Inleiding www.sleutelboek.eu

1.1 Het doel van computernetwerken 1.2 Schema van zenden en ontvangen 1.3 Telecommunicatienetwerken 1.4 Datatransmissie 1.5 Transmissietypes 1.6 Transmissiesnelheden www.sleutelboek.eu

1.1 Het doel van computernetwerken Gemeenschappelijk gebruik van gegevens Gemeenschappelijk gebruik van apparatuur Eenvoudiger systeembeheer Gemeenschappelijk gebruik van software www.sleutelboek.eu

1.1 Het doel van computernetwerken Beveiliging Elektronische communicatie Gemeenschappelijk gebruik van een internettoegang Rekenkracht verhogen Financiële besparing www.sleutelboek.eu

A B 1.2 Schema van zenden en ontvangen communicatiekanaal www.sleutelboek.eu

A B 1.2 Schema van zenden en ontvangen communicatiekanaal medium www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen simplex A B www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen half-duplex A B www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen duplex A B www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen unicast www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen multicast www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen broadcast www.sleutelboek.eu

1.2 Schema van zenden en ontvangen anycast ? www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken op basis van geografische spreiding op basis van de gebruikte schakeltechniek indeling op basis van de gebruikte datacommu-nicatietechnologie op basis van de hiërarchie tussen de gebruikte netwerk-componenten www.sleutelboek.eu

indeling op basis van geografische spreiding 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van geografische spreiding LAN WAN MAN www.sleutelboek.eu

indeling op basis van schakeltechnieken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken packet-switching circuit-switching message-switching www.sleutelboek.eu

indeling op basis van schakeltechnieken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken packet-switching Ik wil iets verzenden boodschap verzenden mijn is iets Dit wil Ik Dit is mijn boodschap www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken packet-switching FDM (frequency division multiplexing) www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken packet-switching STDM (synchronous time division multiplexing) www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken packet-switching ATDM (asynchronous time division multiplexing) www.sleutelboek.eu

indeling op basis van schakeltechnieken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken circuit-switching www.sleutelboek.eu

indeling op basis van schakeltechnieken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van schakeltechnieken message-switching www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken telefoonnetwerk ISDN-netwerk GPRS-netwerk ADSL-netwerk 3G en 4G glasvezelnetwerk straalverbindingen satellietverbindingen www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken telefoonnetwerk keten van centrales die met elkaar verbonden zijn registratie van aard en duur van de verbindingen analoog netwerk voor akoestische signalen (spraak) digitale communicatie via (de)moduleren (modem) dial-up lines versus leased lines www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken telefoonnetwerk beperkte frequentie, dus lagere overdrachtssnelheid storingen maken verbindingen minder betrouwbaar PSTN (Public Switched Telephone Network) POTS (Plain Old Telephone System) www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken ISDN-netwerk Integrated Services Digital Network uitbreiding op het bestaande telefoonnetwerk digitaal signaal i.p.v. analoog signaal telefooncentrales aangepast in jaren 1980 en 1990 snellere en stabielere verbindingen www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken ISDN-netwerk nieuwe diensten: conference call caller identification mailbox dubbele bandbreedte vrij snel achterhaald door ADSL www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken ADSL-netwerk Asymmetric Digital Subscriber Line splitter deelt analoge telefoonlijn in twee delen: hoge frequenties: datacommunicatie lage frequenties: spraak www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken ADSL-netwerk hogere bandbreedte en stabielere verbinding niet afhankelijk van aantal actieve gebruikers, wel van de afstand tot de centrale (maximum 5 km) verschillende snelheden voor up- en downstream vroeger voor bedrijven, nu ook voor particulieren www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken ADSL-netwerk Verwante netwerktechnologieën: SDSL Symmetric Digital Subscriber Line HDSL High bit rate Digital Subscriber Line VDSL Very high bit rate Digital Subscriber Line www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken glasvezelnetwerk netwerk voor radio- en televisiedistributie splitter voor datacommunicatie afstanden tussen bedrijfsgebouwen overbruggen geen elektrische maar optische signalen snelheid afhankelijk van aantal actieve gebruikers www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken GPRS-netwerk General Packet Radio Service uitbreiding op het GSM-netwerk Niet de tijd maar de hoeveel gegevens worden aangerekend bandbreedte wordt verdeeld over het aantal actieve gebruikers www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken GPRS-netwerk afstand tot zendmast is bepalend voor de snelheid bedoeld voor GSM-toestellen en smartphones GPRS-adapters voor laptops bandbreedte is erg beperkt www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken 3G en 4G UMTS (Universal Mobile Telecommunications System) 3de generatie mobiele communicatie (3G) aanvaardbare snelheid voor internet HSDPA (High-Speed Download Packet Access) 5 tot 10 x UMTS-snelheid www.sleutelboek.eu

indeling op basis van datacommunicatienetwerken 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken 3G en 4G HSDPA+ = 4G of LTE (Long Term Evolution) vereist relatief veel zendmasten (ideaal in steden) adapters voor laptops www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken satellietverbindingen lange afstanden, zelfs intercontinentaal geostationaire satellieten ca. 35 km boven de aarde www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van datacommunicatienetwerken satellietverbindingen datacommunicatie, telefoon, radio, tv, GPS, … ontvangst via schotelantenne nadeel: vertragingen door grote afstand voordelen : - overal ter wereld beschikbaar - nooit overbelast (vb bij rampen) - internetverbinding in vliegtuigen www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie peer-to-peer netwerk servergestuurd netwerk www.sleutelboek.eu

indeling op basis van hiërarchie 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie peer-to-peer netwerk www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie peer-to-peer netwerk alle computers zijn evenwaardig rechtstreekse communicatie tussen werkstations eender welke computer kan diensten aanbieden gedecentraliseerd netwerk www.sleutelboek.eu

indeling op basis van hiërarchie 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie peer-to-peer netwerk relatief goedkoop geen algemeen probleem als één computer uitvalt eenvoudig te realiseren www.sleutelboek.eu

indeling op basis van hiërarchie 1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie peer-to-peer netwerk moeilijker te onderhouden elke computer apart beveiligen consistentie van gegevens moeilijk te waarborgen doorgaans minder stabiel enkel geschikt voor zeer kleine netwerkjes www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie servergestuurd netwerk www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie servergestuurd netwerk krachtige server beheert het netwerk server = computer met netwerkbesturingssysteem onderlinge communicatie verloopt via de server gecentraliseerd netwerk www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie servergestuurd netwerk onderhoud kan centraal gebeuren netwerkdiensten makkelijker te realiseren consistentie van gegevens makkelijker waarborgen geschikt voor grote en kleine netwerken www.sleutelboek.eu

1.3 Telecommunicatienetwerken indeling op basis van hiërarchie servergestuurd netwerk relatief duur vergt specifieke kennis van netwerken als de server uitvalt ligt het hele netwerk plat www.sleutelboek.eu

traploze waarden tussen minimum en maximum 1.4 Datatransmissie analoog signaal traploze waarden tussen minimum en maximum www.sleutelboek.eu

getrapt verloop van waarden 1.4 Datatransmissie digitaal signaal getrapt verloop van waarden www.sleutelboek.eu

digitale signalen waarmee computers communiceren 1.4 Datatransmissie binair signaal digitale signalen waarmee computers communiceren www.sleutelboek.eu

1.4 Datatransmissie moduleren digitaal signaal omzetten naar analoog demoduleren analoog signaal omzetten naar digitaal modem www.sleutelboek.eu

niet geschikt voor datatransmissie amplitude-modulatie grote amplitude = 1 kleine amplitude = 0 langegolf-radio grote vervorming niet geschikt voor datatransmissie www.sleutelboek.eu

1.4 Datatransmissie frequentie-modulatie hoge frequentie = 1 lage frequentie = 0 FM-band radio beperkte afstand niet geschikt voor datatransmissie www.sleutelboek.eu

1.4 Datatransmissie fase-modulatie opwaartse fase = 1 neerwaartse fase = 0 vervorming is geen probleem geen twijfel – 0 of 1 geschikt voor datatransmissie www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes parallelle gegevensoverdracht seriële gegevensoverdracht www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes parallelle gegevensoverdracht block wordt klaargezet zender: REQ-signaal block wordt verzonden ontvanger: ACK-signaal handshake-mechanisme www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes parallelle gegevensoverdracht parallelle kabel = een draad per bit Bijkomende draden voor REQ- en ACK-signalen www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes seriële gegevensoverdracht bits worden een na een verzonden over dezelfde lijn Omzetting van parallel naar serieel signaal door de data commu-nications controller www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes seriële gegevensoverdracht start- en stopbit markeren begin en einde van de bitreeks pariteitsbit voor foutcontrole afspraken over lengte van bitreeksen en snelheid van de gegevensoverdracht asynchrone gegevensoverdracht www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes seriële gegevensoverdracht gegevens niet per bitreeks maar per blok verstuurd kloksignaal wordt meegestuurd voor synchronisatie kleinere foutenkans synchrone gegevensoverdracht www.sleutelboek.eu

seriële gegevensoverdracht 1.5 Transmissietypes seriële gegevensoverdracht afspraken over het beëindigen van de verzending: gedurende een afgesproken tijd geen informatie verzonden time-out-methode vooraf wordt het aantal bytes van het bericht doorgegeven byte-count methode een vooraf bepaalde bitcode geeft het einde van een bericht aan end-of-message- teken methode www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes seriële gegevensoverdracht communicatieprotocols internationaal vastgelegde afspraken hoofdstuk 2.3 www.sleutelboek.eu

1.5 Transmissietypes wat is sneller: parallel of serieel? vroeger: parallel tegenwoordig: serieel geen omzetting snellere DCC’s meerdere bits tegelijk verzonden eenvoudigere en goedkopere kabels www.sleutelboek.eu

1.6 Transmissiesnelheden basiseenheid: bits per seconde (bps) afgeleiden kilobits per seconde (kbps of Kbits/s) megabits per seconde (mbps of Mbits/s) gigabits per seconde (gbps of Gbits/s) www.sleutelboek.eu

1.6 Transmissiesnelheden baud rate aantal signalen per seconde bij meerdere bits per signaal geeft baud rate een lager waarde dan bps computernetwerken: 1 bit per signaal bps = baud rate (in onbruik geraakt) www.sleutelboek.eu

1.6 Transmissiesnelheden bandbreedte verschil tussen hoogste en laagste frequentie afhankelijk van transmissiemedium afhankelijk van de lengte van de kabel eenheid: Hz, KHz of MHz www.sleutelboek.eu

1.6 Transmissiesnelheden bandbreedte grotere bandbreedte = hogere snelheid Hz-eenheden voor computernetwerken is weinig betekenisvol, daarom: gebruik van bps maar: doorvoersnelheid is variabel, terwijl bandbreedte constant is datalinks met knooppunten: traagste link bepaalt de snelheid van de ganse verbinding www.sleutelboek.eu

WAN-verbindingen vb: distributiekabel 1.6 Transmissiesnelheden bandbreedte baseband broadband (breedband) volledige bandbreedte voor één verbinding bandbreedte gedeeld door meer verbindingen LAN-verbindingen WAN-verbindingen vb: distributiekabel www.sleutelboek.eu

1.6 Transmissiesnelheden standaarden voor modems V-standaarden, ontwikkeld door CCITT www.sleutelboek.eu

Sleutelboek Computernetwerken Dit is een begeleidende presentatie bij het hoofdstuk 1 van het Sleutelboek Computernetwerken. Deze presentatie mag vrij worden gebruikt, aangepast en verspreid. Deze dia bevat de bronvermelding en moet ten allen tijde deel blijven uitmaken van de presentatie. Meer informatie over het Sleutelboek Computernetwerken is beschikbaar op www.sleutelboek.eu Klik op de knop EXIT om de presentatie af te sluiten.