden Systematisch downloaden is niet toegestaan COUNTER compliant Bibliotheken en klanten The e-Depot fungeert als safe place voor de wetenschap Uitzonderlijke gebeurtenissen triggeren bredere toegang Als een uitgevers uit de lucht gaat: free access voor iedereen Als een uitgever tijdelijk niet aan verplichtingen voldoet: back-up
Samenwerking bij digitale duurzaamheid e-Depot & digitalisering Samenwerking bij digitale duurzaamheid In Nederland: Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid is opgericht (NWO, KNAW, KB, CBS, SURF, B&G, NA, DANS) [VNO, VSNU, 3TU, KNMI] In Europe: Alliance for Permanent Access (CERN, ESA, ESF, STFC, JISC, STM Publishers, BL, KB, NAS, DPC, Nestor, PIN, NCDD) [Max Planck, EMBL, ESO] Planets: EU-project voor de ontwikkeling van een raamwerk met beslismodules, tools voor planning en acties, testomgeving, etc. KB, Portico, NDL: werken aan een Safe Places netwerk
Digitale duurzaamheid Awareness raising (Inter) Nationale afspraken e-Depot & digitalisering Uitdagingen Workflow Digitale duurzaamheid Awareness raising (Inter) Nationale afspraken Samenwerking met onderzoekslaboratoria
Nationaal Programma Massadigitalisering voor de Geesteswetenschappen e-Depot & digitalisering Digitalisering Nationaal Programma Massadigitalisering voor de Geesteswetenschappen Digitalisering Staten-Generaal Digitalisering Nederlandse Dagbladen Digitalisering Bijzondere Collecties Het Geheugen van Nederland Uitdagingen: selectie en workflow (digital resources management)
Digitalisering Staten-Generaal e-Depot & digitalisering Digitalisering Staten-Generaal Handelingen en Kamerstukken Staten-Generaal 1813-1995 Omvang 2,3 miljoen pagina’s M€ 10,5 Volledig doorzoekbaar (100% score op namen, stuknummers etc.) Looptijd 2005-2011 Lancering website 1990-1995: 8 juni 2007 bij Tweede Kamer
Databank Digitale Dagbladen e-Depot & digitalisering Databank Digitale Dagbladen Subsidie (M€ 12,5) uit Nationaal Programma Investeringen Grootschalige Onderzoeksfaciliteiten (BIG - M€ 100) Breed scala aan onderzoeksdisciplines + algemeen publiek 8 miljoen pagina’s volledig doorzoekbaar Voortbouwend op http://kranten.kb.nl 350.000 pagina’s Wetenschappelijke adviescommissie maakt selectie Looptijd 2006-2010
Digitalisering Bijzondere Collecties e-Depot & digitalisering Digitalisering Bijzondere Collecties Subsidie (M€ 3) Ministerie van OCW STCN: 200.000 titels voor 1800 (650.000 ex.) 1780-1799: selectie van 5000 titels, 1,3 miljoen pagina’s Volledig doorzoekbaar Digitalisering ANP 1,5 miljoen bladen 1938-1989 K€ 400
Geheugen van Nederland e-Depot & digitalisering Geheugen van Nederland Fase 1: 2000-2004, M€ 7 Fase 2: 2005-2008, M€ 6 400.000 objecten (foto’s, schilderijen, prenten, affiches, geluidsfragmenten, films, etc. uit 60 collecties van 46 erfgoedinstellingen) 29 (middelbaar) onderwijsapplicaties Integraal en per collectie doorzoekbaar Standaardisatie, kwaliteitsbewaking www.geheugenvannederland.nl
e-Depot & digitalisering Contact: hans.jansen@kb.nl